وضعیت بحرانی کمبود معلم در روژهلات کوردستان

کمبود معلم به ویژه در مقطع ابتدایی در مدارس دولتی روژهلات، والدین را بسیار نگران کرده و هر روزه اداره آموزش و پرورش‌ این شهرها با گلایه‌ و شکایت والدین ناراضی مواجه می‌شود.

 

یارا احمدی

مهاباد- با گذشت دو هفته از سال تحصیلی جدید در ایران بسیاری از مدارس روستایی و برخی از مدارس حاشیه‌ی شهر‌ها در استان اورمیه بدون معلم است همچنین شهرهایی مانند بانه، سقز و مریوان نیز با این مشکل روبرو شده‌اند.

کمبود معلم به ویژه در مقطع ابتدایی در مدارس دولتی، والدین را بسیار نگران کرده  و هر روزه اداره آموزش و پرورش‌ این شهرها با گلایه‌ و شکایت والدین ناراضی مواجه می‌شود.

 

دعوت به کار معلمان بازنشسته

به تأخیر انداختن بازنشستگی یا دعوت به کار معلمان بازنشسته چند سالی است که توسط آموزش و پرورش به وسیله‌ی جبران کمبود معلم در مدارس روژهلات تبدیل شده است. اما در سال تحصیلی جدید تعداد زیادی از معلمان بازنشسته شدند در حالی که هیچ تدبیری برای جایگزینی آنان اندیشیده نشده است.

سیما.آ یک معلم بازنشسته است که حتی دیر تر از موعد ۳۰ ساله‌ی خدمت بازنشسته شده و ۳۲ سال معلم بوده است او می‌گوید: امسال بازنشسته شدم و با اصرار خودم را بازنشسته کردم چون آموزش پرورش مخالف بازنششتگی من بود. مدیر آخرین مدرسه‌‌ای که در آن کار کردم با من تماس گرفت و با حالتی التماس‌گونه درخواست کرد که به کار بازگردم. ما می‌توانیم بعد از بازنشستگی رسمی هم در حالت اضافه کار به تدریس رسمی مشغول باشیم. مدیر آن مدرسه که یک مدرسه در حاشیه‌ی شهر مهاباد است گفته که کلاس اول و دومش بدون معلم مانده و اصلا معلم پیدا نمی‌شود. من هم احساس مسئولیت کردم چون رسالت من پرورش کودکان است و قبول کردم از شنبه به کار بازگردم.

 

اشتغال زودتر از موعد دانشجو معلمان

دانشگاه فرهنگیان اگرچه هرساله تعدادی دانشجو می‌پذیرد و به استخدام خود در می‌آورد اما به علت هزینه‌بر بودن این فرایند تعداد قبولی‌های تربیت معلم در روژهلات بسیار کاهش یافته است و از این تعداد قبولی آن‌ها که هنوز دوره‌ی تحصیلشان پایان نیافته در مدارس مشغول به کار شده‌اند اما همانند معلمان رسمی حقوق نمی‌گیرند و حقوق آن‌ها با تأخیر چند ماهه پرداخت می‌شود.

 

استخدام در کوردستان کمتر از دیگر مناطق ایران است

هرساله آزمون‌های استخدامی آموزش و پرورش برگزار می‌شود اما به علت کمبود بودجه تعداد استخدامی‌ها بسیار کمتر از حد نیاز است حال آنکه بیشتر این افراد در میان کسانی انتخاب می‌شوند که دارای سهمیه‌های ویژه هستند و حکومت برای آموزش و پرورش در کوردستان هزینه‌ی کمتری می‌پردازد.

در سال تحصیلی ۱۴۰۲ - ۱۴۰۳ در روستاهای روژهلات بسیاری از کلاس‌ها بدون معلم یا چند پایه هستند.چند پایه بودن کلاس‌ها در صورتی رخ می‌دهد که در منطقه‌ای دور تعداد دانش‌آموزان کم  و حداکثر  ۱۵ نفر باشد اما آنچه امسال شاهدش هستیم کلاس‌های بالای ۱۵ و ۲۰ نفره‌ای است که بەصورت دو یا چند پایه در روستاهای نزدیک ارائه شده است. با این حال هنوز هم بسیاری از مدارس در بعضی از پایه‌‌های خود بدون معلم هستند.

فرشته.ک مادر یک دانش‌آموز دختر در روستای ولنده اولیا است.او می‌گوید: دخترم چهارم ابتدایی است و هفته اول اصلا مدرسه نرفتند و این هفته هم هر روز آن‌ها را به خانه می‌فرستادند و می‌گفتند معلم نداریم. آخر هفته هم در برنامه‌ی شاد پیام گذاشتند و گفتند تا زمان انتخاب معلم بچه‌ها را به مدرسه نفرستید حتی کتاب‌های درسی بچه‌ها را هم نداده‌اند.

سمیرا.ک نیز مادر یک دانش‌آموز دختر در مدرسه‌ی دیانت اورمیه است‌.او نیز می‌گوید: اول سال تحصیلی پایه‌ی سوم و دوم معلم نداشتند و به ما گفتند یک روز در‌میان به مدرسه سر بزنید که اگر معلم انتخاب شد مطلع شوید.حالا بعد از دو هفته می‌گویند فعلا تا هفته‌ی دیگر معلم نداریم.

در شهر بانه نیز کمبود معلم چنان زیاد است که رئیس آموزش و پرورش این شهر، اقبال لایقی  ، بە صورت مستقیم‌ در رسانه‌های محلی از این مشکل سخن گفته است.

به گفته‌ی متخصصان از دست دادن انگیزه و غلبه‌ی بی برنامگی و نظم در روند تحصیل کودک از آسیب‌های کمبود و نبود معلم در شروع کلاس‌های درس است.این معضل می‌‌تواند به مرور مشکلات بیشتری به همراه داشته باشد.

چنین مشکلی بسیاری از والدین را در روژهلات نگران کرده و اعتراضات بسیاری به دنبال داشته است.با این حال برخی از کلاس‌های درس هنوز هم خالی است و کودکان بسیاری چشم به راه‌ آن هستند که سال تحصیلی خود را شروع کنند.