پناهگاەها... شرایط فاجعهبار برای زنان
رنج زنان در پناهگاههای آنروا و چادرهای نامناسب در نوار غزه تشدید شدە و با اشکال مختلف آزار و خشونت مواجە هستند.
نغم کراجه
غزه- حملات اسرائیل به نوار غزه تأثیر زیادی بر زنان گذاشت و منجر به فروپاشی کامل زندگی روزمره آنها شد، صدها هزار خانواده فلسطینی مجبور به ترک خانههای خود و فرار بە مراکز و پناهگاەهایی شدەاند کە فاقد نیازهای اولیه زندگی است.
رندا سنیورە، مدیر مرکز زنان برای راهنمایی حقوقی و اجتماعی، توضیح داد: اسرائیل همچنان به ارعاب ساکنان غزه و صدور دستورات برای اخراج اجباری و جابجایی از مناطق شمالی به مناطق جنوبی ادامه میدهد و این امر منجر به مهاجرت بیش از یک میلیون نفر شد، اما فاجعه در نبود مکان برای آنهاست که مجبور شدند در پناهگاههای آنروا که فاقد نیازهای اولیه زندگی و بهداشتی است اسکان دادە شوند.
وی تأکید کرد که زنان فلسطینی در طول جنگها و درگیریها آسیبپذیرتر بودە زیرا مسئولیتهایی که بر دوش آنها گذاشته میشود دوچندان است و در صورتی که پدر خانوادە قادر به تأمین امنیت و حمایت و تأمین معاش نباشد تمام بار خانوادە را بر دوش میکشند، این جنگ بسیار وحشیانه است و هر وجب از نوار غزه را تحت تأثیر قرار داده است. این جنگ تمام استانداردها و قوانین بینالمللی را زیر پا گذاشته و بین کوچک و بزرگ فرقی نمیگذارد.
رندا سنیورە با اشاره به اینکه بر اساس آمار اداره اطلاعات حکومت، بیش از نیم میلیون زن به سرپناهها و پناهگاههای آنروا آواره شدهاند، گفت: زنان به مکانهایی آواره شدهاند که برای آنها مناسب نیست. آنها در مراکزی که فاقد حداقل نیازهای اولیه و نیازهای شخصی و بدون ضمانت بودند اقامت کردند که این امر به منجر بە وخامت وضعیت سلامت و شیوع بیماریهای پوستی به دلیل نبود آب سالم و عدم نظارت و پیگیری بهداشتی میشود.
وی خاطرنشان کرد: قطع شدن آب آشامیدنی مشکلات زنان را به شدت افزایش داده است، زیرا آنها برای تأمین آب سالم و برای پر کردن ظروف ضروری مجبور به جستوجوی آب در خارج از پناهگاهها میشوند. این امر زندگی آنها را در معرض خطر و نابودی در پرتو بمباران مداوم نوار غزە قرار میدهد.
او توضیح داد که پناهگاهها و مراکز اونروا برخی از زنان آواره را به دلیل ازدحام بیش از حد و افزایش ظرفیت جذب بدون در نظر گرفتن شرایط سخت و وحشتناکی که در این بخش آسیب دیده با آن روبرو هستند، اخراج کردند.
وی خاطرنشان کرد که زنان با آواره شدن حریم خصوصی و آزادی خود را از دست میدهند، زیرا حداقل سه خانواده در یک اتاق در پناهگاەها زندگی میکنند. آنها همچنین به دلیل حضور خانوادههای آواره از مناطق مختلف در معرض انواع خشونت قرار میگیرند و اختلاط موجب افزایش ترس و اضطراب شدە و این منجر به دو برابر شدن خشونت روانی و کلامی علیه آنها میشود. رنج زنان در زمان جنگ مضاعف است، زیرا در معرض انواع خشونت قرار میگیرند و در عین حال مسئولیتهایی را نیز برعهدە دارند.
وی با اشاره به عدم وجود وسایل حفاظتی در پناهگاەها مانند پرده، قفل کردن درها، ایمن کردن پنجرهها و نظارت امنیتی و افزایش اضطراب و ترس زنان از احتمال قرار گرفتن در معرض خشونت اشارە کردە و گفت: فقدان نظارت موثر بر عملکرد مدیریت این مراکز باعث شده تا امنیت و آسایش آنها از بین برود.
او توضیح داد که آنها از ترس اینکه در معرض آزار و استثمار قرار بگیرند به همراه یکی از بستگان خود به توالتهای عمومی میروند. این مراکز و سرپناهها برای اسکان زنان و دختران مناسب نیستند، زیرا فاقد امکانات اولیه فضای امن است، بە همین دلیل اختصاص سرویس بهداشتی و محل خواب مناسب و ویژە برای آنها و به منظور حفظ حریم خصوصی و ایمنی و کاهش خشونت که توسط قدرت مردانه علیه آنها انجام میشود ضروری است.
رندا سنیورە بیان کرد: موارد خشونت خانگی در طول جنگها به شدت افزایش مییابد، زیرا زنان در نتیجه غیبت اکثریت مردان از کار و وخامت اوضاع اقتصادی و مادی و قرار گرفتن در معرض جسمی، طعمه حکومت ناعادلانه مردان میشوند و علاوه بر اینکه در خانواده در معرض خشونت فیزیکی، روانی و کلامی قرار میگیرند، اغلب به دلیل ترس از واکنش خانواده و از انگی که بر آنها وارد میشود، مجبور به سکوت میشوند.
وی با اشاره به اینکه مراکز و پناهگاههای آنروا فاقد مراقبت و پیگیری پزشکی بودە و عدم پیگیری و نبود دارو و وسایل پیشگیری، رنج زنان را تشدید کردە و مشکلات سلامتی آنها را افزایش میدهد، گفت: نیازهای بهداشتی زنان بسیار زیاد است و با توجه به شرایط خاص مردان متفاوت است، بنابراین قرار است یک واحد بهداشتی و کادر پزشکی ویژه برای پیگیری وضعیت زنان باردار و کسانی کە بە تازگی زایمان کردەاند اختصاص داده شود.
آمار آژانس مرکزی حاکی از آن است که پنجاە هزار زن باردار در مراکز سرپناهی در نوار غزه وجود دارند که در دسترسی به خدمات اولیه بهداشتی و نظارت بر وضعیت خود با مشکل مواجه هستند و پنج هزار و پانصد نفر از آنها در ماه اکتبر زایمان خواهند کرد، این احتمال وجود دارد که پس از زایمان به دلیل عدم حمایت و مراقبت و تواناییهای موجود و ادامه بمباران که اکنون بیمارستانها و درمانگاههای غزه را هدف قرار داده با مشکل سلامتی مواجە شوند.
وی افزود: دهها زن باردار در حین جابهجایی و هنگام تولد نوزاد جان خود را از دست دادند و برخی دیگر در اثر خستگی، جابهجایی مکرر از مکانی به مکان دیگر و بمبهای سمی فسفر که اغلب منجر به تغییر شکل و مرگ جنین میشود، دچار سقط جنین شدند.
روز شنبه ٢١ اکتبر، آنروا اردوگاه جدیدی را برای آوارگان در خان یونس- جنوب نوار غزه ایجاد کرد، زیرا تعداد آنها در مدارس و مقرهای آنروا بیش از ظرفیت بود. اسرائیل همچنین ١۶٠ پناهگاه آنروا را بمباران کرد که ٩ مورد از آنها غیرفعال بودند. وی در این باره گفت: این رویدادها یادآور خاطرات اتفاقات شوم سال ۱۹۴٨ است که مردم فلسطین به اجبار از شهر خود آواره شدند و تعداد آوارگان در چادرها حدود ٢٠ هزار نفر بود.
وی خاطرنشان کرد: این چادرها برای سرپناه مناسب نیستند و آب، برق و وسایل امدادی کافی ندارند، علاوه بر آن آوارگان مجبور میشوند شبانەروز برای فرار از سرما و گرما تمام روز بیرون از چادر باشند.
وی بر این باور است که لازم است تخلفاتی که زنان در جریان جنگها در معرض آن قرار گرفته و با کنوانسیونها و قوانین بینالمللی و بشردوستانه و موافقتنامههای حقوق زنان در تضاد است مستندسازی شود، و اعزام تیم تخصصی برای حمایت روحی و روانی با توجه به نبود امنیت در نوار غزه و قطع خطوط رایگان مشاوره روانشناسی توسط مؤسسات و انجمنهای زنان ضروری است.
وی خواستار ایجاد واحدهای بهداشتی و پرسنل پزشکی تخصصی برای زنان شد. همچنین تاکید کرد کە تمامی دادههای صادر شده از سوی سازمان جهانی بهداشت و آژانس امداد حکایت از وخامت وضعیت بهداشتی مراکز و پناهگاههای آنروا در نتیجه بیتوجهیهای پزشکی، نبود نیازهای اولیه زندگی و عدم رعایت بهداشت عمومی دارد.
وی خاطرنشان کرد که به منظور حفظ حریم خصوصی، امنیت، حیثیت و بهداشت فردی زنان آواره در سرپناەها و پناهگاههای آنروا و چادرها، نیاز مبرمی به ارائه خدمات و حفاظت ویژه وجود دارد.