رجاء حميد رشيد

عراق- مرکز «المعلومة برای پژوهش و توسعه» با همکاری شبکه «زنان عراقی» در آستانه انتخابات آتی، نشستی در بغداد با محوریت «تضمین‌های قانونی مشارکت زنان در روند سیاسی» برگزار کرد. این جلسه با حضور فعالان مدنی، دانشگاهیان و کنشگران زن، به بررسی تأثیر کلیشه‌های فرهنگی و فضای مردسالارانه بر مشارکت سیاسی زنان پرداخت.

شرکت‌کنندگان تأکید کردند که کلیشه‌های جنسیتی و فضای عمومی تحت سلطه مردسالاری، بسترهای اولیه برای خشونت سیاسی علیه زنان هستند. زنان نامزد انتخابات اغلب با تهدید، تخریب شخصیت و خشونت دیجیتال مواجه می‌شوند.

یاسمین فلاح از برگزارکنندگان نشست گفت هدف، آگاه‌سازی درباره تضمین‌های قانونی حمایت از زنان نامزد است و افزود این جلسه تلاش دارد راهکارهایی برای حمایت حقوقی و اجتماعی از زنان در عرصه سیاسی ارائه دهد.

دکتر رفقه رعد با اشاره به بازتولید کلیشه‌هایی مانند «زن عاطفی و ناتوان از رهبری» در رسانه‌ها، گفت این نگاه موجب حذف زنان از سیاست شده و مشارکت آن‌ها را محدود به ظاهر یا نقش‌های سنتی می‌کند. او همچنین افزود که حذف تدریجی زنان از رشته‌های علمی و مناصب رهبری ناشی از همین نگاه تبعیض‌آمیز است.

رعد هشدار داد که خشونت سیاسی علیه زنان، حاصل انباشت کلیشه‌ها، حذف از فضاهای عمومی، و فشارهای اجتماعی است و اشکال مختلفی مانند خشونت کلامی، دیجیتال، حقوقی و روانی به خود می‌گیرد.

در بخش حقوقی، وکیل نور جواد به اصول قانون اساسی عراق اشاره کرد که مشارکت سیاسی برابر را برای همه شهروندان تضمین می‌کند. او بر نقش قانون انتخابات ۲۰۲۰ که ۲۵٪ کرسی‌های پارلمان را به زنان اختصاص می‌دهد، و تعهد عراق به کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان (سیداو) تأکید کرد.

وی توصیه کرد در صورت مواجهه با تهدید یا خشونت دیجیتال، زنان نامزد باید شکایت رسمی به قاضی تحقیق ارائه دهند و از ضمانت‌های قانونی موجود بهره‌مند شوند. او خواستار بهره‌گیری از تجارب موفق کشورهایی مانند تونس و مکزیک در جرم‌انگاری خشونت سیاسی علیه زنان شد.