نخستین اعتصاب یک روزهی زنان در ایسلند در ۴۸ سال گذشته با هدف کاهش شکاف دستمزدها
نخست وزیر ایسلند در اعتصاب زنان و اقلیتهای جنسیتی که خواستار برابری حقوق و کاهش خشونت مبتنی بر جنسیت هستند، شرکت خواهد کرد.
مرکز خبر- انتظار میرود دهها هزار نفر از زنان و اقلیتهای جنسیتی سراسر ایسلند، از جمله نخستوزیر این کشور، امروز در نخستین اعتصاب گسترده پس از نزدیک به نیم قرن، کار خود را - چه کار با حقوق بوده و چه کار بدون مزد - متوقف کنند.
سازماندهندگان این جنبش امیدوارند اعتصاب زنان - که از جمله شرکتکنندگان آن میتوان به کارگران صنعت ماهیگیری، معلمان، پرستاران و نخستوزیر، کاترین یاکوبسدوتر اشاره کرد - با توقف کار خود جامعه را به بنبست بکشانند تا توجه همگان را به شکاف حقوقی مداوم و خشونت جنسی و جنسیتی گسترده در کشور جلب کنند.
این رویداد نخستین اعتصاب یکروزه و تماموقت زنان پس از سال ۱۹۷۵است، در اعتصاب پیشین ٩٠ درصد از زنان ایسلندی در «kvennafrí» (روز مرخصی زنان) از کارکردن خودداری کردند. این اعتصاب نتایج اساسی از جمله انتخاب نخستین رئیسجمهور زن جهان را به دنبال داشت.
اما سازماندهندگان اعتصاب جدید، که برخی از آنها در اعتصاب ۱۹۷۵نیز شرکت داشتند، میگویند که خواستهی اصلی آنها ارزشگذاری کار زنان است که ۴٨ سال است نادیده گرفته شده است.
علیرغم اینکه این کشور به عنوان رهبر جهانی برابری جنسیتی شناخته میشود، و در سال ۲۰۲۳ نیز برای چهاردهمین سال متوالی در صدر رتبهبندی شکاف جنسیتی جهانی مجمع جهانی اقتصاد قرار گرفت، همچنان در بسیاری از مشاغل، زنان ایسلندی ۲۱ درصد کمتر از مردان درآمد داشته و بیش از ۴۰ درصد از آنها خشونت جنسی یا مبتنی بر جنسیت را در محیط کار تجربه کردهاند.
سازماندهندگان اعتصاب همچنین میگویند مشاغلی که به طور سنتی به زنان نسبت داده میشود، مانند نظافت و مراقبت، کمارزشتر تلقی شده و دستمزد کمتری دارند.
فریا استینگریمزدوتر، یکی از سازماندهندگان اعتصاب و مدیر ارتباطات BSRB (فدراسیون ایسلندی کارگران عمومی) گفت: «ما در مرکز توجه هستیم، دربارهی ایسلند صحبت میشود و همه آن را بهشت برابری میدانند. اما بهشت برابری نباید ٢١ درصد شکاف دستمزد داشته باشد و چهل درصد از زنان آن در طول زندگیشان خشونت جنسی یا مبتنی بر جنسیت را تجربه کرده باشند. این چیزی نیست که زنان سراسر جهان برای آن میجنگند.»
همچنین اشتاینگریمزدوتیر در این رابطه گفت:« ایسلند با داشتن شهرت جهانی در این زمینه، مسئولیت دارد، اطمینان حاصل کند که انتظارات زنان برآورده میشود.»
اگرچه انواع دیگری از اعتصابات از زمان اولین اعتصاب در سال ۱۹۷۵تاکنون انجام شده است، با اینحال امروز سەشنبە نخستین رویداد اعتراضی گسترده و تمام وقت در ایسلند خواهد بود. این اعتصاب تحت شعار «Kallarðu þetta jafnrétti» ( به این می گویید برابری؟) برگزار شده و نتیجهی یک جنبش مردمی است که توسط حدود چهل سازمان مختلف برنامهریزی میشود.
از زنان و اقلیتهای جنسیتی سراسر کشور خواستهشده که روز سهشنبه، انجام هرگونه کار با دستمزد یا بدون دستمزدی، از جمله کارهای خانه را «جهت ایفای نقش خود در پیشرفت جامعه» متوقف کنند.اشتاینگریمزدوتیر افزود: « زنان واقعا به طور جدی در حال اعتصاب هستند، اما بیایید مطمئن شویم که همه چیز برای آنها به خوبی پیش خواهد رفت. این شکاف جنسیتی حاصل ذهنیتی است که همه در آن گیر کردهایم و باید از آن خارج شویم. برای یک روز این مشکل ما نخواهد بود، پس بیایید سعی نکنیم کار را برای مسببان تبعیض آسان کنیم.»
انتظار میرود حداقل ۲۵ هزار نفر در یک رویداد در مرکز شهر ریکیاویک حضور داشته و بسیاری دیگر در ١٠ رویداد دیگر در سراسر کشور شرکت کنند- که احتمالاً بزرگترین اعتصاب زنان در ایسلند است- را رقم خواهد زد.
یاکوبسدوتیر با اعلام مشارکت خود گفت انتظار دارد دفتر نخست وزیر کار خود را متوقف کند. او به mbl.is گفت: «اول و مهمتر از همه، من در کنار زنان ایسلندی ایستادهام و همبستگی خود را با این موضوع نشان میدهم.»
برخلاف اعتصاب ۱۹۷۵، رویداد روز سهشنبه مختص زنان و اقلیتهای جنسیتی است. اشتاینگریمزدوتیر گفت: «ما این کار را انجام می دهیم زیرا همهی ما با سیستم در مبارزه هستیم، زندگی همهی ما زنان به نوعی تحت تأثیر پدرسالاری است، بنابراین به این نتیجه رسیدیم که مبارزهی خود را همسو کنیم.»
این اعتصاب خواستار رفع شکاف جنسیتی با انتشار دستمزد کارگران در مشاغل تحت سلطهی زنان و انجام اقدامات مؤثر علیه خشونت جنسی و خشونت مبتنی بر جنسیت -با تمرکز بیشتر بر مجرمان- است.
دریفا سندال، که در کمیتهی اجرایی اعتصاب زنان و سخنگوی Stígamót، یک مرکز مشاوره و آموزش خشونت جنسی، افزود که افزایش دسترسی به پورنوگرافی به خشونت علیه زنان دامن میزندو وضعیت زنان در جامعه و ارزش دستمزد آنها در محل کار نیز با خشونت جنسی مرتبط است.
او همچنین گفت: ما اکنون در تلاش هستیم نقطهها را به هم وصل کنیم و به همگان بگوییم خشونت علیه زنان و کار کمارزششدهی زنان در بازار کار دو روی یک سکه هستند و بر یکدیگر تأثیر میگذارد. علیرغم جنبش MeToo و دیگر فعالانی که در سالهای اخیر خواستار برابری در ایسلند شدهاند، همچنان زنان نمیتوانند در مورد جرایم خشونتآمیز جنسی روی سیستم قضایی حساب کنند.
و در پایان افزود: «صبر زنان تمام شده است.»