کشف گورهای دسته‌جمعی هشت سال پس فرمان نسل‌کشی ایزدیان
هشت سال پس از حملات داعش به شنگال، یک گور دسته جمعی در روستای حمدان در شنگال کشف شد و زنانی که عکس بستگان مفقود شده‌ی خود را در دست داشتند، گفتند: «می‌خواهیم از سرنوشت مفقود شدگانمان باخبر شویم.
هیوی ایزدا
شنگال – جامعه‌ی ایزدی در طول تاریخ با حملات نسل‌کشی متعددی مواجه بوده است. در ٣ آگوست ٢٠١۴، ٧ هزار زن و کودک ایزدی تحت ٧۴ مین فرمان نسل‌کشی ربوده شدند و هزاران ایزدی به طرز وحشیانه‌ای قتل‌عام شدند. دولت در برابر این قساوت سکوت کرد و در قرن بیست‌ویکم مورد اعمال غیرانسانی بسیاری قرار گرفتند، ٨ سال از این نسل‌کشی می‌گذرد و این فاجعه به عنوان زخمی در دل جامعه‌ی ایزدی باقی مانده است. دولت عراق و اکثر کشورها این حملات را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت نشناخته‌اند و همچنین توافقنامه‌ی ٩ اکتبر بین دولت ترکیه، عراق و حزب دموکرات کوردستان امضا شده، ادامه‌ی این نسل‌کشی محسوب می‌شود.
کار برای نجات زنان آغاز شده است
برخی از زنان ایزدی موفق به فرار شدند، اما زنان ایزدی که نتوانستند فرار کنند از سوی مزدوران داعش مورد شکنجه‌ی بدنی و جنسی قرار گرفتند. پلتفرم مبارزه برای زنان زندانی و ربوده شده در شهر آمد باکور کوردستان ایجاد شد و یگان‌های مدافع زنان(YPJ) کارهای مهمی در این زمینه انجام دادند. در نتیجه‌ی این تلاش‌ها، صدها زن ایزدی از دست مزدوران داعش نجات یافتند، اما مشخص شد که بسیاری از زنان ایزدی هنوز در انتظار رهایی از دست مزدوران داعش هستند.
گورهای دسته جمعی برای یافتن مفقودان در حال حفاری هستند
پس از ٧۴مین فرمان نسل‌کشی زنان ایزدی براساس حملات گذشته بر آموزش دفاع ذاتی از خود متمرکز شدند، زنان ایزدی که نیروهای دفاع ذاتی خود را تأسیس کرده‌اند در بسیاری از عرصه‌ها از سیاست گرفته تا هنر، از زندگی اجتماعی تا تشکیلات حضور خود را نشان داده‌اند. خلق ایزدی برای جلوگیری از یک نسل‌کشی دیگر یک نیروی خودسازماندهی ایجاد کرده‌اند. از یک سو مبارزه ادامه دارد و از سوی دیگر کار برای یافتن و شناسایی ایزدی‌هایی که توسط داعش قتل‌عام شده‌اند در حال انجام است و تاکنون ٢١ گور دسته‌جمعی حفاری شده است که حدود ۵٠٠ جسد پیدا شده و حدود ۶٠ گور دسته جمعی باقی مانده است که حفاری شود.
رهبران جامعه هدف قرار می‌گیرند
شش روز پس از شهادت پیر چکو و آگری جعفری، فرماندهان یگان‌های مدافع شنگال (YBŞ) و شیرزاد شمو، مدیر امنیت یزیدخان، دولت عراق تصمیم به حفاری یک گور دسته‌جمعی در روستای حمدان در شنگال گرفته است. مقامات دولت عراق هنگام حفاری گورهای دسته‌جمعی به اداره‌ی خودمدیریتی دموکراتیک شنگال و یگان‌های مدافع شنگال اطلاع ندادند، بلکه فقط افراد وابسته به دولت عراق، حزب دموکرات کوردستان و بابا شیخ، رهبر معنوی جامعه‌ی ایزدی شرکت کردند. زنان ایزدی در حالی که با چشمانی اشکبار به قبور نگاه می‌کردند منتظر دیدن بستگان مفقود شده‌ی خود بودند.
او تمامی اعضای خانواده‌ی خود را در قتل‌عام از دست داده است
سکینه میراد خدر نیز مانند هر ایزدی معتقد بود که در زمان حمله‌ی داعش به شنگال، نیروهای حزب دموکرات کوردستان(PDK) و نیروهای عراق از شنگال محافظت می‌کنند، اما این تصور کاملاً برعکس بود، خیانت و وحشی‌گری داعش بیشترین آسیب را به مادران ایزدی وارد کرد. مادر سکینه که تمام اعضای خانواده‌ی خود را در این قتل‌عام از دست داده است، در مقابل گورهای دسته‌جمعی ایستاده بود، گفت: «اکنون خانه‌ی من در روستای سولاکه است. پیش از حمله‌ی داعش به شنگال خانه‌مان در روستای حمدان بود. وقتی داعش ما را گرفت ٩۵ نفر بودیم که از این‌جا از هم جدا شدیم و به تل‌عفرمنتقل شدیم، پس از قتل‌عام ٧٢ نفرمان بازگشتیم و ٢٣ زن و مرد در دست داعش ماندند، آرزوی ما این است که اقواممان را برگردانیم، حتی اگر مرده‌اند می‌خواهیم اجساد آن‌ها را ببینیم.
«ما سال‌ها منتظر گورهای دسته‌جمعی بودیم»
مادر سکینه با اشاره به این‌که می‌خواهند سرنوشت مفقود شدگانشان را بدانند، گفت: ما سال‌هاست که در مقابل این گور دسته‌جمعی ایستاده‌ایم و همیشه منتظریم تا از سرنوشت مفقود شدگانمان مطلع شویم. ما دیگر طاقت نداریم، در خانواده‌ی من پنج فرزند، عمویم، فرزندان عمویم و ٢٣ مرد مفقود شده‌اند. همه‌ی کسانی که در گور دسته‌جمعی پیدا شده‌اند اهل روستای حمدان هستند، وقتی فرمان نسل‌کشی ایزدیان صادر شد اهالی تل‌بنات و روستاهای اطرافش به سوی کوهستان حرکت کردند و روستای ما در جاده‌ی کوهستانی بود، به همین دلیل بسیاری از آن‌ها این‌جا بودند و همگی در آن زمان به اسارت داعش درآمدند، بنابراین ما نمی‌دانیم چند نفر در این گور دسته جمعی هستند. بسیاری از خانواده‌هایی که به این‌جا آمده‌اند کسانی هستند که از دست داعش نجات یافته‌اند.
زنانی که عکس‌های بستگان خود را در دست داشتند، داستان این عکس‌ها را برای ما تعریف کردند و گفتند تلاش می‌کنند تا هر چه زودتر از سرنوشت مفقود شدگان خود مطلع شوند.