درگیری‌های مسلحانه و دسترسی ضعیف به امکانات بهداشتی، جابجایی یا جستجوی مراقبت‌های پزشکی را برای بسیاری از مردم مالی، اگر نگوییم غیرممکن، بسیار دشوار کرده است.

در دسامبر ۲۰۲۳، پزشکان بدون مرز (MSF) شروع به ارائه‌ی فعالیت‌های جراحی در بیمارستان Niono (نیونو) در مالی کردند، جایی که دسترسی به مراقبت‌های پزشکی به دلیل کمبود کادر و تجهیزات پزشکی و خشونت بالای گروه‌های مسلح به هیچ‌وجه کافی نیست.

۶۹ درصد از تمام عمل‌های انجام‌شده در چهار ماه گذشته در بیمارستان نیونو، بر روی زنان و کودکان بوده است. همین آمار نشان‌دهنده‌ی تلفات این درگیری در میان مردم منطقه است.

کادیدیا دمبله، وقتی فقط ۹ سال داشت، خشونت شدیدی را تجربه کرد. خشونتی که از سال ۲۰۱۲ شمال و مرکز مالی را فرا گرفت. روستای محل زندگی او اواخر دسامبر ۲۰۲۳ مورد حمله قرار گرفت. او سه بار مورد اصابت گلوله قرار گرفت، یک بار در شکم و دو بار در باسن. در همین حمله مادرش نیز کشته شد. جنابا کلما، عمه‌اش، کادیدیا را برای معالجه به بیمارستان رساند.

جنابا گفت: «خواهرزاده‌ی من در شرف مرگ بود. اصلا فکر نمی‌کردم زنده بماند. چندین عمل جراحی باز انجام داد. اما خوشبختانه اکنون روی پاهای خود بازگشته و در پروسه‌ی درمان است.»

 

درگیری‌های مداوم مانع از رفت و آمد آزاد می‌شود

سال گذشته منطقه‌ی سگو، جایی که نیونو در آن قرار دارد، شاهد درگیری‌های زیادی از قبیل کار گذاشتن بمب‌های دست‌ساز بین نیروهای امنیتی مالی و گروه‌های مسلح غیردولتی بود. در مناطق دورافتاده‌ی پر از درگیری نیونو، گاهی اوقات غیرممکن است که ساکنان بتوانند آزادانه رفت و آمد کنند، مزارع خود را زراعت کنند، به بازار بروند یا به مراکز پزشکی مراجعه کنند.

در اوایل سال ۲۰۲۴، نیروهای مالی در اطراف شهر نیونو در چندین درگیری مقابل گروه‌های مسلح قرار گرفتند. روستاهایی که با چندین درگیری روبرو شدند، اغلب میان گروه‌های مختلف گرفتار شدند و مردم در صورت آسیب‌دیدگی دسترسی کمی به امکانات بهداشتی داشته یا اصلاً دسترسی نداشتند.

عیسامی عبدو، هماهنگ‌کننده‌ی این عملیات توضیح داد: «زمانی که در سال ۲۰۲۳ عملیات را در روستاهای اطراف نامپالا آغاز کردیم، برخی از بیماران به ما گفتند هفت سال است موفق نشده‌اند به پزشک مراجعه کنند. ناامنی فقط دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی را سخت‌تر می‌کند.»

پزشکان بدون مرز پس از مواجهه با افزایش خشونت در پایان سال ۲۰۲۳، خدمات جراحی را در بیمارستان نیونو بازسازی کردند. طی یک دوره‌ی چهار و نیم ماهه از ۱۹ دسامبر تا ۳۰ آوریل، ۲۳۰ عمل جراحی روی بیماران مجروح در درگیری‌های مسلحانه و تصادفات انجام شد. ۶۹ درصد از این عمل‌ها بر روی زنان و کودکان انجام شده است.

صدمات تروماتیک مرتبط با درگیری، عمدتا شامل جراحات گلوله، چاقو و جراحات ناشی از بمب‌های دست‌ساز بود. حدود ۵۰ درصد از این مداخلات به منظور جبران آسیب درگیری‌های مسلحانه روی زنان و کودکان انجام شده است. سایر موارد اضطراری شامل تصادفات جاده‌ای، سوختگی و حوادث خانگی بود. کودکانی که به جراحی‌های غیر‌مرتبط با تروما نیاز دارند نیز تحت درمان جراحی (در برخی موارد نجات‌دهنده) برای شرایطی مانند آپاندیسیت قرار گرفتند.

 

پاسخگویی به حوادث جاده‌ای و سایر شرایط اضطراری

تیفینگ ترائوره، ۹ساله، از روی یک الاغ افتاد و بازویش شکست. مادرش، کادیا دیارا، می‌گوید: «از زمانی که زمین خورده بود، از درد بازویش شاکی بود. ما در خانه او را با روش‌های سنتی معالجه کردیم. چندین روز منتظر ماندیم تا بهبود یابد. اما تعلل ما عوارض او را تشدید کرد. تیفینگ در مرکز بهداشت اجتماعی مولودو مداوا شد و سپس به بیمارستان نیونو ارجاع شده و در آنجا به ما گفتند که وضعیتش پیگیری خواهد شد. با گذشت زمان، دست و ساعدش به دنبال شکستگی استخوان بازو دچار قانقاریا شده بود و آنجا تحت درمان قرار گرفت.

هدف پروژه‌ی جدید پزشکان بدون مرز کمک به مقامات محلی در مراقبت از بیمارانی است که نیاز به جراحی دارند. پیش از بازسازی و ساخت بخش جراحی جدید، چندین بیمار با جراحات گلوله به بیمارستان مراجعه کرده و نیازمند جراحی بودند. اما نهایتا به دلیل کمبود منابع برای درمان به بیمارستان منطقه‌ای در سگو ارجاع داده شدند.

پزشکان بدون مرز در دسامبر ۲۰۲۳ پس از بازسازی و آموزش کارکنان، ارائه‌ی خدمات جراحی را در بیمارستان نیونو آغاز کردند. سالن جراحی جدید دارای ۲۳ تخت به همراه کادر پزشکی اضافی و انبار بزرگتری از داروها و تجهیزات بیوپزشکی است.

در کنار ۲۳۰ عمل ترومای خشن و تصادف، ۲۸۹ عمل مامایی نیز در مدت مشابه در زایشگاه انجام شد که شامل ۲۷۵ مورد سزارین بود. سایر مداخلات برای موارد پارگی یا سوراخ‌شدن رحم یا هماتوم های رترو جفتی بود.

عیسامی عبدو، هماهنگ‌کننده‌ی عملیات افزود: «MSF یکی از معدود سازمان‌های پزشکی بین‌المللی حاضر در منطقه است. ما با همه‌ی موارد اورژانسی بی‌طرفانه روبه‌رو می‌شویم. این بدان معنی است که تیم‌های ما به هر بیماری که نیاز به مراقبت دارد، صرف‌نظر از جامعه، جنسیت، سیاست یا اعتقادات مذهبی، رسیدگی می‌کنند. ما بی‌طرف هستیم و موضع سیاسی نداریم. تنها معیار ما برای مداخله مواردی است که دکتر تشخیص می‌دهد.»

 

جزئیات کار

پزشکان بدون مرز از سال ۱۹۸۵ در مالی حضور دارند. در سال ۲۰۲۳، تیم های ما در سراسر مالی ۹۷۶ عمل جراحی و ۱۳۴۲ عمل سزارین انجام دادند و ۱۲۶ مصدوم را درمان کردند، از جمله قربانیان وسایل بالستیک و انفجاری.

ما از سال ۲۰۱۹ مراقبت‌هایی را در نیونو ارائه کرده‌ایم که عمدتاً بر سلامت مادر و کودک، کودکان زیر ۱۵ سال، مشکلات سلامت روان، و پاسخ‌های فوری پزشکی و بشردوستانه به مشکلات مردم منطقه تمرکز دارد. علاوه بر بیمارستان نیونو، پزشکان بدون مرز در شش مرکز بهداشتی اجتماعی و ۲۲ مرکز اجتماعی دیگر نیز فعال هستند.

پزشکان بدون مرز در حال حاضر پروژه‌های منظمی را در مناطق کیدال، گائو (آنسونگو)، تیمبوکتو، نیافونکه، موپتی (تنکو، دوئنتزا و کورو)، سگو (نیونو)، و سیکاسو (کوتیالا) و همچنین پایتخت اجرا می‌کنند. این سازمان همچنین طیف گسترده ای از خدمات اضطراری را برای رفع نیازهای مردم در سراسر کشور ارائه داده است.

خدمات ما شامل مراقبت از مادر (مشاوره، زایمان و سزارین)، اطفال، نوزادان، سلامت روان، پیشگیری (واکسیناسیون و ارتقای سلامت)، غربالگری و درمان سرطان، حفاظت، کمک به افراد آواره (کیت‌های غیرغذایی، دسترسی به آب و مستراح) و همچنین ساخت و نوسازی مراکز بهداشتی است که برای درمان و ارجاع بیماران به مراکز بهداشتی مناسب باشد.

منبع : reliefwebn