دانشگاههای زنان در سال ۲۰۲۱ رسمی شد و برای سال ۲۰۲۲ برنامهریزی مجدد شد
دانشگاههای زنان که رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور بارها به آن اشاره کرده است، در برنامهی سالانهی ریاستجمهوری ۲۰۲۲ گنجانده شدهاند. در دانشگاههای سراسر جهان، از دانشگاههای زنان برای «توانمندسازی زنان» استفاده میشود و در ترکیه به عنوان بخشی از سیاستهای سنتی حزب عدالت و توسعه برای نگه داشتن زنان در خانه تلقی میشود. زنان پروژهی «دانشگاههای زنان» حزب عدالت و توسعه را که سالها دربارهی آن صحبت میشود، نتیجهی سیاست «انزوا» تفسیر میکنند.
سارتا دنیز
مرکز خبر - بر اساس برنامهی سالانهی ریاستجمهوری برای سال ۲۰۲۲، پروژهی دانشگاههای زنان از سال آینده آغاز میشود. این پروژه با مشارکت برنامهی سالانهی ریاستجمهوری ۲۰۲۱ رسمیت یافت. زنان علیه پروژهی دانشگاههای زنان که حزب عدالت و توسعه بر آن اصرار دارد، دست به اعتراض میزنند. دانشگاه زنان که حزب عدالت و توسعه روی آن کار میکند چیست؟ این فکر از کجا نشات گرفت؟ آیا نمونههایی از آن در دنیا وجود دارد؟ ترکیه با چه کسانی و با چه همکاریهایی در صدد تأسیس دانشگاه است؟ در مورد این سوالات ما سعی کردیم یک بار دیگر در خبرگزاری زن به آن بپردازیم.
اولین بار نیست که در مورد برنامهریزی دانشگاه زنان بحث انجام میگیرد. رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه برای اولین بار در جریان سفر خود به ژاپن برای اجلاس سران G20 در سال ۲۰۱۹ در مورد آن سخنرانی کرد. بنا به گزارش رسانهها، دانشگاه زنان زیر نظر دانشگاه باهچهشهیر تأسیس میشود. برای اجرای این طرح «بنیاد دانشگاه و آموزش زنان» تأسیس شد. گفته شده است که همکاری ۱۰ ساله بین دانشگاه زنان موکوگاوا ژاپن و دانشگاه باهچهشهیر وجود دارد که اردوغان خواهان تحقیق و بررسی آن است.
اسامی موجود در بنیاد کدامند؟
به یاد بیاوریم که در میان بنیانگذاران این بنیاد، معاون رئیس و رئیس اجرایی کالج باهچهشهیر، حسین یوجل، رئیس دانشگاه واشنگتن دی سی باهچهشهیر و عضو هیئت اجرایی کالج باهچهشهیر، سینم واتانارتیران، هیئت مدیرهی دانشکدهی معماری و طراحی دانشگاه باهچهشهیر و رئیس دانشکدهی طراحی مورات دوندار برگزار شد. از سوی دیگر، اولین وزیر آموزش ملی ترکیه نیمت باش، بیگم یوجل چاباکچور، دختر انور یوجل، رئیس هیئت مدیره دانشگاه باهچه شهیر، عضو اطلاعات دانشگاه باهچه شهیر و رئیس باشگاه ورزشی کالج باهچه شهیر، عمر یوجل، احمد کوسه كه برای مدتی مدیر سازمان آموزشی باهچه شهیر اوگور عملیات ایالات متحده بود و محیدین کاراحسین که به عنوان هیئت مدیرهی جدید بنیاد منصوب شده است.
همچنین در برنامهی سالانهی ۲۰۲۱ انجام شد
کار «دانشگاه زنان» نیز در برنامهی یازدهم توسعه گنجانده شد. «دانشگاه زنان» با این عبارت در برنامهی سالانه ریاستجمهوری ۲۰۲۱ گنجانده شد: «با مطالعهی نمونهی ژاپن، دانشگاههای زنان تأسیس میشود که در آن فقط دانشجوی دختر پذیرش میشود. گزارشی با تحقیق در مورد دانشگاههای زنان در ژاپن تهیه خواهد شد. در کشور ما مشارکت دانشجویان زن در آموزش عالی در سطوح مختلف مورد ارزیابی قرار گیرد، حوزههای مشکلساز شناسایی و راهحلهایی برای این امر ارائه میشود. کار برای ساخت واحدهای آکادمیک دانشگاه زنان که قرار است ساخته شود، آغاز خواهد شد.
دانشگاههای زنان در جهان چگونه هستند؟
دانشگاههای زنان در سراسر جهان وجود دارد. بر اساس گزارش "دانشگاههای زنان در جهان" که در سال ۲۰۱۷ توسط انجمن بینالمللی آموزش (NAFSA) منتشر شد، ۵۰ سال پیش ۲۳۰ "دانشگاه زنان" در ایالات متحده تاسیس شد اما امروز این تعداد به ۴۵ کاهش یافته است. در این گزارش آمده است که «دانشگاههای زنان» در دههی ۱۹۶۰ به دلیل عدم پذیرش زنان در مدارس «Ivy League» در آمریکا که معتبرترین دانشگاهها هستند، تأسیس شد.
در ایالات متحده، زمانی که "دانشگاههای زنان" تعطیل شد، تعداد آنها در آسیا، آفریقا و خاورمیانه افزایش یافت. رواندا، پاکستان، هند، بنگلادش از جمله کشورهایی هستند که دارای «دانشگاه زنان» هستند.
ترکیه آموزش مختلط را میپذیرد
در مادهی ۱۵ قانون اساسی آموزش ملی که در سال ۱۹۷۳ در ترکیه به تصویب رسید، آمده است که «آموزش مختلط برای پسران و دختران باید در مدارس ارائه شود». با این حال، بسته به نوع آموزش، فرصتها و نیازها، برخی از مدارس را میتوان مختص به دانشآموزان دختر یا فقط برای دانشآموزان پسر باشد. ترکیه سالهاست که آموزش مختلط را میپذیرد. در دبیرستانهای تعیین شده آموزشهای مختلفی وجود دارد اما نه بر اساس تفاوت جنسیتی دانشگاه. به گفتهی سازمانهای زنان، اتحادیههای کارگری و کارشناسان، ایدهی دانشگاههای زنان منعکس کنندهی رویکرد ایدئولوژیک جناح حاکم AKP-MHP در ترکیه است. در ترکیه، جایی که تبعیض جنسی در اوج قرار دارد، دانشگاههای زنان به عنوان بخشی از سیاستهای محافظهکارانه و به عنوان گامی مهم در اجرای حبس زنان برداشته میشود. اگر در نظر بگیریم که مانع از مطالعات کنونی در دانشگاههای آموزشی مختلط بر اساس برابری جنسیتی که زنان را توانمند میسازد، میشوند، نگرانیهای زنان بیشتر قابل درک است.
اردوغان در مراسم دریافت دکترای افتخاری از دانشگاه زنان موکوگاوا ژاپن گفت که از میان ۸۰۰ دانشگاه در ژاپن ارزیابی ۸۰ دانشگاه زنان وجود دارد و من این مورد را در کشور خود ارزیابی خواهم کرد. در پی این اعلامیه، دستورالعملی به یکتا سراچ، رئیس یوکینگ ارسال شد. در برنامهی یازدهم توسعه، کار «دانشگاه زنان» نیز گنجانده شده بود.