روزهای سیاه غزه از نگاه زنان؛ روایتی از درد و امید
در جنگ مداوم غزه و ویرانی گسترده آن، زنان فلسطینی با چالش‌های بی‌سابقه حملات مستقیم، بمباران و آوارگی مواجه هستند و تنها امیدشان به آینده‌ای بهتر است.
نغم کراجه
غزه - همزمان با کمپین جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان، شعار "نماد امید" در فلسطین با خون زنان و دخترانی رنگین شد که بیش از یک سال است از آسیب دیدگان جنگی ویرانگر هستند.
زنان فلسطینی در واقعیتی تلخ زندگی می‌کنند؛ از قتل مستقیم تا آوارگی اجباری و رنج جسمی و روحی. سحر قواسمه، مدیر موسسه "ادوار"، از مقاومت زنان فلسطینی و چالش‌های بی‌سابقه آنها می‌گوید.
او می‌گوید وضعیت زنان پس از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ وخیم‌تر شده و حلقه‌ای دیگر به زنجیره رنج چندین دهه‌ای آنها افزوده است. این واقعیت را تراژدی مستمر می‌نامد و از زنانی که خانواده‌شان را از دست داده‌اند یا از مادرانی که داغ فرزند به روزمرگی‌شان تبدیل شده است سخن می‌گوید.
او می‌گوید در جنگ جاری غزه، حدود ۱۲,۰۰۰ زن در بمباران‌های شدید و سیستماتیک که هدفش نابودی خانواده‌هاست، کشته شده‌اند. «زنان در میان جنگی بی‌رحم با شوکی مداوم روبرو هستند، جایی که یا کشته می‌شوند یا با خانواده‌هایشان زیر آوار، بدون کمترین امید نجات می‌مانند.»
زنان غزه با فاجعه‌ای انسانی و بی‌سابقه روبرو هستند. شمار قربانیان و مفقودین هر روز بیشتر می‌شود و مرگ به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی‌شان تبدیل شده است. «خانواده‌های کامل در بمباران‌های شدید اسرائیلی از آمار‌ها محو شده‌اند و بسیاری زیر آوار، بی‌هیچ آمار دقیقی از تعدادشان، جان باخته‌اند. صحنه‌های وحشتناک تکرار می‌شود و مادران نام فرزندانشان را روی بدن آنها می‌نویسند تا در صورت بمباران، شناسایی شوند.»
نوزادان و قحطی... چهره بی‌رحم جنگ
زنان باردار غزه با تراژدی‌ای بی‌سابقه روبرو هستند. طبق آمار سازمان ملل، ۱۵,۰۰۰ زن باردار در آستانه قحطی قرار دارند و به دلیل سوء تغذیه شدید و نبود مراقبت‌های بهداشتی، در معرض خطر مرگ، سقط جنین یا زایمان زودرس هستند. بسیاری در پناهگاه‌های شلوغ با وسایل ابتدایی غیراستریل زایمان می‌کنند که به مرگ مادران و نوزادانشان می‌انجامد.
سحر قواسمه می‌گوید تعطیلی مراکز درمانی، پیگیری وضعیت زنان باردار و تازه‌زا را متوقف کرده است. نوزادان به دلیل سوء تغذیه مادران، با کمبود شدید شیر خشک روبرو هستند. «ناتوانی مادران در شیردهی و مواجهه نوزادان با قحطی کشنده، چهره بی‌رحم این جنگ را نمایان می‌کند.»
به گفته او، وضعیت زنان در غزه فاجعه‌زده با کرانه باختری تحت محاصره و سرکوب اسرائیل تفاوت چندانی ندارد. مادران حتی نمی‌توانند با فرزندان مفقودشان در "گورستان‌های شماره‌دار" خداحافظی کنند، جایی که هویت قربانیان نامشخص است. تخریب خانه‌ها، بحران‌های روانی و اجتماعی جدیدی بر آنها تحمیل می‌کند. در غزه هر روز زنان کشته می‌شوند، برخی زیر آوار می‌مانند و بسیاری دیگر بدون آمار دقیق، مفقود می‌شوند.
این رنج با افزایش زنان زندانی در زندان‌های اسرائیل دو چندان می‌شود. مادران دور از فرزندان بازداشت می‌شوند و زنان جوان از حقوق اساسی محروم می‌شوند. سحر قواسمه از مجازات‌های زنان در بازداشتگاه‌ها می‌گوید، جایی که با آنها همچون مردان با خشونت رفتار می‌شود.
بحران اقتصادی پس از هفتم اکتبر ۲۰۲۳، درخواست کمک‌های بشردوستانه را به شدت افزایش داده است. «زنان کرانه باختری و غزه برای دریافت کمک‌های اساسی بیشتر به موسسه (ادوار) مراجعه می‌کنند، اما محدودیت‌های اشغالگران در ورود کامیون‌های امدادی و چالش‌های اجتماعی، رسیدن کمک‌ها به افراد نیازمند را دشوار کرده است.»
واقعیت تلخ... رنج بی‌پایان زنان معلول
او به وضعیت دشوار زنان معلول اشاره می‌کند و آن را در میان ویرانی زیرساخت‌ها و نبود خدمات، "واقعیتی تلخ" می‌نامد. آنها در آوارگی اجباری با مشکلات دوچندان روبرو هستند؛ پیاده‌روی طولانی زیر آفتاب سوزان، سلامتشان را بدتر می‌کند. برخی در فرار از خانواده جدا شده و به مکانی امن نرسیده‌اند.
او می‌افزاید: «پناهگاه‌ها نیازهای خاص زنان معلول را برآورده نمی‌کنند، بیمارستان‌ها دارو ندارند و راه‌حل‌های موجود بیشتر زیان‌بار است تا سودمند.»
تلاش‌های بشردوستانه به رغم چالش‌ها
با وجود افزایش نقض حقوق زنان، کمپین جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان در فلسطین به صحنه‌ای خونین بدل شده است. در غزه، زنان بیش از یک سال است با جنگی نابودگر روبرو هستند که جان، حقوق و زندگی‌شان را می‌گیرد.
سحر قواسمه تاکید می‌کند این کمپین باید از شعار فراتر رود و به اقدامی عملی برای محاکمه نیروهای اسرائیلی به خاطر جنایات علیه زنان فلسطینی تبدیل شود. او این را بخشی از مسئولیت جهان آزاد می‌داند.
با وجود ویرانی‌ها، سحر قواسمه همچنان به نقش انسانی خود در کاهش فشار جنگ بر زنان ادامه می‌دهد. او با برگزاری جلسات حمایت روانی و توزیع بسته‌های امدادی و بهداشتی، می‌کوشد حداقل امنیت روانی و جسمی را فراهم کند. اما محدودیت‌های اسرائیل و کاهش عمدی کمک‌های بشردوستانه، این تلاش‌ها را با چالش روبرو کرده است. «با وجود همه تلاش‌ها، زنان فلسطینی برای مقابله با این فاجعه انسانی به حمایت بیشتر بین‌المللی نیاز دارند.»
او بر ضرورت مستندسازی نقض حقوق و اقدامات سیستماتیک علیه زنان فلسطینی و رساندن صدایشان به جهان تأکید می‌کند: «این صداها باید جامعه جهانی و سازمان‌های حقوق بشری را به پذیرش مسئولیت و محاکمه نیروهای اسرائیلی برای جنایات مستمر علیه زنان و ملت فلسطین وادارد.»
او سخنانش را چنین پایان می‌دهد: «زنان فلسطینی چون کوه استوارند و باری بر دوش می‌کشند که در این ویرانی برای کسی قابل تصور نیست. مبارزه مستمر آنها گواه مقاومت و امیدشان به آزادی است.»
زن فلسطینی با همه دردها، نماد مقاومت است؛ مادری که در هر جبهه می‌جنگد، معلمی که امید در دل فرزندانش می‌کارد و فعالی که علیه ظلم فریاد می‌کند. او با وجود زخم‌ها، استوار در برابر جنگ نابودی ایستاده و برای زندگی می‌جنگد.