انجمن زنان «ژین»؛ روایتی از مبارزه با تبعیض دوگانه در لبنان

انجمن زنان «ژین» در لبنان، نهادی که در برهه‌ای سرنوشت‌ساز بنیان نهاده شد، برای مقابله با حاشیه‌نشینی ساختاری و عبور از موانع سیاسی و اجتماعی، به تلاش خستگی‌ناپذیر خود برای توانمندسازی و آگاهی‌بخشی به زنان ادامه می‌دهد.

امل محمد

بیروت- در کوران چالش‌های سیاسی و اجتماعی پیش روی زنان در لبنان و منطقه، انجمن زنان «ژین» همچون یک نهاد مستقل زنانه پا به عرصه گذاشته است. این انجمن می‌کوشد تا ضمن بازتعریف نقش زن، مبارزات او را برجسته سازد و در این میان، توجه ویژه‌ای به مبارزهٔ زن کورد علیه تبعیض دوگانهٔ ملیتی و جنسیتی دارد.

انجمن زنان «ژین» در لبنان از آغاز فعالیت خود در ۳۰ مارس ۲۰۲۰، اهدافی چون آگاهی‌بخشی به زنان، دفاع از حقوق  زنان و مقابله با خشونت‌های مبتنی بر جنسیت را در دستور کار خود قرار داده است.

این انجمن همچنین کوشیده است با ایجاد پل‌های ارتباطی با دیگر جنبش‌های زنان در لبنان و سراسر جهان، به بخشی از یک شبکهٔ مبارزاتی منطقه‌ای و جهانی بدل شود. به گفتهٔ دیلان حسن، رئیس انجمن، هدف بنیادین «ژین» توانمندسازی زنان در ابعاد فکری و حقوقی و مقابله با خشونت سیستماتیک علیه آنان است.

انجمن با برگزاری همایش‌ها و سخنرانی‌ها در مقر خود، بر برجسته‌سازی هویت، دستاوردها، رنج‌ها و مبارزات زن کورد تمرکز دارد. «ما در آغاز راه با چالش‌های بزرگی، از جمله همه‌گیری ویروس کرونا، روبه‌رو بودیم. این وضعیت ما را ناچار کرد که همایش‌ها و کارزارهای آگاهی‌بخشی را به صورت آنلاین و در بستر شبکه‌های اجتماعی برگزار کنیم.»

او افزود: «همایش‌های متعددی با محوریت مسائل گوناگون زنان برگزار کردیم که کارزار «ژن، ژیان، آزادی» پس از جان‌باختن ژینا امینی در ایران، یکی از آن‌ها بود. ما همچنین پروندهٔ قتل زنان کورد، نظیر سکینه جانسز و یارانش، را به بحث گذاشتیم. فعالیت‌های ما به حوزه اندیشه محدود نماند و به مشارکت در تأسیس ائتلاف منطقه‌ای «ندا» نیز منجر شد. این ائتلاف از رویکرد عبدالله اوجالان الهام گرفته است که بر آگاهی‌بخشی به زنان، تغییر تصویر کلیشه‌ای از آن‌ها و نمایاندن نقش حیاتی آن‌ها در جامعه تأکید دارد.»

وی خاطرنشان کرد: «انجمن «ژین» با برگزاری همایش‌هایی با حضور زنانی از سودان، تونس، اردن و فلسطین، نقطه عطفی در جلب توجه جهان به مسائل زنان ایجاد کرد. ما در کنار صدور بیانیه‌ و توزیع نشریات مرتبط، برای ایجاد روابطی استوار با چهره‌های فعال در حوزهٔ زنان نیز تلاش کرده‌ایم.»

دیلان حسن توضیح می‌دهد که این انجمن با چالش‌های متعددی دست‌به‌گریبان است که مهم‌ترین آنها، نبودِ حمایت مادی و معنوی و نادیده گرفته شدن برخی فعالیت‌هاست. از سوی دیگر، محدودیت‌های فکری که در بستر شرایط سیاسی و فرقه‌ای لبنان بر زنان تحمیل می‌شود، مشارکت آنان را در انجمن‌ها و جنبش‌های فمینیستی دشوار می‌سازد و آنان را به سوی وابستگی به ایدئولوژی‌های فرقه‌ای سوق می‌دهد که نتیجهٔ آن، پایمال شدن حقوقشان است.

او تأکید کرد: «به‌رغم تمام موانع و دشواری‌ها، ما در انجمن زنان «ژین» مصمم هستیم تا از طریق اهداف و برنامه‌های آتی خود در داخل و خارج از انجمن، به آگاهی‌بخشی ادامه دهیم. این مهم از طریق گسترش شبکهٔ ارتباطی با زنان تأثیرگذار، برگزاری همایش‌های فراگیر منطقه‌ای و پافشاری بر تعامل هرچه بیشتر با زنان محقق خواهد شد. هدف ما این است که اندیشهٔ زن کورد را به همگان بشناسانیم و او را به‌عنوان الگویی از زن مقاوم، مبارز و خستگی‌ناپذیر معرفی کنیم. این مسیر را با تأسیس بسترهای دائمی برای طرح، بررسی و یافتن راه‌حل برای مسائل زنان دنبال خواهیم کرد.»

دیلان حسن، رئیس انجمن زنان «ژین»، در پایان گفت: «اینکه مسئولیت انجمنی برای زنان و مسائل آنان را بر دوش می‌کشم، برایم مایهٔ افتخار است. این حس از کودکی با من بود. شنیدن مداوم رنج‌های زنان، بذر مسئولیت را در دلم کاشت و مرا بر آن داشت تا صدای آنان در آینده باشم. انجمن «ژین» و اعضای آن، این انگیزه را در من دوچندان کردند و برای ادامهٔ این راه دلگرم‌ترم ساختند.»