İMECE Ev İşçileri Sendikası’ndan ILO-C 189 imzalansın çağrısı
İMECE Ev İşçileri Sendikası, Dünya Ev İşçileri Günü’ne dair basın açıklaması gerçekleştirerek, ILO-C 189 Sözleşmesi’nin imzalanmasının çağrısını yaptı. Ayrıca basın açıklamasında ev emekçilerinin mücadelesinin devam edeceği belirtildi.
İstanbul- İMECE Ev İşçileri Sendikası, Dünya Ev İşçileri Günü dolayısıyla Kadıköy'de bulunan Süreyya Operası önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamaya Halkların Demokrasi ve Eşitlik Partisi (DEM Parti) milletvekilleri, Mor Dayanışma, Aralık Feminst kolektif üyeleri ve kadınlar katıldı.
“Ev İşçilerine İnsana Yakışır Sözleşme İLO-C 189 imzalansın/ 16 Haziran Dünya Ev İşçileri Günümüz kutlu olsun” pankartının açıldığı açıklamada “Külkedisi değil ev işçisiyiz”, “Güvence istiyoruz”, “İLO-C 189 imzalansın yazılarının yer aldığı toz bezleri ve dövizler taşınarak sık sık “Yaşasın örgütlü mücadelemiz”, “Külkedisi değil ev işçisiyiz”, “İLO 189 imzalansın”, “Jin Jiyan azadi” sloganları atıldı.
Özgül Saki: Ev içi emeği görülmüyor ve değersizleştiriliyor
Açıklamada ilk olarak konuşan DEM Parti Milletvekili Özgül Saki, ev içi emeği görülmediğini ve değersizleştirildiğini ifade etti. Özgül, “Kadınların bakım emeği, çocuklar verdiği emek zaten doğal iş olarak görülüyor ve ev işçilerinin emeğine el koyuluyor. İmece uzun zamandır mücadele ediyor bizde dayanışma içindeyiz. Ev işçisi tanımı yasal güvenceye alınsın. Kadınlar eşitçe özgürce emeklerinin karşılığını alabilsin. Buradan hep birlikte ev işçisi köle değildir güvenceli çalışmayı hak ediyorlar diyoruz. Kadın dayanışması ile bu mücadeleyi büyüteceğiz” dedi.
Kitle adına basın açıklamasını sendika üyeleri Sultan karasu ve Nuray Akkaya okudu.
‘İstanbul Sözleşmesinden vazgeçmiyoruz’
Ev işçilerinin emeklerinin görünmez kılındığını ifade eden sendika üyesi Sultan Karasu, ev emekçileri olarak yıllardır sürdürdükleri mücadelenin kazanımlar vermeye başladığını belirtti. Sultan Karasu, “16 Haziran 2011 tarihinde, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından ‘Ev İşçilerine İnsana Yakışır İş Sözleşmesi’ (ILO C189) kabul edilmesi bizler için önemli bir kazanım olmuştur. 16 Haziran tarihi "Dünya Ev İşçileri Günü" ilan edildi. Bu mücadeleye ve kazanıma emek veren dünya ev işçilerini selamlıyor, tüm ev işçilerinin ‘Dünya Ev İşçileri Günü’nü’ kutluyoruz. Ev İşçilerine İnsana yakışır İş Sözleşmesi, 13 yıldır yaklaşık 35 ülkede imzalandı ya da imzalanma aşamasında. Ancak, Türkiye bu ülkeler arasında bulunmamaktadır. Biz ev işçileri olarak Türkiye’nin ILO C189 Ev İşçilerine İnsana Yakışır İş Sözleşmesi ve ILO C190 Çalışma Yaşamında Şiddete ve Tacize Karşı Sözleşmesini acilen imzalamasını ve hayata geçirmesini istiyoruz. Bu vesile ile belirtelim ki, İstanbul Sözleşmesi bizimdir, İstanbul Sözleşmesinden vazgeçmiyoruz” diye vurguladı.
‘Birlikte mücadele edecek, birlikte kazanacağız’
Türkiye’de yaklaşık bir milyon ev işçisini iş yasası kapsamında tutan ayrımcı yasaları kabul etmediklerini belirten Sultan Karasu, “Borçlar Kanunu'na göre kullanabildiğimiz haklarımızın bir kısmı, 2015 yılında çıkan ve 10 günden az çalışan ile 10 günden fazla çalışan ayrımı getiren yasa ile elimizden alınmıştır. ‘Ev işçilerine müjde’ adı altında sunulan paketlerin ev işçilerinin haklarının elinden alınmasıyla sonuçlanması büyük hayal kırıklığına sebep olmaktadır. Bir daha aynı haksızlıkların yaşanmaması için yetkilileri evişçilerinin sesine kulak vermeye çağırıyoruz. Bir gün dahi çalışsak yasal koruma talep ediyoruz, ayrıca sigorta uygulamanın kolaylaştırılması ve yasaların ILO C189 ile uyumlu hale getirilmesi talebimizde ısrarcıyız. Örgütlenerek ve mücadele ederek emeğimizin görünmesi, haklarımızın verilmesi, ayrımcılığın ve yok sayılmanın üstesinden gelmek için sesimizi yükseltmeye devam edeceğiz. Birlikte mücadele edecek, birlikte kazanacağız” ifadelerini kullandı.
Nuray Akkaya basın açıklamasının devamını okuyarak şu talepleri dile getirdi:
*”5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık SigortasıKanununun ek 9. maddesi ve 1 Nisan 2015'te Resmi Gazete'de yayınlanan ev hizmetlerinde 5510 sayılıkanunun ek 9. maddesi kapsamında sigortalıçalıştırılması hakkında tebliğ kaldırılsın. Ev işçilerineayrımcılık getiren bu yasayı kabul etmiyoruz. Sigorta kapsamında sayılmamız için 10 günden az ve 10 günden çok çalışma ayrımı getiren ayrımcı utanç yasasını bir kez daha teşhir ediyoruz. Biz kadınlar, ev işçileri köle değiliz. Eşit haklar istiyoruz. Ayda 1 gün de çalışsak, 11 gün de çalışsak ev işçisiyiz.
*Ev işçileri İş Yasası kapsamına alınsın. Şu an ev işçileri Borçlar Kanunu'na göre sigortalanabiliyor ancak bu kanun, fiiliyatta uygulama zorlukları nedeniyle ev işçilerinin sigortalı ve güvenceli çalışmasındaki engelleri ortadan kaldırmaya yetmiyor. Yasalardaki karmaşıklık giderilsin, ev işçileri iş yasası kapsamına derhal alınsın. Ev işçilerinin iş yerleri evlerdir; sigortalama, kayıt altınaalma, denetim, muhasebelendirme işlemleri kolaylaştırılsın.
*Bakım emeğinin değeri pandemide daha çok açığa çıkmıştır. Ev hizmetinde çalışanların ekonomiye kattığı değer kabul edilmeli, ev işçilerinin sigorta primleri sosyal devletin gereği olarak üstlenilmelidir.
*Geriye dönük sigorta haklarını arayan ev işçilerine kolaylık getirilmelidir. Kaybolan yıllarımızı geri istiyoruz. İş yerinde sigortalı çalışan tanıklarla ispat etmemiz isteniyor. Ev işyerleri ofis ya da fabrika değil ki sigortalı tanık gösterelim. Ev işçilerinin beyanı esas alınmalıdır, gerekiyorsa aksini ev işvereni ve SSK ispatlamakla yükümlü olmalıdır. Soruyoruz; işveren sigorta yapmamış, SSK denetim yapmamış, cezayı neden ev işçisi çekmek zorunda? Emeklilik ev işçilerinin hakkıdır. Emeklilik hakkımızı istiyoruz ve alacağız.
*Türkiye'de ev hizmetinde çalışanlar ciddi meslek hastalıklarına sahiptir. İş kazaları yaşamaktadır. Cam silerken düşen ve yaşamını yitiren onlarca ev işçisi cezasızlıkla karşı karşıyadır. İmece Ev İşçileri Sendikası başkanımız Minire İnal, 3. kattan düşerek ağır yaralanmış ancak yargı, 2015 yılında çıkan ve 10 günden az çalışanlara sigortalanma yükümlülüğü getirmeyen yasa gerekçesiyle, yıllarca ev işçisi olarak çalışan Minire İnal'ıişçi saymamıştır. Bugün yüzde 90 iş göremez durumda olan sendika başkanımız, Türkiye'deki yasaların ev işçilerine uyguladığı ayrımcılığın somut bir kanıtıdır. Ayrımcılığa son verilsin.
*Göçmen ev işçileri için cinsel şiddet ve kötü çalışma koşullarına son verecek önlemlerin alınmasını, maruz kaldıkları hak ihlalleri karşısında sürdürülen cezasızlık politikasına son verilmesini istiyoruz.
*ILO C189’u imzala, ILO C190’U imzala.”
Açıklama alkış ve sloganlarla bitti.