ایران دفتری مادر سینمای ایران

ایران دفتری از جملە بازیگران شناختە شدەی ایران قدیم است کە موانع زندگی را شکست داد و بازیگر سینما و تئاتر شد، در این زمینە افتخار آفرین شد.

 

مرکز خبر – ایران دفتری متولد سال متولد سال ١٢٨۶در شهر رشت است. بنابر شرایط آن دوران ایران کە ادامەی تحصیل برای زنان امکان نداشت و در سنین کودکی مجبور بە ازدواج می‌شدند، ایران نیز با حمایت مادرش توانست تا پایەی ششم درس بخواند و پس از آن ناچار بە ترک تحصیل شد و ازدواج کرد.

همسر ایران دفتری ضیا دفتری از بازیگران شناختە شدەی آن دوران بود، اما مخالف حضور ایران در عرصەی سینما و تئاتر بود.

"آرشین مالالان" نخستین نمایشی بود کە ایران در آن حضور داشت، با وجود اینکە شدیدا نیاز بە حضور یک بازیگر زن بود اما ضیا دفتری مخالف حضور همسرش در این نمایش بود.

حضور در این نمایش آغازی برای ایران دفتری بود و توانست در نمایشنامەهای بسیاری از جملە "آخرین لحظە"، "خاقان می‌رقصد"، "بلبل سرگشتە" و چندین نمایشنامەی دیگر حضور یابد.

وی از سال ١٣٣٣ با ایفای نقش در فیلم "شیرین و فرهاد" حضور در سینما را نیز آغاز کرد و بعدها توانست در این حرفە بە موفقیت چشمگیری دست یابد. فیلم "قیصر"، "شیربها"، "جان سخت"، "خداحافظ تهران"، "زیر گنبد کبود"و... از جملە فیلم‌های شناختە شدەای هستند کە ایران دفتری در آن ایفای نقش کردە است.

وی از سال ۱۳۴۹ بە توصیەی پزشکان از قرار گرفتن در مقابل نورافکن منع شد و پس از چند عمل جراحی بر روی چشم بینایی‌اش کاهش پیدا کرد و در سال ۱۳۵۱ مجبور بە کنار گذاشتن بازیگری شد.

ایران دفتری سال ١٣۴٨ بە دلیل ایفای نقش در فیلم قیصر بە عنوان بازیگر نقش دوم زن "جشنواره‌ی سینمایی سپاس" برگزیدە شد. وی همچنین جایزه بازیگری وزارت معارف را کسب کرد و سال ۱۳۷۴ خانه‏ سینما به او لوح تقدیری برای سال‌های فعالیتش در سینما اهدا کرد و از او به‌عنوان مادر سینماى ایران یاد شد.

ایران دفتری ۲۶ اسفند سال ۱۳۷۴ در سن ۸۸ سالگی درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.