گهواره - امروز ۱۰ آبانماه ۱۴۰۲ در روستای توشامی از توابع شهر گاواره در استان کرماشان، آیین تنبوروازی و مراسم عمومی جشن خاونکار با شرکت چندین هزار مهمان و نواختن تنبور از سوی چندین هنرمند تنبورنواز جامعەی یارسان با شکوه هرچە تمام‌تر برگزار شد.

این مراسم به رسم هر سال یک روز پس از جشن خاونکار برگزار شد. مراسم تنبورنوازی و کلام‌خوانی از ساعت ٨ تا ۱۱ صبح ادامه یافت. درواقع در روز جشن خاونکار مردم روستا از مهمانان خود در خانەی با قربانی کردن خروس و پخت برنج پذیرایی می‌کنند و جشن را به هم تبریک می‌گویند و به مرور در طی روز به تکیە سر می‌زنند و آن را طواف و زیارت می‌کنند. اما مراسم تنبورنوازی و کلام‌خوانی با جمعیتی بیشتر و حضور همگانی و عمومی مردم روز پس از آن برگزار می‌شود.

در این مراسم جامعەی یارسان، باورمندان به آیین یاری (اهل حق) از سراسر کوردستان و ایران، گردشگران و مهمانانی از شهرهایی همچون سلیمانی و هولیر از باشور کوردستان، سنه، کامیران، مریوان، بانه، مهاباد، سقز، سردشت، اورمیە، تهران، همدان، قزوین، کلاردشت، ایلام، خرم‌آباد و همەی شهرهای استان کرماشان حضور داشتند.

میزان حضور زنان در جمع تنبورنوازان و کلام‌خوانان و حتی به عنوان شرکت‌کنندە در این مراسم آیینی میزان بسیار بالایی بود و در همەی اعمال این آیین از جمله حین طواف و سر سفرەی جشن و تنبورنوازی و کلام‌خوانی بدون هیچگونە تفکیک جنسیتی زنان و مردان در کنار هم قرار می‌گرفتند. همچنین خودسازماندهی جامعەی یارسان از نظر امنیت جشن و تدارکات آن و نیروی انسانی بسیار بارز بود و دهش و بخشش دوطرفه در میان این جامعه از نکات حائز اهمیت بود.

به گفتەی خود یارسانیان این عدم تبعیض و برابری به عقاید و باورهای آیین یاری برمی‌گردد که ریشه در تاریخ مادرتبار ما دارد و این آیین یادگاری از آن دوران است. هرچند بعضی از زنان نیز علیرغم ازعان به وجود این برابری در اصول آیین یارسان، اما برابری را در واقعیت موجود جامعه مورد انتقاد قرار می‌دادند و خاطرنشان می‌کردند که فرهنگ جامعەی یارسان نیز تحت تٲثیر فرهنگ‌ها و آیین‌های دیگر به سمت یک نابرابری نسبی رفتە است و مردسالاری می‌خواهد هژمونی و سلطەی خود را تحمیل نماید، اما زنان این جامعه همچنان به مقاومت و پافشاری بر برابری و عدم تبعیض اصرار می‌ورزند.