اسرا عزیزی

کامیاران- در سال‌های اخیر، آتش نوروز در روژهلات کوردستان با شوری وصف‌ناپذیر افروخته می‌شود و هر ساله میزبان جمعیتی گسترده از مهمانانی است که از سراسر ایران  و روژهلات کوردستان گرد هم می‌آیند. نکته جالب توجه آن است که بیشترین سهم این مهمانان را زنان تشکیل می‌دهند. در مراسم سرابکام، زنان از شهرهای لرستان، خوزستان، تهران، تبریز، شیراز، مشهد، کرماشان، کامیاران، سنه، مریوان و دیگر شهرها حضور داشتند؛ مردمی که شاید سال‌ها به دلیل سیاست‌های حاکم از یکدیگر دور مانده بودند، از ارتباط با هم واهمه داشتند و حتی رغبت چندانی به آن نشان نمی‌دادند. اما اکنون، نه‌تنها برای مراسمات نوروزی روژهلات کوردستان لحظه‌شماری می‌کنند، بلکه مشتاقانه در پی آگاهی از تاریخ برگزاری جشن‌های بعدی هستند.

مراسم سرابکام که در یکی از روستاهای تابع کامیاران برگزار شد، به همت و همکاری اهالی منطقه برای دومین سال پیاپی شکل گرفت. این مراسم، از روزها پیش اطلاع‌رسانی شده و با نظمی کم‌نظیر همراه بود. در بخشی از روستا، امکاناتی همچون چادرهایی برای تعویض لباس، سرویس‌های بهداشتی و غرفه‌هایی برای فروش آب و خوراکی در نظر گرفته شده بود. باوجود محدودیت‌های مادی و نبود هیچ‌گونه حمایت مالی، تمامی هزینه‌های مراسم را خود برگزارکنندگان بر عهده گرفته بودند. پذیرایی نیز شامل صبحانه، ناهار، چای و تنقلات بود که بخشی از آن به‌صورت رایگان و بخشی دیگر قابل خریداری بود. پس از پایان مراسم، مردم سرابکام خود دست‌به‌کار شدند و محل برگزاری را از زباله‌ها و بقایای خوراکی‌ها پاکسازی کردند. بااین‌حال، یکی از چالش‌های این جشن‌ها، تأثیرات زیست‌محیطی آن است؛ اگر چاره‌ای برای مدیریت زباله‌ها اندیشیده نشود، روژهلات کوردستان که اکنون به یکی از قطب‌های گردشگری ایران تبدیل شده، با خطر تخریب طبیعت و اکوسیستم خود روبه‌رو خواهد شد.

کانیا کمانگر، یکی از برگزارکنندگان مراسم و اهل سرابکام، دراین‌باره می‌گوید: «این دومین سالی است که مراسم نوروز در سرابکام برگزار می‌شود و تماماً مردمی است. زنان و مردان در کنار هم تلاش می‌کنند تا این جشن را برپا کنند، چراکه نوروز برای ما نماد روشنایی، امید و رهایی از تاریکی است.»

ریحانه خسروجردی، یکی از مهمانان مراسم که از تهران به این جشن آمده، می‌گوید: «برای نخستین بار در چنین مراسمی شرکت می‌کنم. از طریق فضای مجازی از آن مطلع شدم و همه‌چیز همان‌طور بود که تصورش را داشتم؛ زن و مرد با پوشش دلخواه خود در کنار هم می‌رقصیدند، فضایی شاد و مفرح برقرار بود و من از لحظه‌لحظه آن لذت بردم.»

در این مراسم، آتش نوروزی سرابکام با مشعل‌هایی که در دستان زنان و مردان شعله‌ور بود، روشن شد و همگان سرودهای کهن نوروزی را با شور و همبستگی خواندند. زنان، بی‌اعتنا به محدودیت‌ها و بایدها و نبایدها، با پوشش موردنظر خود در جشن حضور یافتند. گرچه به‌اجبار، محل زنان و مردان از هم جدا شده بود، اما جوهره‌ی نوروز و هلپرکی بر پایه‌ی اتحاد و در کنار هم بودن است. ازاین‌رو، مردم این مرزهای تحمیلی را کنار زدند و همگان، زن و مرد، دست در دست یکدیگر گرداگرد آتش نوروز، هلپرکی را با شور و شعف برگزار کردند.