مرکز خبر – مارتین گریفیتس، رئیس دفتر هماهنگی امور بشردوستانه‌­ی سازمان ملل متحد (OCHA)، روز دوشنبه هشدار داد که سومالی آسیب‌­دیده از خشکسالی، اکنون در آستانه‌­ی قحطی قرار دارد و زمانی برای نجات جان انسان­‌ها باقی نمانده است.

وی اعلام کرد: «سومالی در آخرین دقایق خود به سر می­برد، زمانی برای نجات جان مردم باقی نمانده است.»

گریفیث گفت که گزارش اخیر غذا و خوراک شواهد مشخصی در مورد سومالی ارائه می‌­دهد. قحطی بین اکتبر و دسامبر به دو منطقه از سومالی خواهد رسید.

مارتین گریفیتس که روز پنجشنبه سفر خود را به این کشور آغاز کرد، گفت: «در چند روز گذشته از شدت درد و رنجی که بسیاری از سومالیایی‌ها تحمل می­‌کنند، شوکه شده‌ام.»

سومالی و همسایگان آنها در شاخ آفریقا، از جمله اتیوپی و کنیا، پس از چهار فصل بارانی ناموفق دام­ها و محصولات کشاورزی خود را از دست داده‌اند و اکنون در چنگال بدترین خشکسالی ۴۰ سال گذشته هستند.

 

آژانس‌های بشردوستانه ماه­هاست زنگ خطر را به صدا درمی‌آورند

برنامه­‌ی جهانی غذای سازمان ملل (WFP) ماه گذشته اعلام کرد که تعداد افرادی که در سراسر منطقه در معرض خطر گرسنگی هستند به ۲۲ میلیون نفر افزایش یافته است.

آژانس‌های سازمان ملل می‌گویند تنها در سومالی، تعداد افرادی که با بحران گرسنگی مواجه هستند، ۸/۷ میلیون نفر یا تقریباً نیمی از جمعیت است. حدود یک میلیون نفر در جستجوی ناامیدانه برای غذا و آب خانه‌های خود را ترک کرده‌اند.

در سال ۲۰۱۱، قحطی در بخش‌هایی از سومالی، یکی از فقیرترین کشورهای کره زمین، جان ۲۶۰هزار نفر را گرفت که بیش از نیمی از آنها کودکان زیر شش سال بودند.

گریفیتس صحنه‌هایی از درد و رنج را در طول بازدید خود از بایدوآ، یکی از دو منطقه­‌ی در معرض خطر قحطی، توصیف کرد و گفت: «کودکانی را دیدم که از شدت سوء تغذیه به سختی می‌توانستند صحبت کنند یا گریه کنند.»

 

خشکسالی بی­‌سابقه

این کشور جنگ‌زده یکی از آسیب‌پذیرترین کشور‌ها در برابر تغییرات و به خصوص این بحران است، زیرا هیچ تجهیزاتی برای مقابله با آن ندارد.

شورش مرگبار گروه اسلامگرای افراطی الشباب علیه دولت شکننده­‌ی فدرال، دسترسی بشردوستانه به بسیاری از مناطق را محدود می­‌کند.

یک بحران سیاسی طولانی مدت نیز توجه را از خشکسالی منحرف کرد، اما حسن شیخ محمد، رئیس‌جمهور جدید، در سخنرانی تحلیف خود در ماه ژوئن، برای جلوگیری از فاجعه‌ی قریب‌الوقوع درخواست کمک بین‌المللی کرد.

در سال‌های اخیر، خشکسالی‌ها و سیل‌های شدید به ویرانی‌های ناشی از حمله‌ی ملخ‌ها و همه‌گیری کووید-۱۹ افزوده‌اند.

سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) روز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «سومالی با سطوح بی‌سابقه‌ای از خشکسالی مواجه است که در کنار بحران­‌های دیگری مانند درگیری‌های داخلی، کووید-۱۹، چالش‌های اقتصاد کلان و حمله­‌ی ملخ‌های بیابانی، جوامع روستایی را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.»

در این بیانیه آمده است که ابزار مردم برای تولید غذا و کسب درآمد «در آستانه‌ی شکست کامل» است.

سازمان جهانی هواشناسی سازمان ملل (WMO) گفته است که در ماه‌های اکتبر تا دسامبر آفریقا احتمالاً با پنجمین فصل بارانی ناموفق متوالی روبرو خواهد بود.

 

«خوابگردی» تا فاجعه

در آغاز سال جاری،WFP  تعداد افراد نیازمند را ۱۳ میلیون نفر اعلام کرده بود و از اهداکنندگان درخواست کرد تا کمک‌های مالی خود را اهدا کنند.

به گفته‌ی کارمندان سازمان­‌های بشردوستانه، کمک‌ها در ابتدا به کندی صورت می‌گرفت، اما حمله‌ی روسیه به اوکراین در میان سایر بحران‌ها توجه را به فاجعه‌ی در شاخ نیز جلب کرد.

جنگ در اوکراین همچنین قیمت جهانی مواد غذایی و سوخت را افزایش داده و ارسال کمک‌ را گران‌تر و سخت تر کرده است.

در ماه ژوئن، سازمان خیریه بریتانیایی Save the Children هشدار داد که جامعه‌­ی بین‌المللی در حال «خوابگردی به سوی قحطی فاجعه‌بار دیگری» در سومالی است.

OCHA  اعلام کرده است که فصل بارانی مارس تا مه ۲۰۲۲ خشک‌ترین فصل ثبت‌شده در ۷۰ سال گذشته بوده است «که باعث شد خشکسالی‌های ۲۰۲۰-۲۰۲۲ از نظر مدت و شدت از خشکسالی‌های وحشتناک ۲۰۱۰-۲۰۱۱ و ۲۰۱۶-۲۰۱۷ پیشی بگیرد.»

این سازمان در ماه اوت اعلام کرد: «تقریباً ۳/۲ میلیون کودک دختر و پسر در سراسر سومالی در معرض خطرات قریب‌الوقوع خشونت، بهره‌کشی، سوء استفاده، بی‌توجهی و مرگ ناشی از سوءتغذیه حاد در نتیجه­‌ی بحران غذا و خوراک در سومالی هستند.»

در سال ۲۰۱۷، بیش از شش میلیون نفر در سومالی، که تقریبا نیمی از آنها کودک بودند، به دلیل خشکسالی طولانی در سراسر شرق آفریقا نیازمند کمک بودند. اقدامات بشردوستانه­‌ی اولیه توانست از قحطی آن سال جلوگیری کند.

کمیته­‌ی دائمی بین سازمانی به ریاست گریفیتس، سران ۱۸ سازمان داخل و خارج از سازمان ملل را برای رسیدگی به این بحران گرد هم خواهد آورد.