روز جهانی زن ۲۰؛ سرمایه‌گذاری روی زنان، تسریع پیشرفت

نویسندە؛ سایما وازد، مدیر منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت در آسیای جنوب شرقی

هر سال در ۸ مارس، روز جهانی زن (IWD) برای تجدید تعهد جمعی به تلاش برای دستیابی به برابری جنسیتی در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود. امسال از سازمان بهداشت جهانی خواسته شد که «بر روی زنان سرمایه‌گذاری کنیم» تا پیشرفت آنها تسریع شود.

بهبود سلامت زنان یکی از اولویت‌های اصلی ما است.

سرمایه‌گذاری در سلامت و رفاه زنان و دختران در مرحله‌ی اول مستلزم سرمایه‌گذاری کافی در سلامت عمومی است.

طبق مطالعات، کشورهای جنوب‌شرقی در زمینه‌ی اقتصاد عقب‌افتاده محسوب می‌شوند. کشورهای این منطقه‌ تنها ۲.۹ درصد از تولید ناخالص داخلی را در مقابل ۴ درصد در سطح جهان به خود اختصاص می‌دهند. این بدان معناست که هزینه‌های خارج از برنامه به عنوان سهمی از هزینه‌های فعلی اختصاص داده شده به سلامت؛ به‌طرز غیرقابل قبولی بالاست.

هنگامی که خانواده‌ها مجبور به پرداخت هزینه‌های هنگفت خدمات سلامت از جیب خود می‌شوند، اغلب به ناچار مراقبت‌های بهداشتی و سلامتی مورد نیاز را به تعویق می‌اندازند یا از آنها چشم‌پوشی می‌کنند.

این چه تأثیری بر زنان دارد؟ همانطور که می‌دانیم، بیشتر بار مراقبت از افراد بیمار یا مسن‌ در خانواده‌ها بر دوش زنان است.

زنان در حال حاضر بیشتر کارهای بدون دستمزد را در محیط خانه بر عهده دارند و در مقایسه با مردان، هر روز دو تا پنج برابر بیشتر برای انجام چنین کارهایی وقت صرف می‌کنند. این وضعیت به شدت زنان را از مشارکت موثر در زندگی اقتصادی و سیاسی باز می‌دارد.

 پیشرفت به سوی برابری جنسیتی و سلامت باید برای تمامی افراد تسریع شود. ما قطعا دستاوردهایی در این زمینه داشته‌ایم، اما نابرابری‌ها همچنان ادامه دارند.

لازم به ذکر است که این کشورها در سه زمینه‌ی متمایز به دستاوردهایی رسیده‌اند:

- افزایش زنانی که از نیروهای ماهر حوزه‌ی بهداشت و سلامت مراقبت‌های دوران بارداری دریافت می‌کنند.

- افزایش کسانی که از  شیوه‌های نوین تنظیم خانواده بهره می‌برند‌.

-  افزایش متخصص‌های زایمان ماهر.

اما این دستاوردها در همه‌جا به طور مساوی توزیع نشده‌اند. نابرابری در این دستاوردها بر اساس موقعیت مکانی زنان، سطح تحصیلات آنها و درآمد خانواده‌ها متفاوت است.

مسئله‌ی دیگری که نیاز به بهبود دارد این است که در حال حاضر سیاست‌های موجود، استقلال زنان را در تصمیم‌گیری برای سلامت جنسی و باروریشان را به طور کامل به رسمیت نمی‌شناسند.

نابرابری‌های جنسیتی روی برخی از عوامل ایجاد بیماری‌های غیرواگیر نیز تأثیر بسزایی می‌گذارد.

در این کشورها زنان بیشتر از مردان با اضافه وزن و چاقی دست و پنجه نرم می‌کنند. اغلب به این دلیل که فعالیت بدنی کمتری دارند و همچنین به دلیل تفاوت‌های جنسیتی که از تحرک، دسترسی به امکانات تفریحی و ناامنی‌ حضور در مکان‌های عمومی تأثیر می‌‌گیرد.

زنان همچنین با موانع مختلفی برای دسترسی به خدمات بهداشت و درمان روبرو هستند. موانعی مانند فقدان متخصصان بهداشت زنان، عدم دسترسی به منابع خانگی، عدم دسترسی به حمل و نقل عمومی، مسافت‌های طولانی تا مراکز بهداشتی و کمبود قدرت تصمیم‌گیری.

خشونت علیه زنان به طرز غیرقابل‌قبولی فراگیر شده است‌. این بحران مصداق بارز نقض حقوق بشر و بروز مشکلات بهداشت عمومی است. در این کشورها، بیش از یک زن از هر سه زن در طول زندگی خود خشونت شریک جنسی را تجربه می‌کند. جلوگیری موثر از این خشونت‌ها نیازمند افزایش سرمایه‌گذاری است. باید روی این مشکلات تمرکز کنیم تا قادر باشیم به درستی به آنها پاسخ دهیم و خدمات بهداشتی را بهبود بخشیم تا نقش موثرتری داشته باشند.

سیاست‌ها و برنامه‌های مرتبط با جنسیت، می‌توانند به کاهش این شکاف‌های جنسیتی در حوزه‌ی سلامت کمک کنند. اکثر کشورهای منطقه چنین برنامه‌هایی را دستور کار قرار داده‌اند. با اینحال، ظرفیت‌های آنها برای اجرای این برنامه‌ها باید تقویت شود.

مایه‌ی خرسندی است که در حال حاضر در حال طراحی یکی از برنامه‌های در اولویت خود هستیم که به طور خاص بر زنان و کودکان تمرکز دارد.

تمرکز بر سلامت زنان تأثیرات چند نسلی بر سلامت عمومی، رشد اولیه‌ در دوران کودکی و حتی توسعه‌ی اجتماعی و اقتصادی دارد. این مسئله حتی در چارچوب SDG  نیز به رسمیت شناخته می‌شود.

پیامدهای سلامتی نسل بعدی حتی پیش از تولد آنها تحت تأثیر قرار می‌گیرد و بنابراین ما باید از همین اکنون بر سلامت زنان باردار تمرکز کنیم نا نسل‌های آینده در امان باشند.

مادران آگاه‌تر مزایای مادام‌العمر را برای نسل‌های بعدی به ارمغان می‌آورند. آنها تغذیه‌ی بهتر را برای کودکان خود فراهم می‌کنند، سبک زندگی فعال را تشویق کرده و پاکیزگی و بهداشت و سایر عادات سالم را به آنها القا می‌کنند.

دانش، درک و عملکرد مناسب در حوزه‌ی سلامت زنان، نهتنها به خانواده‌های آنها، بلکه به جوامع گسترده‌تر نیز آموزش داده خواهد شد. هنگامی که دانش یک زن در مورد سلامتی بهبود یابد، او قادر خواهد بود این دانش را به سایر زنان اطراف خود نیز انتقال داده و جامعه را به سمت پیشرفت سوق دهد.

سازمان بهداشت جهانی، در روز جهانی زن با افتخار تعهد خود به حمایت از تمامی کشورهای منطقه برای افزایش سرمایه‌گذاری روی سلامت و رفاه زنان و تسریع پیشرفت به سوی برابری جنسیتی را اعلام کرده و به آن پایبند خواهد ماند.