نوروز؛ تاریخ مشترک خلق‌ها و نماد ایستادگی در برابر ظلم

خلق کورد همواره در برابر سیاست‌هایی که قرن‌هاست علیه هویت و موجودیتشان اعمال می‌شود، واکنش نشان داده‌اند. در تمام برهه‌های تاریخی و در هر شرایطی، آن‌ها هر ساله شعله‌های آتش کاوه آهنگر را در ایام نوروز زنده نگه داشته‌اند.

رونیدا حاجی

حسکه- ماه مارس که به ماه نوروز شهرت دارد، برای خلق کورد یادآور روزهای شادی و عزا است. بیست و یکم مارس، مهم‌ترین روز این ماه به شمار می‌رود. نوروز، مراسم ملی کوردهاست. در ۲۱ مارس سال ۶۱۲ پیش از میلاد، هنگامی که کاوه آهنگر علیه ضحاک ستمگر به پا خاست، پیراهن خود را به پرچم تبدیل کرد و به قله کوه صعود نمود. او جوانان را گرد خود آورد و به ضحاک هجوم برد و با پتک آهنگری، ضربه مهلکی بر سر او فرود آورد. با این اقدام شجاعانه، حکومت استبدادی ضحاک فرو ریخت. کاوه آهنگر برای گرامیداشت این پیروزی و به نشانه آزادی، آتشی بر فراز کوه افروخت. از آن زمان، آتش در مراسم نوروز، نماد رهایی و آزادی شده است.

گرچه ماه مارس با جشن نوروز پیوند خورده، اما روزهای تلخی نیز در دل خود دارد. فاجعه حلبچه، آتش‌سوزی زندان حسکه، قیام قامیشلو، اشغال عفرین، انفجار نوروز حسکه و نیز کشتار اخیر در روستای برخ‌بوتان کوبانی از جمله این رویدادهای دردناک هستند. ژیندا احمه در گفتگو با خبرگزاری ما به تحلیل این موضوع پرداخت.

 

سیاست‌های محو هویت کوردها همچنان ادامه دارد

ژیندا احمه با تأکید بر اینکه برنامه‌ای نظام‌مند برای نابودی هویت و موجودیت خلق کورد در جریان است، چنین ادامه داد: «طی هزاران سال، سیاست‌های نامشروعی علیه هویت کورد با شیوه‌های گوناگون اعمال شده است. با این حال، خلق کورد در طول تاریخ همواره در برابر بی‌عدالتی و ستم ایستادگی کرده‌اند. ماه مارس برای خلق کورد ماهی مقدس است که آغازگر خیزش و رهایی به شمار می‌آید، زیرا دو روز تاریخی و هویت‌ساز ۸ و ۲۱ مارس در آن قرار دارند. نوروز در تاریخ کوردستان، سرآغاز رهایی است؛ روزی که کاوه آهنگر علیه حکمران ستمگر، ضحاک، به پا خاست و با شکست او، مشعل آزادی را برافروخت. از آن روز تاکنون، جریان مقاومت در برابر سیاست‌های نابودی و ارتجاع شکل گرفته و تا امروز تداوم یافته است.»

 

با فاجعه حلبچه، انسانیت به خاک سپرده شد!

ژیندا احمه هشدار داد که دشمنان خلق کورد تلاش می‌کنند ماه مارس را به روزهای تلخ و تاریک تبدیل کنند. او افزود: «نیروهای حاکم با ادامه اقدامات سرکوبگرانه علیه هویت کورد، می‌کوشند ماه مارس را برای این خلق به ماهی سیاه بدل کنند. شعله‌های نوروز که هر سال برافروخته می‌شود، در حقیقت واکنشی در برابر این توطئه‌هاست. به همین سبب، همواره در این ماه، خلق کورد هدف کشتارهای دسته‌جمعی قرار گرفته‌اند. نمونه بارز آن، فاجعه حلبچه است که در ۱۶ مارس ۱۹۸۸، صدام حسین با سلاح‌های شیمیایی، مردم بی‌دفاع را هدف قرار داد. در این جنایت هولناک، ۵۰۰۰ زن، مرد، کودک و سالمند کورد جان باختند. این فاجعه چنان دهشتناک بود که هرگز از حافظه تاریخ پاک نخواهد شد. در واقع کشتار حلبچه،  کشتار انسانیت بود!»

 

«رژیم بعث مانع برگزاری نوروز می‌شد و علیه کوردها دست به کشتار می‌زد»

ژیندا احمه با اشاره به سیاست‌های رژیم بعث و فاجعه آتش‌سوزی زندان حسکه، چنین ادامه داد: «رژیم بعث برنامه‌های سرکوبگرانه و یورش‌های متعددی را علیه خلق کورد به اجرا می‌گذاشت. در ۲۴ مارس ۱۹۹۳، این رژیم زندان حسکه را به آتش کشید و فاجعه‌ای هولناک آفرید. در این حادثه، ۶۱ نفر جان باختند که ۲۵ تن از آنان کورد بودند. همچنین در ۱۲ مارس ۲۰۰۴، رژیم بعث با هدف ایجاد تفرقه میان کوردها و عرب‌ها، دست به توطئه زد که در پی آن، ۱۶۰ نفر مجروح و ۳۰ شهروند کورد کشته شدند. این رژیم همواره می‌کوشید با ایجاد آشوب در روز نوروز، مانع از برگزاری این آیین شود. در چنین روزهایی، جوانان کورد را دستگیر و شکنجه می‌کرد. نوروز امسال به دلیل فروپاشی این نظام سرکوبگر، شکل دیگری به خود گرفته است.»

 

سیاست نابودی خلق کورد با کوچ اجباری و اشغالگری ادامه دارد

ژیندا احمه در ادامه سخنانش افزود: «دولت اشغالگر ترکیه در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۸ به کانتون عفرین یورش برد و نهایتاً در ۱۸ مارس، این منطقه را به اشغال خود درآورد. در پی این اشغالگری، هزاران تن مجبور به ترک خانه‌های خود شدند و صدها نفر نیز مجروح یا شهید گشتند. پس از آن، دولت اشغالگر ترکیه به جای بازگرداندن آوارگان اصلی، خانواده‌های مزدوران را در عفرین جایگزین کرد. آخرین مورد از این جنایت‌ها، کشتار دسته‌جمعی در روستای برخ‌بوتان کوبانی بود، جایی که نیروهای اشغالگر ترکیه به یک خانواده غیرنظامی که قصد داشتند نوروز را جشن بگیرند، حمله کردند و ۹ نفر را به قتل رساندند که ۷ تن از آنان کودک بودند.»

 

آتش نوروز، مشعلی که همیشه فروزان خواهد ماند

ژیندا با اشاره به بمب‌گذاری نوروز ۲۰۱۵ در روستای مفتی حسکه که توسط سلول‌های مخفی مزدوران داعش انجام شد، گفت: «در شب نوروز ۲۰۱۵، انفجاری به دست عوامل پنهان داعش رخ داد که به جان‌باختن ۵۳ نفر انجامید. هدفشان مانع‌تراشی در برابر جشن نوروز خلق کورد بود، اما باید بدانند که آتش نوروز همواره در برابر ستم و سیاست‌های نابودی، فروزان خواهد ماند و پاسخی قاطع به این توطئه‌ها خواهد بود.»

 

رهبر آپو، نوروز را به مراسم مشترک خلق‌ها تبدیل کرد

ژیندا با اشاره به اینکه نوروز ۲۰۲۵ به جشن آزادی فیزیکی رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان بدل خواهد شد و راهگشای حل بحران خاورمیانه خواهد بود، سخنانش را این‌گونه به پایان رساند: «نوروز برای خلق کورد رویدادی تاریخی است که کوردها در هر نقطه‌ای با شور و اشتیاق آن را گرامی می‌دارند. رهبر آپو موفق شد نوروز را به مناسبتی فراگیر برای تمامی اجزای منطقه و خلق‌های زیر ستم تبدیل کند. امروز شاهدیم که در شمال و شرق سوریه، همه گروه‌ها با جامه‌های رنگارنگ سنتی خود، آتش نوروز را برمی‌افروزند. این رویداد پیامی عمیق دارد؛ به رغم تمام تلاش‌ها برای محو این آیین، امروز همگان به ارزش و معنای آن پی برده‌اند. هر ملت، آیین و باوری، روزهای ویژه خود را برای جشن، شادی و سوگواری دارد. آرمان ما برای سوریه‌ای نوین، گسترش همان رنگارنگی و همبستگی خلق‌هاست که در شمال و شرق سوریه می‌بینیم؛ جایی که هر گروه بتواند میراث، جشن‌ها و مناسبت‌های ویژه خود را پاس بدارد و آزادانه آن را برگزار کند.»