کشف بقایای جامعهای زن محور متعلق به ۲ هزار سال پیش در بریتانیا
اجساد قبیله دوروتریگ‌ها، که بین سال ۱۰۰ پیش از میلاد در نواحی ساحلی جنوب مرکزی انگلستان می‌زیسته‌اند، توسط تیمی از باستانشناسان دانشگاه بورنموث مورد تحقیق قرار گرفتند و تحقیقات نشان می‌دهد این جامعە با محوریت زنان شکل گرفتە است.
مرکز خبر- مجله طبیعت (Nature)، نتایج تحقیقات دانشمندان را بر روی بقایای اجساد قبیله دوروتریگ‌ها، که بین سال ۱۰۰ پیش از میلاد و سال ۱۰۰ میلادی در نواحی ساحلی جنوب مرکزی انگلستان می‌زیسته‌اند و توسط تیمی از باستانشناسان دانشگاه بورنموث از یک گورستان کشف شدند، را منتشر کرد.
براساس نتایج این تحقیقات، در این جامعه زمین و ثروت به دختران منتقل می‌شد، نه به پسران، زیرا این جوامع بر اساس خطوط خونی زنان شکل می‌گرفتند.
دانشمندان در این سایت تحقیقاتی شواهدی از یک جامعه کامل یافتند که طی نسل‌ها حول محور خط مادری یک خانواده شکل گرفته بود و احتمالاً با یک زن آغاز شده است.
در کتب مورخان مشهوری مانند تاسیتوس و کاسیوس، که درباره فتح بریتانیا توسط روم بین سال‌های ۴۴ تا ۸۴ میلادی نوشته‌اند، نیز به زنانی اشاره شده است که در جایگاه‌های بالای قدرت قرار داشتند.
«بودیکا» ملکه جنگجوی معروف که قیامی علیه اشغال رومی‌ها به راه انداخت و چندین شهر از جمله لوندینیوم (که بعدها به لندن تبدیل شد) را غارت کرد و به آتش کشید از جمله این زن‌ها بود.
«کارتیماندوا»، ملکه قرن نخست مردم قوم سلتی بریگانته در شمال انگلستان، نیز یکی دیگر از چنین زنانی به شمار می‌رفت.
یک قرن پیش از چنین زنانی، ژولیوس سزار امپراطور مشهور روم نیز در نوشته‌هایش درباره جنگ‌های گالی زنان سلتی را توصیف کرده که در امور عمومی مشارکت می‌کردند، اثر سیاسی می‌گذاشتند و گاهی بیش از یک همسر داشتند.
مایلز راسل، باستان‌شناس در دانشگاه بورنموث انگلیس و یکی از نویسندگان این مطالعه، در این باره می‌گوید: «وقتی رومی‌ها رسیدند، از دیدن زنانی که در جایگاه‌های قدرت بودند شگفت‌زده شدند».
دکتر لارا کسیدی از کالج ترینیتی دوبلین، نویسنده اصلی این تحقیق، می‌گوید: «این به جامعهای در عصر آهن در بریتانیا اشاره دارد که در آن زنان نفوذ قابل توجهی داشتند و می‌توانستند مسیر آن را به روش‌های مختلف شکل دهند.»
این نخستین بار است که شواهدی از جوامعی که بر محور زنان ساخته شده‌اند در تاریخ باستانی اروپا مستند شده است. دانشمندان بر این باورند که این جوامع سرمایه‌گذاری زیادی روی دختران خود می‌کردند، زیرا آن‌ها جایگاه مادرشان را به ارث می‌بردند.
جوامعی که مورد تحلیل قرار گرفتند، در همان دوره‌ای زندگی می‌کردند که بودیکا، ملکه جنگجوی بریتانیایی، شورشی علیه مهاجمان رومی در شرق آنگلیا در حدود سال ۶۱ میلادی رهبری کرد.
با ردیابی DNA میتوکندریایی، که تنها از طریق زنان منتقل می‌شود، دکتر لارا کسیدی دریافت که اکثر زنان در این جامعه از طریق روابط خونی و طی نسل‌ها به یکدیگر مرتبط بوده‌اند.
در این مطالعه، تیمی از محققان بیش از ۵۰ ژنوم استخراج‌شده از محل‌های دفن در روستای «وینتربورن کینگستون» در شهر دورست در جنوب انگلستان را که قبل و بعد از فتح روم سکونت داشت تجزیه و تحلیل کردند.
گورستان‌های عصر آهن، که به خوبی حفظ شده باشند، در بریتانیا کمیاب هستند. محققان می‌گویند علت میت‌واند این باشد که مردگان اغلب سوزانده می‌شدند یا در مناطق مرطوب رها می‌شدند تا بپوسند.
با این حال، قبیله دوروتریگ‌ها، که بین سال ۱۰۰ پیش از میلاد و سال ۱۰۰ میلادی در نواحی ساحلی جنوب مرکزی انگلستان سکونت داشتند، استثنا بودند و مردگانشان را در گورستان‌ها دفن می‌کردند.
این تحقیق نشان می‌دهد که این جامعه به‌اصطلاح ماتریلوکال بوده است، به این معنا که بعد از ازدواج این مردان لودند که به جامعه همسران خود نقل مکان می‌کردند.
دکتر راسل، که هدایت این کاوشها را بر عهده داشت، گفت: «گورهای یافت‌شده در سراسر عصر آهن دورست که شامل ظروف نوشیدنی، آینه‌ها، مهره‌ها و دیگر کالاها بودند، همگی متعلق به زنان بودند. به استثنای یکی که شامل یک شمشیر بود.»
تحلیل دی‌ان‌ای‌ها نشان داد اکثر افرادی که در این محل دفن شده بودند از طریق نسب مادری با هم مرتبط بودند و به گفته لارا کسیدی، نویسنده اصلی مطالعه از کالج ترینیتی دوبلین، «این ارتباط به یک زن واحد بازمی‌گردد که قرن‌ها پیش زندگی می‌کرده است. این در حالی بود که تقریباً هیچ ارتباطی از طریق نسب پدری یافت نشد.»