خطرات سکتهی مغزی در زنان
این مطالعات، رسیدگی ضعیف به مادر در دوران بارداری را به سکتهی مغزی مرتبط کرده و از پزشکان میخواهند هوشیاری بیشتری داشته باشند.
رونی کارین رابین
دستورالعملهای جدید در خصوص پیشگیری از سکتهی مغزی، برای اولین بار خطراتی را که زنان با آن روبهرو هستند بیان کرده و اشاره میکند که زایمان زودرس و شرایطی مانند آندومتریوز و یائسگی زودرس میتواند این خطر را افزایش دهد.
دکتر برایان اسنلینگ، مدیر برنامهی سکته مغزی در مؤسسهی علوم اعصاب مارکوس فلوریدا جنوبی در باپتیست هلث، که در نوشتن این تحقیقات دخالتی نداشت، گفت: «تحقیقات قبلی، جنسیت را انکار میکردند.»
اکنون ما دادههای بیشتری در مورد زیرگروههای جنسی داریم و در نتیجه قادر خواهیم بود به طور مناسبتری بیماران را غربالگری کنیم.
توصیههای انجمن سکته مغزی آمریکا که روز دوشنبه در مجلهی سکته مغزی منتشر شد، بیشتر بر پیشگیری اولیه و تلاش برای جلوگیری از سکته در افرادی که تاکنون سابقهی آن را نداشتهاند، متمرکز بود. این نخستین بهروزرسانی اطلاعات سکته مغزی در یک دههی اخیر بوده و مرجع بلامانعی است که میلیونها آمریکایی را در بر خواهد گرفت.
سکته مغزی، انسداد ناگهانی جریان خون به مغز یا خونریزی ناگهانی در مغز بوده و یکی از علل اصلی مرگ و میر در ایالات متحده است. اخیرا بروز آن حتی در بین بزرگسالان زیر ۴۹ ساله افزایش یافته است. از جمله دلایل آن میتوان به چاقی، کلسترول بالا، دیابت و - شاید مهمتر از همه - فشار خون بالا اشاره کرد.
هر ساله نزدیک به ۸۰۰ هزار سکته مغزی در آمریکا رخ میدهد که منجر به ناتوانی شدید و بیش از ۱۶۰ هزار مرگ میشود. متاسفانه حدود ۵۷ درصد از این آمار متعلق به زنان است اما خوشبختانه حداقل ۶۰ درصد از آنها قابل پیشگیری هستند.
دستورالعمل ها برای اولین بار هشدار دادهاند که زنان ترنس و سایر افراد دارای تنوع جنسیتی که هورمون استروژن را برای تغییر جنسیت مصرف میکنند، ممکن است بیشتر با خطر سکته مغزی روبرو شوند و باید برای عوامل خطر مرتبط توسط پزشکشان غربالگری شوند.
در این گزارش همچنین به نقش فقر، دسترسی محدود به غذای سالم، مشکل در دریافت مراقبتهای بهداشتی و قرارگرفتن در معرض نژادپرستی، تبعیض و استرس توجه شده است.
سبک زندگی، که اغلب به عنوان عوامل اجتماعی تعیینکنندهی سلامت تلقی شده است، به طور کلی در وضعیت سلامت افراد اهمیت بسیاری داشته و به ویژه در مورد سکته مغزی مشخص شده است که به طور نامتناسبی بر افرادی که از نظر اقتصادی محروم هستند، تأثیر میگذارد.
دکتر شریل بوشنل، نویسندهی اصلی گزارش جدید و معاون پژوهشی بخش عصبشناسی در دانشکدهی پزشکی دانشگاه ویک فارست در وینستون-سالم، گفت که بزرگسالان جوانتر اغلب بیشتر تحت تأثیر قرار میگیرند.
دکتر بوشنل گفت: « بیماران پیچیدهی ما معمولا بیماران بسیار جوانتر هستند.»
بر اساس این گزارش، بارداری و دورهی پس از زایمان، دورهی بحرانی محسوب میشود و در طی آن خطر سکته مغزی تقریباً سه برابر بزرگسالان غیرباردار در همان سنین است.
اگرچه چنین حوادثی هنوز نسبتاً نادر هستند، با اینحال سکته مغزی یکی از علل اصلی مرگ و میر و ناتوانی مادران است. نابرابریهای نژادی نیز در این میان پررنگ بوده و زنان سیاهپوست را بیشتر در معرض خطر قرار میدهد.
بیشتر سکتهها بعد از زایمان اتفاق میافتد. دو هفتهی اول پس از زایمان معمولا خطرناکترین دوره برای زنان است. زنانی که در این شرایط قرار دارند، اگر سنشان بالا باشد و زایمانشان با علائمی چون چاقی، بیماری قلبی، عفونت، میگرن یا لوپوس همراه باشد، بیشتر در معرض سکته مغزی هستند.
این گزارش خاطرنشان کرد، زنانی که زایمان زودرس، سقطهای مکرر و سایر پیامدهای بد بارداری را تجربه میکنند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری عروق مغزی (شرایطی که بر جریان خون به مغز تأثیر میگذارد) و در سنین پایینتر هستند.
لیست پیامدهای بارداری مرتبط با سکته مغزی همچنین شامل اختلالات فشار خون بالا، دیابت بارداری، مردهزایی، نوزادان نارس نسبت به سن حاملگی و وضعیتی به نام جداشدن جفت است که در آن جفت قبل از زایمان از دیوارهی داخلی رحم جدا شود.
تعداد آمریکاییهایی که تحتتاثیر این پیامدها قرار گرفتهاند بسیار زیاد است. از هر پنج بارداری در ایالات متحده، یک مورد به یکی از این پیامدهای نامطلوب ختم میشود. زنی که به پره اکلامپسی (فشار خون شدید مرتبط با بارداری) مبتلا است در مقایسه با زن باردار بدون این بیماری، چهار برابر بیشتر در معرض سکته مغزی است.
خطرات سلامتی معمولا فراتر از سکته هستند. دکتر بوشنل گفت: «شواهدی مبنی بر افزایش خطر بیماری قلبی، برای ایجاد تصلب شرایین وجود دارد.
در کل عدمرسیدگی میتواند بسیاری از بیماریهای دیگر، مانند بیماری کلیوی و حتی زوال عقل را به همراه داشته باشد».
این دستورالعملها ارائهدهندگان را تشویق میکنند تا این زنان را از نظر تکتک عوامل خطر سکته مغزی غربال کنند و در صورت مشاهدهی فشار خون بالا، سریعا برای درمان اقدام کنند.
تغییرات سبک زندگی که خطرات سلامتی را کاهش می دهد، مانند فعالیت بدنی، رژیم غذایی سالم و ترک سیگار و سایر مواد مانند حشیش که مصرف مکرر آن با سکتهی مغزی مرتبط است، باید توسط تمامی زنان و پزشکان در نظر گرفته شود.
این گزارش همچنین میافزاید: «این بحثها ممکن است به بیماران در تصمیمگیری آگاهانه در مورد بارداری آیندهشان کمک کند.»
درمانهای جدید سکتهی مغزی و استراتژیهای مدیریتی اکنون در دسترس همگان قرار گرفتهاند.
سایر عوامل خطر که منحصر به زنان هستند عبارتند از یائسگی زودرس، قبل از ۴۵ سالگی، و اندومتریوز، وضعیتی که زمانی رخ میدهد که بافت آندومتر در خارج از رحم رشد میکند.
در این گزارش آمده است که پیشگیری از بارداری هورمونی که شامل استروژن و پروژسترون و مصرف هورمون درمانی خوراکی استروژن پس از سن ۵۹ سالگی است نیز ممکن است خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
زنان ترنس که استروژن مصرف میکنند با افزایش خطر سکته روبرو هستند و این گزارش خواستار تحقیقات بیشتر برای درک این خطر است.
دکتر بوشنل با اشاره به یک نوع استروژن گفت: «زنان باید کمترین دوز ممکن استرادیول را دریافت کنند. چنین داروهایی هنوز هم میتوانند برای پیشگیری از بارداری بسیار موثر باشند، اما خطر سکته مغزی را افزایش میدهند.»
زنانی که بیشتر در معرض خطر سکته مغزی هستند عبارتنداز افراد بالای ۳۵ سال، سیگاریها، کسانی که فشار خون بالا یا میگرن دارند. چنین افرادی باید از استروژن اجتناب کنند و از روشهای پیشگیری از بارداری غیرهورمونی یا پروژسترونی استفاده کنند.
همچنین ثابت شده است که هورموندرمانی پس از یائسگی باید «فقط به زنان مبتلا به گرگرفتگی متوسط تا شدید، تعریق شبانه یا هر دو» که زیر ۶۰ سال هستند، اختصاص یابد. «اگر کسی اینها را نداشته باشد، به هیچ وجه کاندیدای هورمون درمانی نیست.»
او در آخر افزود: «همچنین کسانی که سابقهی سرطان سینه، بیماری کبد، حملهی قلبی و سایر سرطانهای ناشی از هورمون یا لختهشدن خون دارند هرگز نباید هورموندرمانی کنند.»