ایرم باغچی چالشکان: قدرت تغییردهنده دنیا در دستان زنان است
حرکت جهانی زنان در بیست و پنجمین سالگرد تاسیس خود آماده میشود تا زنان را از چهار گوشه جهان در شهر آنکارا گرد هم آورد. ایرم باغچی چالشکان، فعال حرکت جهانی زنان، ضمن تأکید بر اینکه قدرت تغییر دهنده دنیا در دست زنان است، از همه زنان دعوت کرد تا در این روید
زینب آکگول
آنکارا- سیزدهمین نشست بینالمللی جنبش جهانی زنان (DKY) برای نخستین بار با برگزاری یک سری پنلها و رویدادها در شهر آنکارا برگزار میشود. همچنین قرار است در تاریخ ۸ اکتبر ساعت ۱۵:۳۰ بعدازظهر، یک راهپیمایی بینالمللی با عنوان «مقاومت میکنیم برای زندگی، راه میرویم برای تغییر!» از میدان تاندوغان تا پارک آنیت برگزار شود. نخستین رویداد در تاریخ ۶ اکتبر به همراه انجمن زنان ۲۹ اکتبر، پنلی با عنوان «از بهریه اوچوک تا امروز: مبارزه زنان دنیا برای سکولاریسم» در سالن اتحادیه بلدیهایش برگزار خواهد شد که شنال ساریحان از ترکیه، بشرا حلیت از پاکستان، شریفه هدار از الجزایر و نانا آیشا سیس از مالی به عنوان سخنرانان در آن حضور خواهند داشت. همچنین در تاریخ ۷ اکتبر، مرکز فرهنگی کوجاتپه میزبان یک روز کامل پنلهایی با عناوین مختلف خواهد بود که زنانی از کشورهای مختلف ۵ قاره در آنها به عنوان سخنران حضور خواهند یافت
ایرم باغچی چالشکان، از فعالان شبکه فمینیستی بینالمللی حرکت جهانی زنان (DYK) که برای مبارزه با علل فقر و خشونتهای جنسیتی تلاش میکند، از همه زنان دعوت کرد تا در روزهای ۶ تا ۸ اکتبر ۲۰۲۳ برای شرکت در پنلها، بحثها، تظاهرات، برنامههای هنری و سایر فعالیتهای همبستگی فمینیستی بپیوندند.
حرکت جهانی زنان از سال ۲۰۰۰ میلادی مشکلات و خواستههای زنان در نقاط مقاومت را برجسته کرده، شبکههای همبستگی ایجاد نموده و زنان از جغرافیاهای مختلف را به هم پیوند داده است.
ایرم باغچی چالشکان در گفتوگویی درباره مبارزات زنان و حرکت جهانی زنان اظهار داشت: DKYیک جنبش مهم زنان است، چراکه نه تنها علیه تبعیض علیه زنان بلکه علیه هر نوع تبعیض دیگری قادر است فشار سیاسی بر نهادهای حکومتی اعمال کند.
جنبش جهانی زنان سازمانی است که از هماهنگی ۶۵ کشور نماینده بیش از ۵ هزار گروه زنان تشکیل شده است. DKY از سال ۱۹۹۸ تاکنون چه کارهایی انجام داده است؟
این جنبش از سال ۱۹۹۸ تاکنون فعالیتهای متعددی را انجام داده است. جنبش جهانی زنان از سال ۱۹۹۸ یک جنبش بینالمللی بوده که تلاش کرده تا سازماندهی زنان را در تمام قارههای جهان تقویت نماید. این جنبش از طریق کمیته بینالمللی متشکل از نمایندگان انتخاب شده توسط اعضای جنبش در مناطق مختلف و دبیرخانه بینالمللی به عنوان ارگان اجرایی آن اداره میشود.
در سال ۱۹۹۸ هزاران زن برای مبارزه با خشونت و فقر علیه زنان گرد هم آمدند. این زنان که در حوزههای مختلف فعالیت میکنند، همچنان با یکدیگر همراه هستند و برای ریشهکن کردن فقر، خشونت علیه زنان، ایجاد اقتصاد فمینیستی، برقراری صلح، سکولاریسم و استقلال بدن و جنسیت زنان تلاش میکنند.
جنبش جهانی زنان چرا و چگونه آغاز شد؟
اولین اقدام جنبش جهانی زنان، برگزاری «راهپیمایی صلح جهانی» در سال ۲۰۰۰ بود که با هدف برجسته کردن خواستهها و راه حلهای مشترک جنبشهای زنان در سطح جهان علیه فقر و خشونت علیه زنان، در سطوح محلی، ملی، منطقهای و بینالمللی برنامهریزی و پس از جلسه آمادهسازی در شهر مونترال کانادا در سال ۱۹۹۸ برگزار شد.
اوج این راهپیمایی جهانی، حرکت به سوی مقر سازمان ملل متحد در نیویورک در ۱۷ اکتبر و تحویل پنج میلیون امضا به دبیرخانه سازمان ملل به حمایت از خواستههای زنان بود.
در اساس این کمپین خواستههایی برای پایان دادن به خشونت و فقر علیه زنان و اتخاذ تدابیری توسط سازمانهای فراملی برای جلوگیری از آن وجود داشت. پس از این راهپیمایی، زنان با درک اهمیت مبارزه مشترک، تصمیم گرفتند شبکهای به نام جنبش جهانی زنان را ایجاد کنند. پس از آن زنان در کشورهای خود شروع به ایجاد هماهنگی کرده و به طور مشترک اقدامات و فعالیتهایی را سازماندهی نمودند.
هدف DKY چیست؟
میتوانیم اصول اولیهای را که اتخاذ کردهایم به صورت زیر خلاصه کنیم: یک سازمان فمینیستی ضدنژادپرستی، ضدسرمایهداری، ضدامپریالیستی و ضدپدرسالاری.
جنبش جهانی زنان تاکنون در کدام مناطق فعال بودە و چە اقداماتی انجام دادە است؟
جنبش جهانی زنان تاکنون فعالیتهای گستردهای را در سطوح منطقهای، ملی و بینالمللی در بسیاری از کشورها انجام داده است. از سال ٢٠٠٠ میلادی، هر ٥ سال یک بار،بە صورت اقدامی جهانی در بخشهای مختلف دنیا برگزار شده است. به عنوان نمونه، در تاریخ ۲۴ آوریل هر سال، این جنبش رویدادها و اقدامات روز همبستگی فمینیستی علیه شرکتهای فراملی را برگزار میکند. پس از کشتار زنان کارگر در اندونزی، از سال ۲۴ آوریل به بعد، حرکت جهانی زنان اقدامات فمینیستی ۲۴ ساعتی را در سراسر جهان سازماندهی میکند.
حرکت جهانی زنان از سال ٢٠٠٠ میلادی به برجستهسازی مشکلات و خواستههای زنان در نقاط مقاومت پرداخته، شبکههای همبستگی ایجاد کرده است. آیا هدف آن همبستگی زنان از مناطق مختلف جهان بوده است؟
چرا که این جنبش معتقد است یک مبارزه فمینیستی فقط از طریق همبستگی و تعیین مسیر مشترک مبارزه میتواند عملی شود. و اشتراکگذاری تجربیات و دانش مبارزاتی مشترک برای ترسیم یک مسیر را بسیار حائز اهمیت میداند. آنها از یکدیگر بسیار آموختەاند و این آموزەها مسیر آنها را روشن میکند و با هم متحد نگە میدارد. این جنبش با زنانی که در بسیاری از کشورها و در شرایط متفاوت علیه مشکلات گوناگون مبارزه میکنند، همراه است. نقاط مبارزه دوستان آنها در غرب آفریقا و آمریکای لاتین میتواند بسیار متفاوت باشد. آنها اهمیت یکپارچهسازی این مبارزات را میبینند و از این طریق یاد میگیرند و مبارزه را سازماندهی میکنند.
بنابراین، مشکلات رایج زنان در غرب آفریقا و زنان ساکن در این جغرافیا چیست؟
جنبش جهانی زنان به فمینیسمی اعتقاد دارد که از پایین و توسط گروههای پایهای شکل گرفته باشد. یعنی فمینیسم زنان فقیر، کارگر و بومی که بیشترین خواستهها را دارند اما صدایشان بیشتر سرکوب میشود. این جنبش بر همین مبنا استوار است و نقطهای که بیشترین تلاش و مبارزە میکنند همین موضوع است. آنها در بسیاری از مبارزات و اعتصابات کارگری زنان حضور دارند و حمایت میکنند. اعضای این جنبش از یکدیگر مبارزه را یاد میگیرند.
در راهپیمایی جهانی چه خواسته هایی را برجسته میکنید؟
شعار این جنبش در سال جاری «قدرت فمینیسم برای تغییر» است. خواستههای آنها در چارچوب اصولی همچون عدالت، برابری و صلح مطرح میشود. در مورد خواستههای امسال نیز قرار است در پایان نشستی که توسط این جنبش در شهر آنکارا برگزار میشود، تصمیمگیری شود.
جنبش جهانی زنان، ائتلاف عدالت جهانی مردم (GGJ)، اینترناسیونال مردم، شبکه محیط زیست بومی (IEN) و مدرسه فمینیستی بینالمللی برتا کاسرس قصد ایجاد یک پروژه آموزشی را دارند. میتوانید کمی درباره این پروژه توضیح دهید؟
مدرسه فمینیستی بینالمللی برتا کاسرس یک مدرسه فمینیستی بود که در سال ۲۰۱۸ برنامهریزی و برنامه درسی آن آماده شد. قرار بود این مدرسه به صورت حضوری برگزار شود. اما پس از شیوع همهگیری، جلسات و آموزشها به صورت آنلاین برگزار شدند. پس از اتمام دورههای آموزش مربیان در هر منطقه، این مربیان دورههای آموزشی برگزار کردند. سال گذشته مدرسه فمینیستی بالکان در قپادوکیه ترکیه برگزار شد که خواهرانی از اروپای شرقی، کشورهای بالکان و ترکیه در آن شرکت کردند.
ما برنامه درسی تعیین شدهای داریم. هم کتاب آموزش مربیان و هم کتاب برنامه درسی عمومی موجود است. کتاب برنامه درسی عمومی به زبان ترکی نیز ترجمه شده است که امسال منتشر میشود.
ما با سازمانهایی که با آنها ائتلاف داریم، روند این دورههای آموزشی را پیگیری خواهیم کرد. میتوان گفت این فرایند از سال ۲۰۱۸ تاکنون ادامه دارد. سال گذشته مدرسه فمینیستی بالکان را در ترکیه برگزار کردیم. برای سال ۲۰۲۴ نیز برگزاری این دورهها در منطقه بالکان و آسیای میانه برنامهریزی شده است.
مشکلات مهمی که زنان با آن مواجه هستند چیست؟
زنان در سراسر جهان با چالشهای مشترکی روبرو هستند. به گفته فعالان حقوق زنان، مهمترین این چالشها عبارتند از مبارزه برای بقا و پذیرش اجتماعی. این مشکل برای زنان کارگر، زنان بومی و زنان فقیر و حاشیهنشین به مراتب بیشتر است. آنها مجبورند برای پذیرش وجود خود در جامعه مبارزه کنند. فعالان معتقدند این مسئله نقطه مشترک تمامی زنان در سراسر جهان است.
در پایان، در مورد آینده جنبش زنان و فمینیسم سازمانیافته در ترکیه چه نظری دارید؟
فعالان حقوق زنان در ترکیه معتقدند جنبش فمینیستی در این کشور یکی از قدرتمندترین جنبشهای اجتماعی است. آنها میگویند حمایت متقابل زنان از یکدیگر باعث میشود این جنبش زنده و پویا بماند. فعالان تأکید دارند که مبارزه با سرمایهداری و امپریالیسم، مطابق با اهداف جنبش جهانی زنان، از اولویتهای مبارزاتی آنهاست. آنها معتقدند اتحاد و همبستگی فمینیستهای ترکیه با جنبش جهانی زنان میتواند به پیشرفتهای بیشتری منجر شود. فعالان تأکید دارند که فمینیستها همچنان برای تحقق خواستههای خود ادامه خواهند داد، چرا که قدرت تغییر در دست آنهاست.