اورمیه؛ پژواک نام پخشان، وریشه و زینب در پیام ۸ مارس

زنان اورمیه، نغده، مهاباد و بوکان، هشت مارس را نه‌تنها به عنوان روزی برای یادآوری حقوق خود، بلکه به‌مثابه تجدید عهدی برای ادامه مبارزه جشن گرفتند و نام‌هایی چون وریشه مرادی، پخشان عزیزی و زینب جلالیان در پیام‌هایشان طنین‌انداز شد.

رویا مجیدی

اورمیه- هر ساله در جهان ۸ مارس به عنوان روز جهانی زن گرامی داشته می‌شود. این روز مناسبتی برای گرامیداشت پیشرفت‌های زنان در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است و ریشه در اعتصابات، اعتراضات و جنبش‌هایی دارد که با هدف افزایش آگاهی و یادآوری نابرابری‌های مداوم شکل گرفته‌اند. ۸ مارس در ایران به صورت رسمی گرامی داشته نمی‌شود، اما در میان فعالان حقوق زنان، دانشگاهیان، و گروه‌های مدنی گوناگون این روز اهمیت ویژه‌ای دارد. در این گزارش به پیام زنان در برخی از شهرهای استان اورمیه به مناسبت این روز پرداخته شده است؛ پیامی که از قلب محرومیت، تبعیض و تلاش‌ها برخواسته است.

 

۸ مارس را به امید آزادی حقیقی گرامی می‌داریم

زنان در شهرهایی چون اورمیه همچنان با اجبار اجتماعی برای رعایت الگوهای سنتی مانند عادی سازی خشونت‌های خانگی،  محدودیت در انتخاب مسیر زندگی و پذیرش چند همسری برای مردان مواجه‌اند. در همین راستا مریم.ج ضمن تبریک این روز در پیامی می‌گوید: «نبود فضایی آزاد و عاری از خشونت، مانعی بر راه تمام زنان به ویژه در منطقه‌ی ما است. سال‌هاست زنان بسیاری برای تنها زندگی کردن، شکستن تابوی طلاق، انتخاب آزادانه شریک زندگی، نپذیرفتن چند همسری، حق کار و .... مبارزه می‌کنند اما آمار قتل‌ زنان به بهانه‌ی ناموس و تمام انواع خشونت بسیار بالاست و راه بسیاری برای رسیدن به جهانی آزادتر در پیش داریم و این زمانی میسر خواهد شد که شاهد انقلاب فکری و آزادی کسانی چون زینب جلالیان، وریشه مرادی و پخشان عزیزی باشیم. ۸ مارس را به امید آزادی حقیقی گرامی می‌داریم.»

 

خیزش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی» شروع تغییرات بزرگی بود

در شهری چون نغده حضور زنان در فضاهای عمومی و اجتماعی، در مقایسه با شهرهای بزرگ‌تر، هنوز با برخی محدودیت‌های نانوشته همراه است. فضای تبعیض آمیز و سنتی در کنار بافت جمعیتی متفاوت این شهر صدای بسیاری از زنان به ویژه زنان کورد را به حاشیه برده است و در کنار مردسالاری موجود در جامعه، سیاست‌های حکومت اصلی‌ترین نقش را در زمینه داشته است. دیکتاتورها از هر روشی برای خاموشی صدای زنان استفاده می‌کنند اما زنان همانطور که در نغده دیده می‌شود، خیزش انقلابی ژن ژیان آزادی را نقطه عطفی برای تغییرات معرفی کرده و برای دستاوردهای بیشتر مبارزه می‌کنند.

در این راستا ژینو.گ به مناسبت ۸ مارس می‌گوید: «روز مبارزات آزادی خواهانه‌ی زنان را تبریک می‌گویم و امیدوارم روزی با متحد شدن تمام زنان جهان، تغییرات را برای رسیدن به صلح و آشتی فراگیر رقم بزنیم. اگرچه در شهری چون نغده زنان به ویژه زنان کورد با محدودیت و سرکوب‌های زیادی روبه‌رو هستند، از حداقل‌های آزادی محرومند و حتی آروزهایشان را باید سانسور کنند اما پس از خیزش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی» شاهد تغیرات فکری سازنده‌ای بودیم که کل جامعه را تغییر داد و امیدواریم با پایان یافتن تمام سرکوب‌ها آشتی مهمان جامعه شود و هدف آزادی زن تحقق یابد.»

 

«نتیجه‌ی مبارزاتمان بزرگترین دستاورد ماست»

فضای مهاباد سال‌هاست به دلیل قرار گرفتن در عمق رویدادهای سیاسی، فضایی سرکوب آمیز است و ۸ مارس نیز همانند بسیاری از شهرهای ایران با دیدی غالبا سیاسی نگریسته می‌شود و زنان علاوه بر مبارزه آشکارا با مردسالاری با سرکوب‌های شدید رژیم روبه‌رو می‌شوند و بسیاری از فعالان تجربه‌ی احضار، تهدید و برخی احکامی چون زندان را دارند. پیام زنان این شهر در این روز دعوت به تداوم مبارزه است. نسرین.ج، فعال حقوق زنان در این باره می‌گوید: «بارها به اطلاعات و مراکز امنیتی احضارمان کردند و خواستند با ایجاد ترس و سرکوب سد راهمان شوند اما اینجا هنوز سرزمینی ست که پخشان‌ها را متولد می‌کند و زنانش از وریشه‌ها، زینب‌ها و شیرین‌ها الگو می‌گیرند. ما تا پای جان برای رسیدن به سرزمین و جهانی آزاد مبارزه می‌کنیم و برای آن در جایگاه مادر، دانشجو، دانش‌آموز، معلم، روزنامه‌نگار، نویسنده، وکیل و ... تلاش می‌کنیم. این روز را به زنان مبارز و در قلب زندان استبداد تبریک می‌گوییم و باور داریم نتیجه‌ی مبارزاتمان بزرگترین دستاورد ماست.»

 

آگاهی‌بخشی و تابو شکنی؛ نیروی محرکه مبارزه

آگاهی‌بخشی، مبارزه و تابوشکنی برای زنان، یک کنش اجتماعی ساده نیست، بلکه تلاشی جمعی برای دستیابی به حقوق انسانی و رفع تبعیض‌های تاریخی است. شیوا.ن یک نویسنده وفعال زنان در بوکان است که این عوامل را در پیشبرد مبارزات زنانه مؤثر دیده و در این باره می‌گوید: «اولین باری که یک زن به ازدواج اجباری، ممانعت از کار و تحصیل، گواهی باکره‌گی، نبود حق طلاق، حجاب اجباری و ... «نه» گفت تابو شکنی و مبارزه در قلب جامعه رخ داد و زنان به تدریج توانستند مبارزه برای حقوق انسانی را حق مشروع خود بخوانند. آگاهی بخشی و الگو سازی نیروی محرکه‌ای برای مبارزه است و زنان بسیاری در این راه تلاش کرده‌اند. ۸ مارس را به امید آگاه‌سازی بیشتر زنان گرامی می‌داریم.»