الیف آکگل

استانبول- فراخوان عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد، تحت عنوان «روند صلح و جامعه دموکراتیک»، آغازگر دورانی نوین در ترکیه، کوردستان و سراسر جغرافیای مزوپوتامیا بود. در پی تحولات ناشی از این فراخوان، «کمیسیون همبستگی ملی، برادری و دموکراسی» در مجلس و با اتکا به پیشنهادهای ارائه شده از سوی بخش‌های گوناگون جامعه، شکل گرفت.

با توجه به مسئولیت خطیر این کمیسیون در روند کنونی، تقریباً در هر نشست راهکاری برای پیشبرد اهداف آن ارائه می‌شود. در همین زمینه، امینه اوچاک اردوغان، عضو شورای مرکزی حزب جمهوری‌خواه خلق، به ارزیابی عملکرد «کمیسیون همبستگی ملی، برادری و دموکراسی» و فعالیت‌های آن پرداخته است.

امینه اوچاک اردوغان، عضو شورای مرکزی حزب جمهوری‌خواه خلق، ضمن تأکید بر اهمیت حضور تمامی احزاب سیاسی مجلس به جز «حزب خوب» (İYİ Parti) در این کمیسیون، یادآور شد که برخی اقدامات، پرسش‌های جدی‌ای را در افکار عمومی برانگیخته است. او به مواردی همچون انتصاب قیم برای شهرداری‌ها، بازداشت‌های مرتبط با «توافق شهری» و عملیات علیه شهرداری‌های حزب جمهوری‌خواه خلق و کنگره دموکراتیک خلق‌ها اشاره کرد. وی همچنین با ابراز نگرانی از بی‌اعتمادی جامعه به شفافیت و کارکرد فراگیر کمیسیون، اظهار داشت: «برای جلب حمایت گسترده‌تر اجتماعی، باید شفافیت و انگیزه‌های حرکت به سوی دموکراسی، ملموس باشد.»

 

در ائتلاف جمهور، اتفاق نظر کاملی درباره کمیسیون وجود ندارد

او با بیان اینکه «معتقدم در زمینه دموکراتیزاسیون ترکیه و حل مسئله کورد در مرحله حساسی قرار داریم»، اهمیت این کمیسیون را یادآور شد. به گفته او، این کمیسیون که پس از ۱۰۷ سال برای حل مسئله کورد تشکیل شده، در شرایطی پدید آمده که سخن از راه‌حل متوقف شده بود و تمامی احزاب حاضر در مجلس، به جز «حزب خوب»، بر سر تشکیل آن توافق داشتند.

امینه اوچاک همچنین تصریح کرد که در داخل «ائتلاف جمهور» بر سر محدوده اختیارات و اقدامات لازم کمیسیون، «اتفاق نظر کاملی وجود ندارد» و افزود که قدرت حاکم می‌کوشد «هم نام، هم شیوه کار و هم تمام فعالیت‌های کمیسیون را تحت سلطه خود درآورد.»

 

بی‌اعتمادی‌ها به نحوه اجرای روند بازمی‌گردد

امینه اوچاک با اشاره به اینکه «نام، ساختار و فرآیندهای تصمیم‌گیری این کمیسیون با تلاش‌های حزب جمهوری‌خواه خلق و حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها تغییر کرد و قابل مذاکره شد»، افزود که با این حال، بی‌اعتمادی در تمام لایه‌های جامعه، هم نسبت به این روند و هم نسبت به خود کمیسیون، همچنان پابرجاست. او در ادامه توضیح داد: «این بی‌اعتمادی به شیوه اجرای روند نیز مربوط است و دو جنبه دارد. نخست، افکار عمومی نگران قوانینی است که این کمیسیون در آینده تصویب خواهد کرد. دوم، هم‌زمان با اجرای این روند، اقداماتی مغایر با روح آن مانند انتصاب قیم‌ها، بازداشت‌های مرتبط با «توافق شهری» و عملیات‌ها علیه حزب جمهوری‌خواه خلق صورت می‌گیرد. این واکنش‌ها تنها به حزب ما محدود نیست و عملیات علیه کنگره دموکراتیک خلق‌ها یا اعضای شوراهای شهر نیز با واکنش مشابهی روبرو شد. افکار عمومی به‌حق بر این باور است که حتی اگر این روند را صلح ننامیم، راه دستیابی به صلح پایدار اجتماعی از مسیر دموکراتیزاسیون می‌گذرد. این امر به معنای گسترش فضای سیاسی، تأمین شرایط برابر برای فعالیت همگان و اجرای عدالت یکسان برای همه است و به همین دلیل، مسئله زندانیان سیاسی اهمیت ویژه‌ای دارد.»

او افزود «در شرایطی که ریاست‌ مشترک‌های پیشین حزب دموکراتیک خلق‌ها به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان هستند و عملیات‌ها علیه نامزد ریاست‌جمهوری حزب جمهوری‌خواه خلق و شهرداران مرتبط با پرونده «توافق شهری» ادامه دارد، افکار عمومی به‌درستی از این رویکرد دوگانه انتقاد می‌کند.» به گفته وی، تمام بخش‌های جامعه بر ضرورت دموکراتیزاسیون تأکید دارند.

 

جامعه باید تأثیر نمایندگی احزاب در کمیسیون را در زندگی خود ببیند

امینه اوچاک با حیاتی خواندن شفافیت و فراگیری برای کمیسیون، انتقاد کرد: «از آنجا که اطلاعات کاملی درباره کمیسیون به افکار عمومی داده نمی‌شود، مردم خود را خارج از این روند می‌بینند.»

وی هشدار داد در حالی که نمایندگان احزاب سیاسی در کمیسیون دور یک میز می‌نشینند، رویکردهای دیگری‌ساز همان احزاب در خارج از کمیسیون برای افکار عمومی قابل درک نیست. او افزود: «اگر شهروندان بتوانند به شیوه‌ای شفاف‌تر از جزئیات روند آگاه شوند و این کثرت‌گرایی و حضور نمایندگان همه احزاب را در زندگی روزمره خود احساس کنند، شرایط بهبود خواهد یافت.»

امینه اوچاک اردوغان در پایان اظهار داشت که باید با اطلاع‌رسانی منظم، افکار عمومی را در جریان کار کمیسیون قرار داد تا جامعه احساس کند فعالیت‌های آن می‌تواند به بهبود زندگی روزمره‌شان منجر شود. او گفت: «بی‌شک، بخش بزرگی از جامعه خواهان به ثمر نشستن این روند، خاموشی سلاح‌ها و بازگشت به شرایط عادی است، اما در عین حال، می‌خواهند به‌طور ملموس ببینند که چه تغییری در زندگی‌شان ایجاد خواهد شد.»

وی حضور حزب جمهوری‌خواه خلق در کمیسیون را علی‌رغم تمام فشارها ارزشمند خواند و تأکید کرد: «برای جلب حمایت گسترده‌تر اجتماعی، باید شفافیت و انگیزه‌های حرکت به سوی دموکراسی، ملموس باشد.»