جشن‌های ۸ مارس «نقابی» فریبندە برای حکومت‌ها
سوسن الجعدی، فعال حقوق بشر معتقد است جشن‌های ۸ مارس صرفاً ابزاری برای بهبود چهره مقامات است که می‌کوشند توجه خود به مسائل زنان را نمایش دهند، در حالی که حقوق زنان عملاً نادیده گرفته می‌شود و خشونت علیه آنان روز به روز افزایش می‌یابد.
اخلاص الحمرونی
تونس - هر سال در ۸ مارس، روز جهانی زن با هدف برجسته‌سازی حقوق و دستاوردهای زنان در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود. با این حال، تأثیر واقعی این مراسم بر بهبود وضعیت زنان، به‌ویژه در جهان عرب، محل پرسش است. برنامه‌هایی که ظاهراً برای حمایت از مسائل زنان برگزار می‌شوند، در تضاد با واقعیت پسرفت حقوق زنان، افزایش خشونت علیه آنان و کاهش فرصت‌های برابری و توانمندسازی قرار دارند.
سوسن الجعدی درباره روز جهانی زن می‌گوید: «آنچه در کشورهای عربی به مناسبت ۸ مارس رخ می‌دهد، تنها فرصتی برای دولت‌هاست تا با ارائه برخی برنامه‌ها یا تصویب قوانینی نمایشی، وانمود کنند برای حقوق زنان تلاش می‌کنند.» او معتقد است این روز برای دولت‌های عربی صرفاً به ابزاری برای بهبود تصویرشان نزد افکار عمومی تبدیل شده است.
سوسن الجعدی معتقد است در تمام کشورهای عربی، حقوق زنان با پسرفت جدی مواجه شده است. او به وضعیت تونس اشاره می‌کند که کنار گذاشتن اصل برابری، به کاهش چشمگیر حضور زنان در مجالس انتخابی انجامیده است. این وضعیت در مقایسه با تلاش‌های سازمان‌ها و فعالان حقوق زنان، بسیار ناامیدکننده است.
وی می‌افزاید: «بسیاری از قوانین حمایتی مانند قوانین حمل و نقل کارگران زن و تأمین اجتماعی اجرا نمی‌شوند. این قوانین در عمل چیزی جز نمایش حسن نیت نیستند. مقامات ادعا می‌کنند از حقوق زنان حمایت می‌کنند و می‌خواهند شرایط را بهبود بخشند، اما هر کس این قوانین را بررسی کند، درمی‌یابد که اجرای آنها عملاً ناممکن است.»
نقض حقوق
سوسن الجعدی تأکید می‌کند که نقض حقوق زنان در تونس، دغدغه‌ای مشترک میان فمینیست‌های دیگر کشورهای عربی نیز می‌باشد. در لیبی، این وضعیت تا جایی پیش رفته که به قتل فعالان زن، به‌ویژه در عرصه سیاسی انجامیده است. گرایش‌های مردسالارانه، پذیرش حضور و فعالیت زنان را دشوار کرده و به محاصره جامعه مدنی و سلب فرصت‌های زنان برای دستیابی به حقوقشان منجر شده است.
او می‌گوید: «در لیبی، فعالان زن از وضعیت حقوقی خود شکایت دارند. در مصر، شرایط حتی بدتر است. بازداشت‌ها ادامه دارد، آزادی بیان محدود شده و فشار بر مدافعان حقوق بشر همچنان ادامه دارد.» به گفته او، این شرایط در اکثر کشورهای عربی مشهود است.
سوسن الجعدی به شکاف عمیق میان گفتمان رسمی و واقعیت زندگی زنان در کشورهای عربی اشاره می‌کند. در عراق، اردن و حتی مراکش، چندهمسری قانونی است، ازدواج کودکان رواج دارد و جرایم ناموسی همچنان قتل زنان را توجیه می‌کند. در برخی موارد، مردان با ارتکاب به اصطلاح «جرایم ناموسی» علیه خواهرانشان، هم آنها را از حقوقشان محروم می‌کنند و هم از مجازات می‌گریزند.
او توضیح می‌دهد: «هشتم مارس، دولت‌ها دستاوردهای نمایشی خود را می‌ستایند و رسانه‌ها از تلاش‌های آنان برای تقویت حقوق زنان سخن می‌گویند، اما واقعیت جهان عرب هنوز با تحقق حقیقی حقوق زنان فاصله زیادی دارد، به‌ویژه در زمینه اجرای عملی قوانین و تضمین برابری جنسیتی.»
سوسن الجعدی معتقد است دولت‌ها از پذیرش موانع واقعی پیشرفت زنان سر باز می‌زنند. او خواستار صداقت بیشتر و تلاش برای ایجاد حتی تغییرات کوچک در زندگی زنان است. او به وضعیت زنان فلسطینی اشاره می‌کند که با وجود محکومیت‌های بین‌المللی، هر روز با نقض جدی حقوقشان مواجه‌اند. به باور او، روز جهانی زن باید روز قدردانی از مقاومت زنان فلسطینی باشد.
او می‌افزاید: «نباید زنان سودان را فراموش کنیم که قربانی تجاوزهای گروهی هستند؛ جایی که تجاوز به سلاح جنگی تبدیل شده است. این جنایات اغلب از سوی حکومت‌ها نادیده گرفته می‌شود.» سوسن الجعدی یادآور می‌شود که تجاوز، آسیب‌های ویرانگری بر روان زنان و خانواده‌هایشان وارد می‌کند.
فریب افکار عمومی
درباره جشن‌های کشورهای عربی به مناسبت روز جهانی زن، سوسن الجعدی می‌گوید: «این مراسم در شرایطی که زنان با واقعیت‌های تلخی دست و پنجه نرم می‌کنند، چیزی جز نقابی فریبنده نیست.» به باور او، برنامه‌ها و مراسم تجلیل از زنان، صرفاً ابزاری برای بزک کردن چهره مسئولان سیاسی است. آنها می‌خواهند به جهانیان نشان دهند به مسائل زنان اهمیت می‌دهند و برای حمایت از آنان تلاش می‌کنند، اما واقعیت آن است که تحقق حقوق زنان، به‌ویژه در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی، همچنان در افق دوردست قرار دارد.
او تأکید می‌کند این جشن‌ها فریبی آشکار برای افکار عمومی است. آنها پرده‌ای هستند که تجاوز به حقوق زنان، افزایش خشونت، و پسرفت‌های حقوقی سال‌های اخیر در کشورهای عربی را می‌پوشانند. سوسن الجعدی یادآور می‌شود که این معضل فقط به جهان عرب محدود نیست و گستره‌ای جهانی دارد.
سوسن الجعدی سخنانش را چنین به پایان می‌برد: «باور دارم فعالیت‌های سازمان‌های جامعه مدنی شایسته توجه بیشتری است. برای این نهادها، به‌ویژه گروه‌های فمینیستی، ۸ مارس روز اعتراض است، روزی برای محکوم کردن پسرفت‌ها و نقض حقوق زنان، و فرصتی برای پیگیری مستمر برابری واقعی میان زن و مرد.»