زنان خانوادهی ایوبیان در فعالیتهای اجتماعی و نظامی... ۱
ساخت مدارس و فعالیتهای آموزشی
زنان خاندان ایوبیان در جنگ با صلیبیون، از خط مقدم تا عرصههای اجتماعی و آموزشی و دفاع از جغرافیای بینالنهرین، مسئولیتهای مهمی را بر عهده گرفتهاند.
مرکز خبر - در قرن سیزدهم، خانوادهی ایوبیان مبارزهی بزرگی را در خاورمیانه علیه حملات ظالمانهی صلیبیون به راه انداختند. در طول تاریخ قهرمانی بزرگی با رهبری صلاحالدین برای حفاظت از تاریخ مردمان بینالنهرین نشان داده شده است. زنان خاندان ایوبیان در این وظیفه برای حفظ جغرافیای کهن کوتاه نیامدند و فداکاری زیادی از خود نشان دادند. از جبهههای جنگ گرفته تا آموزش و سازماندهی اجتماعی در همهی جبههها مقاومت صورت گرفته است. بیشتر زنان برای حفاظت از بافت اجتماعی مدارسی ساختهاند و به آموزش اهمیت دادهاند. علاوه بر مدارس، بیمارستانها، وقفها و عبادتگاهها نیز تأسیس شده است. زنان پیشرو کارهای زیادی در آن زمان انجام دادهاند اما شواهد مکتوب بسیار کمی در مورد آنها وجود دارد. بیشتر آنها فرزندان خود را آموزش میدادند و به عنوان فرمانده به خط مقدم میفرستادند. حتی اطلاعاتی در مورد برخی از آن زنان وجود دارد.
یکی از آنها خاتون بابا است که مکانی استراتژیک انتخاب کرده و در آن مدرسهای ساخته است، در حالی که در اواخر عمر مدرسه را به دختر عمویش سیت عزرا خاتون سپرده است. صفیه خاتون و دیفه خاتون نیز هر کدام فرآیندی را برای ادارهی شهر حلب و رهبری جنگ علیه صلیبیون طی کردهاند.
خاتون بابا
از خانوادهی ایوبی، خاتون بابا، دختر اسدالدین شیرکو، روستای کامید را که بین دو روستای بیتودر و برکم حلب قرار دارد، خریداری میکند و مدرسهی کوچک عادلیه را در دمشق میسازد. حتی حیات مدرسهای که وی در روستا ساخته بود حفظ کرده و طلاب در آن آموزش میبینند. نظام مدرسه را مطابق میل خویش ساخته است. از دربان گرفته تا تمام کارهای داخل مدرسه همه با دقت کار میکردند. این مدرسه همواره ۲۰ طلبه تربیت کرده است. تمام بودجهی مدرسه را نیز بر عهده گرفته است.
آخرین وصیت او حفاظت از مدرسه و تربیت طلاب بود. این مدرسه به نام دختر عمویش ملک عادل زهره ثبت کرده است.
سیت عزرا خاتون
سیت عزرا دختر ملک نورودالدوله شاه ایوب است. بر آموزش و ساخت مدرسهی عزرویه در دمشق تاکید کرده است. او فرزندان خود را نیز با نظم آموزش داده، بنابراین دو پسرش دو فرماندهی بزرگ شدند که صلاحالدین برای آنها اهمیت زیادی قائل بود.
در ۳ سپتامبر ۱۱۹۸ در جنگ با صلیبیون به شهادت رسید. وی را از مقابل مدرسهی خود در کنار دروازهی نصر به خاک سپردند و همواره مزارش را زیارت میکردند. سیت عزرا، ملکهی ایوبیان در دمشق و اطراف آن به عنوان یک زن جنگجوی افسانهای شناخته میشود. همیشه از زبان مادربزرگهای ما افسانهای بوده است که بازگو و مورد ستایش قرار گرفته است.
زمروت خاتون
زمروت خاتون معروف به سیتو شام خواهر صلاحالدین ایوبی معروف و مورد احترام خانواده است. زمروت تمام توان خود را صرف کار اجتماعی مشترک برای ساختن مدارس و عبادتگاهها کرد. ابن کسیر در مورد سیتو شام چنین میگوید; "او خواهر سلاطین، عمهی فرزندان و مادر سلاطین بود". سیتو شام که حکومت را در دست دارد خدمات ارزندهای به مردم خود ارائه میدهد و منابع تاریخی از دو مدرسهای که آن را ساختهاند یاد کردهاند.
عصمتالدین خاتون
عصمتالدین خاتون نیز زنی فرمانروا و موفق خاندان ایوبیان است. او در سال ۱۲۵۷ مدرسهی مرشد را در دارالحدیث الاشرافیه در کنار رود یزید در صالحیه شام بنا کرد. این مدرسه را علمای بزرگی چون شمسالدین عطاالله العزرائی و شمسالدین حریری تدریس میکردند.
سطول عراق خاتون
سطول عراق نیز زنی شایسته و خلقکار بود که در شهر حلب به نیکی و مهربانی شهرت داشت. سال ۵۷۴|۱۱۷۸ در محلهایی که زندگی میکرد درگذشت.
نصیب خاتون نیز از معماران مشهور زمان خود بود. فاطمه خاتون نیز تحصیلکرده و در جوامع بزرگان به فراگیری حدیث پرداخته است.
در مورد زندگی زنان خانوادهی ایوبیان خدیجه خاتون، ملکه خاتون، کوتلومک خاتون، رابعه خاتون و گازیه خاتون اطلاعی در دسترس نیست.
موضوع فردا: در میدان نبرد به رهبری دیفه خاتون نبرد با صلیبیون و مغولها و همچنین پیروزیهایی که با تاکتیکهای جنگی و شجاعت او به دست آمد.