پروژه ملت دموکراتیک راه حل بحران خاورمیانه است(٢)
فوزا یوسف، عضو ریاست مشترک حزب اتحاد دموکراتیک، مفهوم سیاست در پروژهی ملت دموکراتیک را ارزیابی کرد و گفت: بنیان سیاست در شمال و شرق سوریه براساس پروژهی ملت دموکراتیک است، بنابراین مفهوم سیاست دموکراتیک منجر بە ایجاد تغییر و تحولاتی شده است.
روناهی نودا
قامشلو- بعد سیاسی مبتنی بر نقش جامعه بیشتر، محدودیتهای کمتر و آزادی بیشتر است. هدف از این بعد دفاع از اکثریت، دموکراتیک، برابری و فراگیر شدن در سیاست است. سیاست دموکراتیک مبتنی بر اصل آزادی است. این شیوه از سیاست با انقلاب روژآوای کوردستان منجر بە استقرار ملت دموکراتیک شد و خلقهایی را که نادیدە گرفتە میشدند به صحنەی سیاست آمدند. برای اینکه با این بعد بیشتر آشنا شویم، فوزا یوسف، عضو ریاست مشترک حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) نظر خود را با خبرگزاری ما در میان گذاشت.
«سیاست توسط طبقات حاکم و بالادست استثمار شده است»
فوزا یوسف در ابتدای سخنان خود سیاست فعلی را به شرح زیر ارزیابی کرد: « به طور کلی میتوان گفت در جهان و خاورمیانه نظام جنسیتزدە در سیاست حاکم است. اگر به جهان امروز نگاه کنید، پارلمان ، سیاست و مدیریت، بیشتر تحت حاکمیت مردان است، به همین دلیل سیاست حاکم بر جهان بر پایهی جنگ استوار است. تعریف سیاست در کتابها بر اساس شعور و ذهنیت مردان تثبیت شدە است. عربها میگویند سیاست نظم و انضباط است. برخی میگویند سیاست دو رویی است. برخی نیز سیاست را هنر فریب میدانند. تعاریف زیادی از سیاست وجود دارد، وقتی انسان به این تعاریف توجە میکند، اساساً شعور مردانە و فریبدهندە را درک میکند. امروزە ارتباط سیاست با مردم و جوامع قطع شده است. سیاست توسط طبقات حاکم و بالادست استثمار شده و سیاست را تحت کنترل خود گرفتهاند. به همین دلیل نمیتوان گفت سیاستی که در دنیا اجرا میشود، سیاستی آزادیخواهانه و دموکراتیک است. سیاست تبدیل به روشی برای ربودن ارزش جامعه شده است. جایی که ظلم باشد، جامعهای با اراده وجود ندارد. سیاست به دست افراد ثروتمند، شرکتهای بزرگ جهان، ارتش، قدرت و سرویسهای اطلاعاتی افتاده است. بنابراین، سیاست توسط مردان استعمار شدە و تفکر مردان حاکم، نظامی و ثروتمند انحصار ایجاد کرده است. از سیاست به عنوان ابزار استفاده میشود.»
«سیاست باید توسط زنان و خلقهای تحت ستم اداره شود»
فوزا یوسف اهمیت بعد سیاسی در مفهوم ملت دموکراتیک را اینگونه بیان کرد: سیاست مورد نظر ما را رهبر خلق کورد، عبدالله اوجالان تعریف میکند. جایگزین یا آلترناتیو ما به عنوان خلق چیست؟ رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان در پنجمین دفاعیات خود تعریف جدیدی از سیاست ارائه میدهد و میگوید: «سیاست هنری است که به بهترین وجه برنامهریزی و سازماندهی میشود». سیاست بسیار با زندگی روزمره مرتبط است. به عنوان ملیتها و زنان، هدف ما باید ایجاد یک سیاست مردمی و یک سیاست آزادیخواهانه در برابر همهی حملات و سیاستها باشد. سیاست مورد تهاجم مردان قرار گرفته و زنان بزرگترین قربانیان آن هستند. ما چگونه این سیاست را از دست مردان حاکم نجات دهیم. اتفاقی که با انقلاب ١٩ ژوئیه در شمال و شرق سوریه افتاد این بود که ما در حال حفظ سیاستی هستیم که قدرتهای حاکم در انحصار خود قرار داده بودند. رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان میخواهد سیاست را از دست مردان کلاسیک و قدرتمند خارج کند و به مردان و زنان ستمدیده بدهد. رهبر خلق کورد میگوید، باید هم زنان و هم خلقهای ستمدیده از سیاست استفاده کنند. البته اگر از آن استفاده کنیم به این معنا نیست که مانند قدرتها عمل کنیم. ما باید در مفهوم سیاست و اجرای آن تغییراتی ایجاد کنیم.»
«انقلاب زنان نشان دهندهی جوهرهی انقلاب اجتماعی است»
فوزا یوسف با بیان اینکه زنان توانستند در دههی ١٩٨٠ و ١٩٩٠ با تلاش رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان در سوریه به ویژه در روژآوای کوردستان در سیاست حضور داشته باشند، ادامه داد: «در شمال و شرق سوریه، حتی قبل از انقلاب زنان در سیاست مشارکت یافتند، اما به دلیل وجود حکومت دیکتاتوری در سوریه، تعداد زنانی که فعالانه در سیاست مشارکت داشتە باشند، بسیار کم بود. در روژآوای کوردستان، از دههی ١٩٨٠/١٩٩٠، زنان در سیاست شرکت داشتند. زنان در سیاست و انقلاب مشارکت یافتند چرا کە مشارکت زنان در فعالیتهای نظامی بخشی از سیاست است. زنان میتوانند در سیاست مشارکت داشتە باشند و میتوان گفت که زنان میتوانند آزادانهترین و دموکراتیکترین سیاست را بە ارمغان بیاورند. با این حال، درون احزاب سیاسی کورد این فرصت بە وجود نیامد کە زنان افکار و احساسات خود را در عرصهی سیاست فعالانه ابراز کنند. پیش از سال ٢٠١١ بخشی از زنان کورد با قدرت و تفکر خود در سیاست مشارکت داشتند اما پس از انقلاب این فرصت برای همەی زنان فراهم شد تا موجودیت خود را از نظر سیاسی تثبیت کنند. کنگره ستار پیش از انقلاب فعالیت داشت اما فعالیتهای آن پنهان بود و نمیتوانست بە همەی زنان دسترسی داشتە باشد. اما پس از سال ٢٠١١، زنان توانستند نهادها و سازمانهای خود را ایجاد کردە و در فعالیتهای سیاسی مشارکت یابند و رهبری را بر عهده بگیرند. تفاوت زنان کورد و کل زنان شمال و شرق سوریه در این بود که از تجربیات زنان جهان بهره بردند. در کشورهای دیگر انقلاب زنان بعد از انقلاب عمومی رخ میداد، اما در شمال و شرق سوریه نخست انقلاب زنان رخ داد. رهبر خلق کورد میگوید که انقلاب زنان نباید بە پس از انقلاب ملی موکول شود. انقلاب زنان نشان دهندهی جوهرهی انقلاب اجتماعی است. اگر بخواهیم تغییر و تحول ایجاد کنیم، زنان باید در آن فعال باشند».
«بعد سیاست تغییرات و دگرگونیهایی را به همراه داشت»
فوزا یوسف با بیان اینکه با نظام ملت دموکراتیک، همه خلقهایی که نادیدە گرفتە شدند، در صحنەی سیاست مشارکت یافتند، افزود: سیاست در شمال و شرق سوریه براساس پروژهی ملت دموکراتیک بنیان نهاده شده است، بنابراین مفهوم سیاست ملت دموکراتیک تغییرات و دگرگونیهایی را در سیاست ایجاد کرده است. همەی خلقها و ملتها در مجلس جایی گرفتند. از نظر دینی، همهی مذاهب منطقه نظرات، آداب و سنن خود را آزادانه بیان می کنند و در مجلس جایی گرفتند. ۵٠ درصد اعضای مجلس را زنان تشکیل میدهند. جوانان پویاترین قدرت و نقش را در سیاست دارند. پیشتر براساس تعریف حاکمیت، همهی خلقها سیاست را نمیفهمیدند و نمیتوانستند سیاست کنند، برخیها تصمیم گیرندە بودند و خلقها آن را اطاعت میکردند. پس از انقلاب افراد زیادی کە در جامعه در حاشیه قرار گرفتە بودند وارد سیاست شدند و فعالانه در آن مشارکت دارند.
«تمامی بخشهای جامعه در شورا جایی گرفتند»
فوزا یوسف به نقش شوراها در بعد سیاسی اشاره کرد و گفت: «پس از انقلاب روژآوای کوردستان، شورای شهرها و کانتونها تشکیل شد و تحولات بزرگی به همراه داشت. بنابراین، در سیاست ما، قطعاً بسیاری از چیزهایی که از دولت آموختهایم، آشکار خواهد شد. با این حال، فارغ التحصیلان دانشگاهی کە پیش از انقلاب تنها هفت سال داشتند، سیاستی را که دولت اجرا میکرد، ندیدهاند. اما اکنون میبینند که تنها مردان در شورا نیستند، بلکه زنان نیز شرکت میکنند. این امر در طول زمان یک دیدگاه جدید و یک فرهنگ جدید ایجاد کرد. اکنون جامعهی ما مبارزان یگانهای مدافع زن (YPJ) و یا زنان سیاستمدار را میبینند و این در جامعه تأثیر مثبت ایجاد میکند. پیشتر با کوردها، سریان و عربها به گونهای رفتار میشد که با زنان رفتار میکردند (به عنوان شهروند درجه دو نگریسته میشدند) و آنها از تصمیمگیری و بحث کنار گذاشته شدند. اما اکنون شوراهای محلی در روستاها و شهرها وجود دارد و صدها نفر در آن جای گرفتهاند.»
«خلقها میتوانند گفتوگو کنند و خود تصمیمگیرندە باشند»
فوزا یوسف اهمیت سیاست دموکراتیک و اهمیت آکادمیهای سیاسی را اینگونه ارزیابی کرد: «البته ما میخواهیم سیاست دموکراتیک را مستقیما اجرا کنیم. ما میخواهیم درهای سیاست به روی جامعه باز باشد و تمامی تصمیمات را با هم اتخاذ کنیم. نخستین هدف ما ایجاد ذهنیت سیاست دموکراتیک است. ثانیاً، ما خواهان ایجاد نظام خود را براساس سیاست دموکراتیک هستیم. ساخت یک سیستم سیاسی دموکراتیک منجر بە ایجاد جامعهی دموکراتیک میشود، زیرا این دو بە هم وابستە هستند. آکادمیهای سیاست دموکراتیک و آکادمیهای جامعهی دموکراتیک ایجاد شدەاند. اکنون جنبشها و سازمانهای زنان دورەهای آموزش سیاسی دارند. امروزه برای توسعهی سیاست دموکراتیک، نقش آکادمیها بسیار مهم است. چرا فردی که با ذهن دولت-ملت فکر میکند نمیتواند با جامعهی دموکراتیک سازگار شود؟ رویکرد دولت در برابر جامعە اینگونە است کە میگوید جامعه چیزی نمیفهمد، دولت جامعه را احمق فرض میکند. براساس سیستم ما، همه شعور دارند و همه میتوانند بحث کنند و تصمیم بگیرند».
فوزا یوسف با بیان اینکه با انقلاب، قدرت پنهان جامعه مانند آتشفشان فوران کرد، توضیح داد: «در انقلاب روژآوای کوردستان آشکار شد که پتانسیل مردم و زنان چقدر زیاد است. آنهایی که فراموش شدە و در حاشیه قرار گرفته بودند، تمام توانشان را با هم یکی کردند، چقدر موثر بودند. جامعه بسیار قوی است، اما قدرت خود را درک نمیکرد. هنگامی که به آنان فرصت داده شد، مانند یک آتشفشان بزرگ فوران کردند. زنی که مورد ستم قرار گرفتە بود هنگامی کە فرصت پیدا کرد، تمام دنیا را تحت تأثیر قرار داد.»
«تأثیر زنان تغییرات و دگرگونیهایی را در جامعه ایجاد کرد»
فوزا یوسف به قدرت زنان در انقلاب توجه کرد و بر سخنان خود تأکید کرد: این فرصت قدرت زنان را آشکار کرد و نفوذ زنان تغییرات و دگرگونیهایی را در جامعه ایجاد کرد. زن الگوی زندگی و جایگزینی جدید شد. راه را برای یک نظام سیاسی جدید هموار کرد. این زنان مردان گروهک داعش را شکست دادند. داعش نمایندهی قدرتمندترین و سرکوبگرترین مردانگی بود. با جنگ با گروهکهای داعش، بسیاری از مسائل فاش شد. نقابی که مردان حاکم برای خود ساخته بودند، از بین رفت. مبارزهی زنان کورد به نقطه عطفی برای جامعه و برای زنان تبدیل شد. ظهور زنان چنین پیامی به جامعه داد و گفت من ضعیفترین حلقهی جامعه بودم اما با دشمنی مثل داعش جنگیدم و پیروز شدم. یعنی اگر زن پیروز شود، جامعه هم قیام میکند. این راه را برای انقلاب اجتماعی باز کرد. در حقیقت YPJ به همان اندازه نظامی است به همان اندازه سیاسی است. زندگی آزاد در فلسفهی YPJ وجود دارد و این فلسفهی زندگی آزاد تنها از طریق زندگی سیاسی و دموکراسی حفظ میشود. در واقع اساس این سیستم زن است. هر چقدر که سیستم زنانه رشد کند، سیستم تبعیض جنسیتی کاهش مییابد. جهان ما براساس سیستم جنسیتزدە بنا نهاد شدە است و نمیخواهد نظام زنان توسعه یابد.
«نظام زنان در روژآوای کوردستان تأسیس شد»
فوزا یوسف نظام زنان در انقلاب زنان را اینگونه بیان کرد: «امروز در شمال و شرق سوریه در کنار نظام عمومی، نظام زنان نیز در حال توسعه است. امروزه نظام ریاست مشترکی اساساً یک نظام زنانه است. اگر یک زن در سیستم خودمدیریتی سیستم مستقل ایجاد میکند در واقع سیستم زنان را نشان میدهد. اگر امروز زنان در نظام سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، حقوقی و دیپلماتیک در شمال و شرق سوریه خود را سازماندهی میکنند، این نظام زنان است. هم خود را دموکراتیک میکند و هم سیستم خودمدیریتی را نیز دموکراتیک میکند. تفاوت ما با انقلابهای دیگر این است که انقلاب زنان را بە پس از انقلاب عمومی موکول نکردیم و میخواستیم یک نظام خودمدیریتی درون نظام عمومی بسازیم تا تداوم آن را تضمین کنیم».
«حکمرانان نمیخواهند ارادهی مردم و زنان توسعه یابد»
فوزا یوسف با بیان اینکه نظام حاکم حملات بزرگی را علیه سیاست دموکراتیک انجام میدهد، اینگونه صحبتهای خود را ادامه داد: «گسترش و سازماندهی سیاست دموکراتیک در جهان و خاورمیانه بسیار مهم است. ما باید زنان دیگر را دعوت کنیم و این سیستم را با همه به اشتراک بگذاریم و پایهی آن را آماده کنیم. هر چه بیشتر سیاست دموکراتیک را در اطراف خود ترویج کنیم، انقلاب خود را بیشتر تضمین خواهیم کرد. نظام حاکم به سیاست دموکراتیک حمله میکند و نمیخواهد ارادهی مردم و زنان توسعه یابد. برای نابودی ما هر کاری از دستشان بر میآید انجام میدهند. این حمله به ادارهی خودمدیریتی و سیاستمداران و رهبران زن دلیل آن است. شهادت یسری درویش و ریحان دو هدف داشت، نخست زنان پیشرو و پیشاهنگ و مبارز و دیگری پروژهی خودمدیریتی دموکراتیک. با این حمله این دو مورد هدف قرار دادە شد.»
فوزا یوسف پاسداری از انقلاب را مرتبط با دموکراتیزه شدن منطقه دانست و ادامه داد: «ما وظایف مهم بسیاری پیش رو داریم. هر چه نظام زنان و نظام سیاسی دموکراتیک را در منطقهی خود تقویت کنیم، نسبت به آن آگاهی نیز خواهیم داشت. اگر این کار را انجام دهیم، در سطح جهانی نیز تغییراتی ایجاد خواهیم کرد. ما میتوانیم اساس انقلاب، سیاست دموکراتیک و ملت دموکراتیک را تضمین کنیم. ما در این راه با خطرات بزرگ بسیاری روبرو خواهیم شد. اگر خاورمیانه را دموکراتیک نکنیم، نمیتوانیم انقلاب خود را نجات دهیم. دفاع و انقلاب ما به دموکراتیک کردن سیاست منطقه بستگی دارد. با این تفکر و عقیده، ما به عنوان زنان منطقه و به عنوان سیاستمدار باید با این حقیقت و آگاهی عمل کنیم.»
«موفقیت قطعاً متعلق به زن است»
فوزا یوسف در پایان صحبتهای خود، ضمن تبریک سالگرد انقلاب نوزدهم ژوئیه، گفت: «یازدهمین سالگرد انقلاب ١٩ ژوئیه را به تمامی مادران، زنان و خلقهای منطقه تبریک میگویم. ما برای انقلاب اجتماعی هزینههای زیادی دادهایم و انقلاب در درون خود چنان ارزشهای ایجاد کردە کە ممکن نیست بتوان آن را نابود کرد. سازماندهی خود را قویتر و قدرت دفاعی خود را تقویت خواهیم کرد. ما بهای بزرگی خواهیم پرداخت، بزرگترین بهای ما برده بودن است. برای اینکه آزاد، سربلند و با عزت زندگی کنیم، نباید از بهایی که باید بدهیم، هراس داشته باشیم. ما باید با ارادهی زیاد به دوستان و دشمنان خود بگوییم که از این مبارزه دست برنمیداریم. آنها اصرار دارند ما را نابود کنند، ما بر وجود خود و آیندهی انقلابمان پافشاری خواهیم کرد. ما آزادی میخواهیم، آنها استبداد میخواهند، ما عزت میخواهیم، آنها بیحرمتی را بر ما تحمیل میکنند. ما باید به مبارزهی خود افتخار کنیم. به مناسبت این روز به تمامی مادران شهید، زحمتکشان، زنان مبارزی که بهای آن را پرداختند و با عزم راسخ در این راه آزادی قدم میگذارند، درود میفرستم و میگویم پیروزی قطعاً از آن ماست.»