شجاعت بانو دیفه و مهارت او در جنگ، مسیر جنگ‌های صلیبی و حملات مغولان به جغرافیای مزوپوتامیا را تغییر داد.

 

مرکز خبر - زنان کورد همیشه در تاریخ نقش‌آفرینی کرده‌اند و به موفقیت‌های فراوان، قهرمانی‌های بزرگ دست یافته‌اند. آنها با زحمات خود در هر زمینه‌ای حضور یافته و وظایف و مسئولیت‌های خود را بر عهده گرفته‌اند. دیفه خاتون نیز یکی از زنانی است که به مهمترین نماد مقاومت زنان کورد تبدیل شده است. زنان کورد مانند گذشته نقش و رسالت خود را در جامعه و در هر زمینه‌ای ایفا و برای آزادی اجتماعی سخت تلاش می‌کنند.

 

نماد مقاومت دیفه خاتون

دیفه خاتون برادرزاده‌ی صلاح‌الدین ایوبی است. وی در سال ۱۱۸۶ هجری قمری در قلعه‌ی حلب به دنیا آمد. در ۲۵ سالگی با پسر الملک الظاهر از خاندان ایوبیان ازدواج کرد. هنگام فوت همسرش در جریان قدرت، او به دلیل کوچک بودن پسرش، وظایف و مدیریت را بر عهده می‌گیرد و تا زمانی که پسرش ۱۷ ساله می‌شود، سلسله را به تنهایی مدیریت می‌کند. پسرش در سال ۱۲۳۶ در حالی که هنوز ۲۴ سال داشت درگذشت. اداره‌ی خاندان را پسر دیگرش که به صلاح‌الدین دوم شناخته شده است، در دست می‌گیرد. وقتی او هم می‌میرد، این بار مدیریت خاندان به نوه‌اش که ۷ ساله است،‌ می‌رسد. اما به دلیل سن کمش، دوباره دیفه خاتون در ۵۰ سالگی مدیریت را بر عهده می‌گیرد. حلب و اطراف آن نزدیک به ۶ سال تحت مدیریت وی قرار گرفته است.

 

جسارت دیفه خاتون

وی در دوران مدیریت خود با مقامات حماه، تونس، دمشق، سلجوقیان و کوردستان دیدار کرد. برای جلوگیری از حملات صلیبی‌ها و مغول‌ها از آنها کمک می‌خواهد. در هنگام حملات، رویکرد و نگرش شجاعانه‌ای از خود نشان می‌دهد. در سال ۱۲۱۹ (براساس تاریخ هجری قمری) مغول‌ها به فرمان چنگیزخان به طرز وحشیانه‌ای به بخارا و سمرقند حمله کردند. قتل‌های غیر قابل تصوری را انجام دادند. شهرهای مسلمان، مساجد و مدارس را غارت می‌کنند. تمام کتاب‌ها‌ی علما را می‌سوزاند. انجام یک سرقت وحشیانه در مقابل این ظلم که بسیاری از مدیران هراسان هستند، دیفه خاتون در چنین روندی از آنها ابایی نداشته و تسلیم نمی‌شود.

 

همه‌ی شهروندان را در دفاع مشارکت می‌دهد

 چنگیزخان در سال ۱۲۲۶ درگذشت. اما پس از چهار سال حملاتی علیه ساروخان، کیشلوخان، بردی‌خان و خوارزمی صورت می‌گیرد. این بار نوبت سلجوقیان است. به کرانه‌های فرات نزدیک می‌شود. حمله به قلعه‌ی جعبر مردم را می‌ترساند. بخشی از لشکر دیفه خاتون برای دفاع از قلعه‌ی جعبر، بخشی برای دفاع از شیراز و برخی دیگر برای دفاع از قلعه‌ی حلب به حرکت در می‌آیند. در نتیجه‌ی این دفاع، مغولان به حلب نقل مکان کرده بودند. دیفه با مردمش در برابر این حمله متحد می‌شود و از آنها می‌خواهد که در برابر حملات از خود دفاع کنند. مردمی که دور او جمع شده بودند شروع به دفاع از خود در قلعه کردند.

 

در برابر خیانت سازش نمی‌کند

 مغول ده‌ها بار به حلب و سلسله‌ی ایوبیان حمله کرد. دیفه خاتون هر بار با وجود سربازانش مقاومت زیادی از خود نشان می‌دهد و اجازه‌ی پیشروی به مغول‌ها را نمی‌دهد. می‌گویند صحاب‌الدین ایوبی نتوانست در برابر این رویکرد و مهارت دیفه خاتون مقاومت کند و خودش می‌خواست خودش مدیریت را بدست بگیرد. اما او به تنهایی جرأت این کار را نیافت و نزد الملیک الاشرف پادشاه دمشق رفت و به او گفت: "آغا و بگ‌های اطراف شما دیفه خاتون را نمی‌خواهند. آنها می‌خواهند از کنترل او خارج شوند و آزاد باشند. زیرا آنها به دنبال یک پادشاه هستند." پادشاه دمشق نیز به او پاسخ می‌دهد و می‌گوید: من به نوه‌های ایوبی بدی نمی‌کنم". و بدین ترتیب درخواست صحاب‌الدین ایوبی برآورده نمی‌شود. دیفه خاتون وقتی متوجه این مورد می‌شود، سربازانش را به جنگ با مردی که می‌خواهد به او خیانت کند و تمام دارایی او را به غارت ببرد، می‌برد. او و همکارانش را در قلعه‌ی حلب زندانی می‌کند.

پس از حملات مغولان، صلیبیون دوباره وارد میدان شده و انواع حملات را بر علیه مردم انجام می‌دهند. دیفه خاتون با صلیبیون نیز به جنگ می‌پردازد. با وجود سربازانش، او مقاومت زیادی از خود نشان می‌دهد.

 

۵۹ سال مبارزه

دیفه خاتون که در عرصه‌ی اداری موفقیت و دلاوری‌های فراوانی از خود به نمایش گذاشته است، در حوزه‌ی مدارس نیز کارهای زیادی انجام داده است. مدرسه‌ی فردوسی را در حلب بنا کرد. در سال ۱۲۳۶ قبرستانی در آنجا می‌سازد. دیفه خاتون در سال ۱۲۴۲ هجری قمری در سن ۵۹ سالگی بر اثر بیماری جان خود را از دست داد.

 

موضوع فردا: لیلا خالد،‌ سخنگوی اتحادیه‌ی روشنفکران حلب از مهارت‌های دیفه خاتون در مورد مهارت‌های دیفه خاتون در طول ۶ سال سخن می‌گوید.