ریم العیساوی: گسستی بین ژانرهای ادبی نمی‌بینم
ریم العیساوی، رمان‌نویس، شاعر و منتقد معتقد است که عقب‌نشینی زنان تونس در دستاوردها و حقوق، نتیجه ذهنیت‌ها و آداب و سنن منسوخ شده است.
نزیهه بوسعیدی
تونس- ریم العیساوی نویسنده پس از تجربه طولانی نویسندگی در همەی ژانرها، با ابراز تأسف از وضعیت کتاب در تونس به لزوم پیروی از سبک زندگی اشاره می‌کند که با جنبەی متمدن و مدرن در تضاد نباشد.
ریم العیساوی رمان نویس، شاعر و منتقد دربارەی آغاز سفر خود به نویسندگی و شعر می‌گوید: در جوانی پدرم شعر می‌گفت بنابراین من عاشق شعر شدم، به پدرم می‌گفتم که می‌خواستم معلم و نویسنده شوم اما او فوت کرد و مرا با این آرزوها تنها گذاشت. من به او وفادار بودم چون آرزو داشتم نویسنده شوم و مدارک زیادی کسب و در سطح علم و دانش بالا پیشرفت کنم، من توانستم زندگی متأهلی، اجتماعی و تحصیلی‌ام را با هم گرە بزنم.
او در مورد اینکه چگونه نوشتن، کار و مراقبت از خانواده را با هم گرە می‌زند گفت: موفقیت خانواده با زندگی حرفه‌ای، فرهنگی و ادبی که مستلزم سخنرانی و آموزش گروه‌های تئاتری است، یک امر زمان‌بر است اگر در سازماندهی وقت خود مهارت دارید می‌توانید بە آرزوی خود برسید.
وی در مورد وضعیت کتاب در تونس می‌گوید: وضعیت کتاب در تونس بسیار اسفبار است زیرا سیستمی که صنعت کتاب و ترویج کتاب در آن دخیل است وجود ندارد و کاملا از بین رفتە است و هیچ سیاست یا برنامەی مشخصی برای ترویج کتاب موجود نیست. همچنین در برنامەریزی رابطە نویسندە با کتاب، تنظیم مقررات صنعت کتاب، ترویج و انتشار کتاب، نویسندگان در بی عدالتی بزرگی زندگی می کنند. اکثر مؤسسات انتشاراتی استثمارگر هستند و نویسندگان تونسی نمی‌توانند یک مجموعه یا یک رمان یا کتابی را با هزینەی خودشان منتشر کنند، چون بسیار گران است، بنابراین مجبورند به انتشارات مراجعه کنند.
وی خاطرنشان کرد: یک کتاب نیاز به سیاستی با اهداف روشن دارد که با تبلیغات شروع می‌شود، حمایت از یک کتاب مبتنی بر روابط است. چه تعداد از نویسندگان ارشد حمایت نمی‌شوند و چه تعداد نویسنده‌ای کە من آنها را بد می‌دانم حمایت می‌شوند. هیچ دموکراسی در توزیع آن وجود ندارد من از وضعیت کتاب در تونس ابراز تاسف کردە و می‌گریم زیرا تشویق چندانی از طرف نهادها نمی‌یابد.
او درباره تجربه‌اش از نویسندگی می‌گوید: اولین کتاب من مجموعه‌ای از داستانهای کوتاه بود با عنوان «چرا پرندگان می‌میرند؟» در سال ۱۹۸۸ منتشر شد.
وی با اشارە بە اینکە بعدها به امارات سفر کرد و از آنجا کتاب‌های زیادی منتشر کرد ادامە داد: پس از بازگشتم به تونس دو کتاب نوشتم و رنجی را متحمل شدم که هر نویسنده تونسی آن را تجربە می‌کند به طوری که مجموعه شعر «همه برای هیچ، اگر تو نبودی وطنم» که در سال ٢٠١٩ منتشر شد توسط ناشر دستکاری شد، بنابراین باید دوباره آن را منتشر کنم.
او در مورد حرفه خود نویسندگی، شعر، نقد و ترجمه می‌گوید: خودشم را در نقد می‌بینم، چون لذت و سفری است برای نوآوری، تحقیق و کشف و وقتی شعری به سراغم می‌آید، خود را در آن می‌یابم آن را دوست دارم از آن اطاعت می‌کنم و او هم از من پیروی می‌کند پس شعر می‌نویسم و وقتی سوار تاکسی یا اتوبوس می‌شوم متن داستانی مرا صدا می‌زند بنابراین داستان می‌نویسم و در سفر بە جنوب چند داستان نوشتم. به من گفتند چرا این همە ژانر دارید؟ گفتم که من گسستی بین آنها نمی‌بینم، زیرا همەی آنها با یکدیگر همذات پنداری می‌کنند و برای ارتقای ارزش ادبی متن یا ارزش هنری آن به عنوان ژانر ادبی رخ می‌دهند ژانرهای ادبی یک جنسیت هستند.
وی با اشارە بە اینکە داستانهای مختلفی نیز برای کودکان نوشتە است، گفت: از جملە داستان‌هایی کە نوشتە است داستانهای آموزشی، علمی و داستان‌هایی کە در دنیای مجازی و دنیای زنبورها و گیاهان و همچنین در مورد پیوند برادری، مادری و اخلاق است را نوشتە است.
او در مورد نظرش درباره نویسندگی فمینیستی و اینکه آیا نویسندگان در نوشته‌های خود از جنسیت رهایی یافته‌اند، می‌گوید: در مورد نوشته‌هایم در مورد زنان در مورد آنها به عنوان یک موضوع نمی‌نویسم، کتاب خودانتقادی بر اساس زندگینامه فدوی طوقان، ترجمه او از مسائل زنانه و رابطه با اعضای خانواده و روابط اجتماعی او نوشتە شدە است و ترجمه او از زندگی سیاسی و انقلاب فلسطین به دلیل زن بودن انتخاب نکردم کە درباره او بنویسم بلکه بە این دلیل کە بیشتر به مسائل زنان پرداختە است..
او افزود: در کتابی دیگر به زندگی‌نامه‌ای با عنوان «سفر کوهستانی، سفری دشوار» پرداخته و مجموعه‌های شعری از نویسندگان زن تونسی را که زبیده بشیر از پیشگامان آن هستند، برجستە کرده است، من به اشعار آنها پرداختم و سعی کردم شجاعت زنان را در ابراز تمایل و عشق خود، سرپیچی از محدودیت‌ها، آداب و رسوم، سنت‌ها و محدودیت‌هایی که جامعه برای آنها تعیین کرده بود، برجسته کنم.
از جمله آثار ریم العیساوی مجموعه شعری با عنوان «شاعر و پوسترهای شهر» کە در سال ٢٠٠٩ منتشر شده و رمان «وقتی خاطره به فریاد ابوغریب بیدار می‌شود» می‌باشد.
وی در مورد وضعیت زنان در تونس و کاهش دستاوردها، حقوق و آزادی هایی که اخیراً شاهد آن بوده است، می‌گوید: هرج و مرج و درگیری‌ها به وخامت وضعیت زنان منجر شده تا جایی که خواستار بازنگری در کد احوال شخصیە شده است. جامعه بویژه زنان باید آموزش ببیند، تابوها شکسته شود، آداب و سنن کهن تغییر کند، ذهنیت‌های تحریف شده نقد شود و با مسائل عاقلانە و عملی برخورد کرد این یک رویکرد خودسرانە نیست کە فساد و دروغ را زیبا جلوە دهد و در نتیجە بر جوانان تأثیر بگذارد.
و در مورد اینکه آیا به یک انقلاب واقعی برای تغییر ذهنیت‌هایی که زنان را از دستیابی به حقوقشان باز می‌دارد نیاز است گفت: ما به انقلاب نیاز نداریم، بلکه به سبک زندگی‌ای نیاز داریم کە با جنبەی متمدن و مدرن در تضاد نباشد از این‌رو باید زنان را آموزش داد و آنها را در مناطق روستایی آگاە کرد و با ذهنیتی که خواستار تعدد زوجات و سلب ارث از دختران و زنان و دادن حقوق کامل آنهاست مبارزه کرد.