رجا خیرات

مراکش- در سال‌های اخیر، گروه‌های موسیقی زنانه (کورال) متعددی پدید آمده‌اند که به تنفسی برای زنان از فشارهای زندگی تبدیل شده‌اند و فضاهایی را فراهم کرده‌اند تا آنان بتوانند از طریق آواز، احساسات خود را بیان کنند.

باشگاه «کورال کروان الحمراء» در شهر مراکش یکی از این گروه‌هاست که با اراده‌ای راسخ خود را معرفی کرده است. این گروه، ابتدا با دوازده زن شروع به کار کرد، اما اکنون بیش از چهل زن در آن حضور دارند. این زنان که عشق و شور به آواز آنها را گرد هم آورده است، در فضایی امن و الهام‌بخش فرصتی یافته‌اند تا به فعالیت در زمینه خوانندگی بپردازند؛ فعالیتی که پیش از این، به دلیل مسئولیت‌های سنگین خانوادگی و حرفه‌ای، برای بسیاری از آنها دست نیافتنی و دشوار بود.

باشگاه «کورال کروان الحمراء» زنانی از سنین و سطوح تحصیلی مختلف را گرد هم می‌آورد. با وجود این تفاوت‌ها، عشق به آواز و موسیقی آنها را به هم پیوند داده است تا صدای واحدی را خلق کنند که با خواندن آهنگ‌های مراکشی و شرقی، فشارهای زندگی را از میان برده و روحیه‌ای نو به آنها ببخشد.

حکیمه علمی، رئیس باشگاه و تأمین‌کننده جشنواره‌ها در مراکش، درباره نام این گروه می‌گوید: «نام کورال به دو بخش تقسیم می‌شود؛ بخش اول به پرنده کُروان با صدای دل‌انگیز اشاره دارد و بخش دوم به شهر مراکش بازمی‌گردد که به «شهر قرمز» معروف است، زیرا ساختمان‌های آن از سنگ‌های رسوبی قرمز ساخته شده‌اند.»

وی توضیح داد که در ابتدا تعداد اعضای کورال به دوازده زن نمی‌رسید، اما این تعداد به تدریج افزایش یافته و از چهل نفر فراتر رفته است. بسیاری از زنان تمایل خود را برای پیوستن به «کورال کروان الحمراء» ابراز کرده‌اند تا از این طریق خود را سرگرم کرده و به فعالیت در زمینه علاقه‌مندترین سرگرمی‌شان بپردازند. او اشاره کرد که این کورال را در خانه‌اش پذیرایی کرده است تا تمرینات صوتی، که به‌طور هفتگی برگزار می‌شود، در آنجا انجام گیرد. زنان شرکت‌کننده هر پنج‌شنبه عصر با اشتیاق فراوان منتظر می‌مانند تا با یکدیگر ملاقات کرده، اخبار را رد و بدل کنند و در حین تمرین آواز، به یکدیگر گوش دهند.

او اضافه کرد که کورال از زمان تأسیس خود پیشرفت چشمگیری داشته است، به‌ویژه با تمرین در زمینه «سولفژ» یا همان خواندن نت‌های موسیقی و هماهنگی صداها به‌طور گروهی. در این گروه هیچ ستاره‌ای وجود ندارد؛ چرا که اعضا تصمیم گرفته‌اند به‌طور جمعی آواز بخوانند و بر روی تمرین صداهای خود کار کنند تا در نهایت صدای واحدی ایجاد شود.

وی اشاره کرد که باشگاه اکنون دعوت‌هایی برای شرکت در جشن‌ها و نمایش‌ها خارج از شهر مراکش دریافت می‌کند، به لطف گشایش گروه به رویدادهای فرهنگی دیگر. این گروه پیش‌تر در جشنواره‌ای در شهر اگادیر (جنوب مراکش) و شهر کازابلانکا (مرکز مراکش) شرکت کرده است. همچنین، گروه در حال آماده‌سازی برای برگزاری کنسرت‌های دیگری در شهرهای فاس و طنجه (شمال مراکش) است. علاوه بر این، یک ملاقات با گروه موسیقی شامل چهل نوازنده از مالاگا اسپانیا نیز برنامه‌ریزی شده است.

وی افزود: «در ابتدا، گروه تنها به‌عنوان یک فعالیت برای سرگرمی و رهایی از فشارهای زندگی روزمره برای زنان شاغل و خانه‌دار ایجاد شده بود، اما این گروه به تدریج پیشرفت کرده و اکنون کنسرت‌ها و نمایش‌هایی را هم در داخل و هم خارج از شهر برگزار می‌کند. روح خوانندگی و عشق به آواز در فضایی صمیمی، که مملو از احترام و محبت به موسیقی است، ما را به هم پیوند می‌دهد.»

 

 

از طرفی دیگر، شمس الضحی، کارآفرین و متخصص در تغذیه طبیعی، اظهار داشت که اعضای گروه در ابتدا به دلیل فعالیت‌های کارآفرینی زنان کنار هم جمع شده بودند، اما پس از آن تصمیم گرفتند زمانی را برای سرگرمی و رهایی از فشارهای زندگی از طریق آواز اختصاص دهند. آنها در مناسبت‌ها ملاقات کرده و به‌طور خودجوش شروع به آواز خواندن کردند و متوجه شدند که این یک علاقه مشترک بین آنهاست. این امر به تفکر در مورد تأسیس یک گروه موسیقی زنانه منجر شد، و به همین دلیل «کورال کروان الحمراء» تأسیس شد که اکنون به یک خروجی واقعی برای اعضا تبدیل شده است، جایی که آنها به‌طور هفتگی گرد هم می‌آیند تا آواز بخوانند و مسائلی که زنان با آن مواجه هستند را مطرح کنند.

او اشاره کرد که این ملاقات هفتگی به یکی از برنامه‌های مهم در زندگی او و دیگر زنان تبدیل شده است، به ویژه در شرایطی که مسئولیت‌های خانوادگی و حرفه‌ای بار زیادی بر دوش آنها به عنوان زنان می‌اندازد. از آنجا که این گروه اولین کورال زنانه خالص است، ملاقات تنها به آواز خواندن که دو ساعت به طول می‌انجامد، محدود نمی‌شود؛ بلکه هر زن با مشکلاتی که ممکن است در خانه یا محل کار با آنها مواجه شده باشد، می‌آید و نیاز دارد که درباره آنها صحبت کند و آنها را مطرح کند.

وی افزود: به عنوان مسئول مالی کورال، ما برای هر عضو سهمی نمادین تعیین کردیم تا بتوانیم مبلغ کمی به معلمی که ما را در زمینه آواز آموزش می‌دهد و با ساز عود همراهی می‌کند، پرداخت کنیم. به ویژه که هر جلسه بیش از سه ساعت طول می‌کشد و شامل بحث‌ها و گفتگوهایی بین اعضا قبل از شروع تمرینات آواز است.

 

 

خدیجه کدمی، فعال حقوق بشر، به دلیل عشق به طرب اصیل و آواز، به گروه موسیقی «کورال کروان الحمراء» پیوست، با وجود اینکه پیش‌تر در گروه‌های موسیقی دیگری مانند «شمس البشائر» که به آهنگ‌های شیخ امام اختصاص دارد و «آصدقاء الموشحات» شرکت کرده بود، اما هرگز فرصت پیوستن به یک گروه زنانه را از دست نداد.

او گفت: «از زمانی که درباره گروه شنیدم، مشتاق به پیوستن به آن بودم، حتی زمانی که شنیدم که فعالیتش متوقف شده است، احساس ناراحتی به من دست داد و آرزو می‌کردم که ادامه یابد و به فعالیت خود ادامه دهد، به ویژه که این یک گروه زنانه است. سپس با رئیس گروه تماس گرفتم و انجمنی را تأسیس کردیم که چارچوب قانونی گروه است، و حالا این انجمن به نام باشگاه «کورال کروان الحمراء» شناخته می‌شود.»

او توضیح داد که خوشحال است که این گروه صدای زنان را در داخل مراکش و خارج از آن نمایندگی می‌کند و تنوع اعضای گروه از نظر سن، شغل و وضعیت اجتماعی، آن را از دیگر گروه‌های موسیقی در شهر متمایز کرده است. به طوری که این گروه اولین کورال زنانه در مراکش است که هفت ضبط را در رادیوی ملی منطقه مراکش انجام داده است.

وی تأکید کرد که باشگاه به سرایی برای بسیاری از زنان تبدیل شده است که در آن از فشارهای زندگی رهایی می‌یابند. این گروه به آنها امکان می‌دهد که خود را به‌طور آزادانه بیان کنند و در فضایی که همیشه در گروه‌های مختلط وجود ندارد، احساس راحتی کنند. این یک فضای زنانه است که به آنها احساس آزادی از تمامی محدودیت‌های اجتماعی را می‌دهد. زنان در این فضا با صدای بلند آواز می‌خوانند و به سرگرمی‌ای می‌پردازند که همیشه برای سایر زنان در دسترس نیست، در جامعه‌ای که هنوز زنان را از انجام تمام حقوق اساسی‌شان، از جمله آواز خواندن و رقصیدن، محروم می‌کند.

 

 

چرا که آواز یکی از اشکال ابراز وجود است، فاطمه الزهرا زرابا به گروه پیوست تا از یک سو خود را بیان کند و از سوی دیگر به روح کار و خلاقیت ایمان داشته باشد.

او اشاره کرد که باشگاه «کورال کروان الحمراء» برای او تجربه‌ای منحصر به فرد بوده است، زیرا این فرصت را به او داده است تا با حساسیت‌های مختلف از جامعه آشنا شود، به فرهنگ‌های دیگر بپردازد و روابطی با زنانی ایجاد کند که تجربیات انسانی‌اش را غنی‌تر کرده‌اند. این تجربه به او این امکان را داده است تا درهای جدیدی را باز کند و به دنیای وسیع‌تری از اطراف خود نگاهی بیندازد.

وی به این نکته اشاره کرد که در ابتدا ملاقات‌ها برای او شبیه به جلسات درمانی روانی بود تا از فشارهای زندگی رهایی یابد و قواعد آوازخوانی، نت‌خوانی (سولفژ) و مقامات موسیقی عربی را بیاموزد، اما با گذشت زمان و افزایش مسئولیت‌ها، پس از اینکه باشگاه شروع به برگزاری نمایش‌ها و کنسرت‌های موسیقی کرد و به شهرت محلی و ملی رسید، احساس سنگینی مسئولیت کرد. همچنین، این باشگاه وارد همکاری‌هایی با انجمن‌های دیگر در حوزه فرهنگ و هنر شده است.