کتاب (هانیس) مجموعه‌ای از لغات، کنایات و مَثَل‌های فراموش شده است
راحله بیات غیاثی نویسنده کتاب هانیس با اشاره بە نقش زن در حفظ و نگهداری زبان و فرهنگ می‌گوید: هیچ کسی مانند زن نمی‌تواند در زنده نگه داشتن یک زبان، گویش و فرهنگ تأثیرگذار باشد.
دنیا نظری
سنه- یکی از اهداف نوشتن به لهجه‌های زبان کوردی زنده نگه‌داشتن و جلوگیری از نابودی آنها است، گسترده بودن زبان کوردی به دلیل وجود گویش‌ها و لهجه‌های فراوان آن است که متأسفانه بسیاری از آنها در خطر نابودی قرار دارند و با این حال نویسندگان نقش به سزایی در جلوگیری از این فاجعه دارند. در سال‌های اخیر کتاب‌های قابل توجهی در زمینه رمان، شعر و مجموعه داستان به کوردی گروسی نوشته شده‌اند و کتابخانه کوردی را غنای بیشتری بخشیده‌اند، زنان گروس در این میان نقش بسزایی داشته‌اند همانطور که در هر دوره‌ای توانسته‌اند درحفظ فرهنگ خود کوشا باشند. به عنوان مثال در خلق قالی کوردی و نقش‌های آن هنرمندانی بی‌نظیر بوده‌اند به گونه‌ای که قالی بیجار زبانزد است و اکنون نیز با توجه به کمرنگ شدن لهجه گروسی برخی از زنان ادیب این منطقه در نوشتن به گروسی دست بالایی دارند و از این میان می‌توان به راحله بیات غیاثی اشاره کرد. راحله نویسنده کتاب هانیس به کوردی گروسی است کتابی که با تحقیقات فراوان در این زمینه نوشته شده است، گشتن به دنبال کلمات اصیل و در حال فراموشی برای راحله و همسرش جعفر عنایتی از اهمیت بالایی برخوردار بوده تا آنجا که آنها توانسته‌اند در سفرهای خود به هزاران کلمه در حال نابودی دست پیدا کنند، بنابراین هانیس تنها یک رمان نیست بلکه مجموعه‌ای از کلمات فراموش شده و امید به حفظ و برگرداندن آنها به زبان محاوره است.
راحله بیات غیاثی ٣٧ سالە و متولد یکی از روستاهای بیجار به نام دارغیاث، به خبرگزاری ما می گوید: از سال ٩۴ نویسندگی را شروع کردم که اوایل با کار کودکان بود و یک کتاب به اسم جنگل پر ماجرا نوشتم که شامل پنج داستان کوتاه کودک است، از آن سال به بعد همچنان به نوشتن علاقه‌مند بودم تا اینکه با پیشنهاد همسرم به نوشتن به کوردی گروسی راغب شدم، زیرا گروسی در خطر نابودی قرار دارد و ما وظیفه داریم از این واقعه در حد توان خود جلوگیری کنیم اگرچه بزرگانی خیلی قبل‌تر شروع کرده‌اند و ما آنها را الگو قرار داده‌ایم، بنابراین آغاز به کار کردیم و در نهایت خرداد سال ١۴٠١ کتاب هانیس طی مراسمی با حضور بزرگان رونمایی شد.
این نویسنده می‌گوید: هانیس نتیجه دوازده سال تلاش است البته تمام دوازده سال را من مشغول نوشتن نبودم در واقع در حال تحقیقاتی بودیم تا بتوانیم لغاتی را که در گروسی از بین رفته بود گردآوری کنیم و من و همسرم کوه به کوه و روستا به روستا گشتیم تا بتوانیم یک سری لغات را از زبان مردان و زنان سالخورده پیدا کنیم و به عنوان مثال معادل کلمه برزخ را نمی‌دانستیم و در آخر آن را از یک زن سالخورده در روستایی واقع در جاده قروه، بیجار شنیدیم و آن (هه‌ڵپاته) بود.
راحله افزود: تا آنجا که در توانم بود سعی کردم لغات، کنایه‌ها و ضرب المثل‌هایی را که در گروسی از بین رفته بودند در هانیس زنده کنم و در این مسیر از آقای رحیمی رضوان نویسنده کتاب شه‌وچه‌ره و آقای سریش‌آبادی که ما را راهنمایی کردند بسیار سپاس‌گزارم.
وی در ادامه بیان کرد: در واقع قالب داستانی و چهارچوب اصلی هانیس ایده خودم بود اما تا برسد به مرحله نویسندگی و پرداخت‌ها همسرم در تمام لحظات کنارم بود و ویراستاری کتاب را نیز همسرم جعفر عنایتی انجام داده است هانیس داستان زنی است که نقشه‌کش و فرش‌باف است، در بیجار نقشه‌کشی برای قالی و فرشبافی ریشه‌ای تاریخی دارد و بیشتر زنان گروس آن را انجام داده‌اند. شخصیت داستان من زنی است بر خلاف داستان های دیگر، ثروتمند و خانزاده است و ریشه مادری او به هانیس، آبادی نزدیک به سنه بر می‌گردد هانیس چهل و پنج سال از زندگی زنی است که در یک شهر کوچک با مشکلات فراوان زندگی می کند اما مستقل است و نیازی به کسی ندارد و همین استقلال، خود برگ برنده هانیس است.
راحله بیات غیاث بیان داشت: بعد از چاپ هانیس و انرژی‌هایی که از همشهری‌های خود و شهرهای اطراف گرفتم و فهمیدم هانیس برای آنها خواندنی و جذاب بوده تصمیم گرفتم نوشتن را ادامه دهم و به زودی مجموعه داستانی برای چاپ خواهم داشت.
وی در پایان بە نقش زن در حفظ و نگهداری زبان و فرهنگ اشاره کرد و افزود: هیچ کسی مانند زن نمی‌تواند در زنده نگه داشتن یک زبان، گویش و فرهنگ تأثیرگذار باشد و هیچ‌کس نیز به اندازه یک زن و مادر در یک خانواده نمی‌تواند در نابودی آنها دخیل باشد بنابراین خواهش می‌کنم برای زبان و لهجه خودمان ارزش قائل باشیم و با فرزندانمان با زبان و لهجه خود حرف بزنیم بخصوص زنان گروس زیرا گروسی بسیار غنی و زیباست.