هجیج روستایی به خیالانگیزی بهشت
هجیج روستایی به زیبایی دره‌های زاگرس، به دل‌انگیزی ارتفاعات شاهو، به زلالی چشمه‌ساران هورامان، به قدمت تمدن کرماشان و به خیالانگیزی بهشت.
مرکز خبر- هجیج یکی از روستاهای شهرستان پاوە در هورامان و از توابع استان کرماشان با معماری خاص و زیبایی چشم‌نوازی است کە هر سالە هزاران گردشگر را از شهرهای مختلف ایران بە خود جذب می‌کند.
هجیج در زبان کوردی لهجەی هورامی بە معنای درەی سرسبز است و بەواقع هجیج درەای سرسبز و بهشت گونە است. این روستا در ٣۶ کیلومتری پاوە واقع شدە و زیبایی‌های خاص آن وجە تمایز این روستا با همەی روستاهای دیگر است. روستایی پلکانی کە همجوار با رودخانەی سیروان و کانی بل یکی از شناختە شدەترین چشمەهای آب معدنی کوردستان است.
مردمان این روستا با زبان کوردی و گویش هورامی سخن می‌گویند و سال‌های سال است کە با وجود همەی تغییراتی کە در کوردستان ایجاد شدە است آنها بە فرهنگ و آداب و رسوم خود پایبند بودەاند.
معماری منحصر بە فرد و پلکانی هجیج
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد روستای هجیج معماری آن است؛ خانەهای این روستا با همان معماری قدیمی کە در کوردستان رایج بودە ساختە شدەاند، خانەها با سنگ و گل ساختە شدەاند و دیوارهای پهن آن مانع ورود سرما بە داخل خانە می‌شود و عایق خوبی برای سرما وگرما است. این روش خانەسازی از دیرباز در کوردستان رایج بودە است اما اکنون در بیشتر روستاها این روش معماری کم رنگ شدە است و خانەها با آجر و بلوک ساختە می‌شوند.
شیوەی قرار گرفتن خانەها شکل پلکانی بە آن بخشیدە است؛ نحوه‌ی معماری روستای هجیج به گونەای است که پشت بام هر منزل، حیاط منزل پشتی محسوب می‌شود که محل بازی بچه‌ها و گاه اقامتگاهی برای برپا کردن چادرهای گردشگران در دل طبیعت روستا است.
محصولات و صنایع دستی روستا
گیوەبافی و ساخت لباس‌های سنتی از موی بز کە بە عنوان مرض شناختە شدە است از مهم‌ترین صنایع دستی این روستا محسوب می‌شود. لباس مرض از موی بز بافتە می‌شود و زیبایی محصورکنندە و خاص دارد. گیوە نیز از کفش‌هایی است کە در کوهستان مقاوم است و از دیرباز در مناطق کوهستانی کوردستان از این نوع کفش استفادە شدە است.
محصولات دامداری و کشاورزی نیز از دیگر محصولات این روستا است کە باعث خودکفایی روستا شدە و کمترین مایحتاج خوراکی خود را از مناطق دیگر تامین می‌کنند.
آثار تاریخی روستا
اسناد معتبری در مورد تاریخ هجیج در دست نیست، اما کوسەی هجیج یکی از بناهای تاریخی این روستا است کە مرقد امامزادە عبیدالله فرزند امام موسی کاظم است و در منطقە با عنوان کوسەی هجیج شناختە می‌شود. با توجە بە وجود این مرقد در روستا حداقل قدمت آن به بیش از ۵۰۰ سال می رسد.
بناهای خانقاه، چله‌خانه و عبادتگاه کوسه از دیگر جاذبه‌های روستای هجیج است، این بنا از سنگ است و داخل آن با گل اندود شده است، در داخل این عبادتگاه ستونهای چوبی نیز وجود دارد. خانقاه دراویش قادریه از دیگر بناهای دیدنی روستای هجیج است که در آن به ذکر و سماع میپردازند.
در نزدیکی روستای هجیج چشمه خروشانی وجود دارد که آب آن به رودخانه سیروان می‌ریزد، این چشمه عجیب که به مانند آبشاری از دل کوه بیرون می‌آید به کانی بل (چشمه بل) معروف است. خروشانی این چشمه به گونه‌ای است که در هیچ فصلی از سال آب آن کم نمی‌شود.
این چشمە دارای خواص درمانی است و متخصصین و محققین آب آن را به عنوان یکی از بهترین آب معدنی‌های دنیا شناخته‌اند. در سال‌های اخیر با ساخت سد داریان تلاش شد آب این چشمە و آبشار آن زیر سد برود و این در راستای اقدامات حکومت ایران جهت نسل‌کشی اکولوژی این منطقە انجام شد. اما فعالین محیط زیست با تجمعات خود مانع آن شدند البتە با وجود همەی اعتراض‌ها بخشی از کانی بل و روستای هجیج بە زیر آب رفت و بخشی از زیبایی طبیعی خود را از دست داد.