کودکان؛ معصومترین قربانیان جنگ و خشونت
گسترش خشونت، قتل، تجاوز، درگیریهای مسلحانه، جنایات خشونتآمیز، ناامنی غذایی، روزانه کودکان زیادی را در سراسر جهان در معرض تهدید قرار داده و باعث مرگ شمار روزافزونی از آنها بر اثر درگیری و افزایش خشونتها میشود.
سارا محمدی
مرکز خبر- قربانیان تجاوز و خشونت دیگر صرفاً زنان نیستند. کودکان به قربانیهای بیصدا و مظلومی تبدیل شدهاند که توان دفاع از خود را ندارند و در مواجهه با این نوع آزارها نمیدانند چه واکنشی از خود نشان دهند. سالانه کودکان زیادی قربانی جنگ، خشونت و تجاوز میشوند. کودکهمسری، اشتغال کودکان در بازار کار، به کارگیری کودکان به عنوان سرباز، خودکشی نیز از دیگر مصادیق خشونت گسترده علیه کودکان در جهان و ایران است.
پدیدهی جنگ تأثیر مستقیمی بر شکلگیری شخصیت، فراگیری سطح پیشرفت در تمامی زمینهها، ایجاد دغدغههای گوناگون که با دنیای کودکانهی آنها همخوان نیست و از دست دادن آیندهای که خود طراح آن نیستند، میشود.
در درگیریهای مسلحانه، کودکان به عنوان آسیبپذیرترین اقشار جامعه قربانی میشوند. جنگها و خصومتها آنها را از زندگی، خانواده، خانه، تحصیل و دوران کودکی محروم میکند، زیرا آنها به ابزار و اهداف جنگ تبدیل میشوند. کودکان بیگناه به عنوان سرباز استخدام میشوند، ربوده میشوند، کشته یا قطع عضو میشوند، مورد آزار جنسی قرار میگیرند، مدارس و بیمارستانهای آنان مورد حمله قرار میگیرند و از کمکهای اولیهی بشردوستانه محروم میشوند.
براساس گزارش یونیسف، بیشاز ۴۰۰ میلیون کودک در سراسر جهان در کشورهایی زندگی میکنند که تحت تأثیر درگیریهای خشونتآمیز قرار دارند.
براساس این گزارشها بالغ بر ۲۵۰ هزار کودک در سرتاسر جهان در درگیریهای به عنوان سرباز حضور دارند. بسیاری از این کودکان دزدیده شده و یا برای نجات از فقر و گرسنگی به این گروهها پیوستهاند. کودکان همچنین قربانی انواع دیگر خشونت نظیر کار اجباری، سوءاستفادهی جنسی، قاچاق و... میشوند.
تنها در کشور سومالی در نتیجهی قحطی درآمیخته با درگیریهای سیاسی در سال ۲۰۰۹، ۱۳۰ هزار کودک که اغلب زیر ۵ سال بودند جان خود را از دست دادند. دختران بیشاز پسران در معرض آسیبهای ناشی از خشونت قرار دارند و این باعث میشود دختران بیشتر در معرض تجاوز، قتل و خشونت قرار گیرند.
با اینکه آمار رسمی در مورد قتل، تجاوز، خشونت، خودکشی کودکان، کودکان رها شده در خیابانها، کودکان کار، کودکان کارتن خواب وجود ندارد، اما هر روزه شاهد شنیدن اخباری از این دست در رسانهها و سازمانهای حقوقبشر ایران هستیم. نبود این آمار به دلیل سیاستهای جمهوری اسلامی است که آمار دقیقی از خشونت برعلیه کودکان وجود ندارد.
طبق آمارهای سازمانهای حقوقبشر در ایران، حدود ۱۲ هزار کودک کار وجود دارد، ۹۳۵ هزار کودک از تحصیل جا ماندهاند، ۱۱ هزار و ۲۳۵ کودک زیر ۱۵ سال در سال گذشته مجبور به ازدواج شدهاند، رها شدن ۵ هزار نوزاد طی ۱۰ روز، ثبت روزانهی هزاران مورد کودکآزاری توسط اورژانس اجتماعی، ۳۱ مورد تجاوز، ۳۸ مورد قتل کودکان، ۶۷ مورد خودکشی، غرق شدن ۷ مورد کودک در گودال ذخیرهی آب، وجود ۶۰ هزار کودک مبتلا به سوءتغذیه در ایران آماری است که توسط سازمانهای حقوقبشری ارائه شده است.
بررسیها نشان داده که در مقابل یک مورد کودکآزاری، قتل، تجاوز و خشونت که فاش میشود، حداقل ۲۰ مورد دیگر پنهان میماند. خانوادهها از ترس چیزی که به عنوان آبرو عنوان میکنند اغلب تجاوز، خشونتهای جنسی را گزارش نمیدهند.
صندوق پشتیبانی از کودکان سازمان ملل( یونیسف) اعلام کرد که در ۱۶ سال گذشته در افغانستان بیستوهشت هزار و ۵۰۰ کودک در این کشور قربانی خشونت شدهاند. این سازمان اعلام کرد که شمار کودکان جانباخته در افغانستان، ۲۷ درصد کل تلفات کودکان را در جهان تشکیل میدهند.
این آمار جدای از کودکانی است که قطع عضو شده و یا کودکانی است که به خاطر فقر و تنگدستی توسط خانوادههایشان فروخته میشوند.
نزدیک به نیمی از ۱۰۰ میلیون آواره در سطح جهان که به دنبال امنیت خانه و وطن خود را ترک کردهاند را کودکان تشکیل میدهند.
کمیساریای عالی پناهندگان اعلام کرده که حدود ۱۰ میلیون کودک، تحت حمایت این صندوق قرار دارند. حدود ۲ میلیون کودک به دلیل درگیریها و جنگها جان خود را از دست دادهاند و سالانه ۸۰ هزار کودک در اثر خشونتهای خانگی در آمریکای لاتین و کارائیب جان خود را از دست میدهند.
کودکان در ۸۷ کشور جهان روی زمینهایی با ۶۰ میلیون مین زندگی میکنند و سالانه ۱۰ هزار کودک قربانی انفجار این مینها میشوند.
۱.۲ میلیارد انسان در کرهی زمین که نیمی از آنها را کودکان تشکیل میدهند، روزانه با درآمد یک دلار زندگی میکنند. ۱۰ میلیون کودک سالانه در اثر ابتلا به بیماریهای قابل پیشگیری و سوءتغذیه میمیرند.
خشونت علیه کودکان اشکال و انواع مختلفی دارد و این امر در سایهی بیتوجهی والدین، مقامات دولتی، نبود قوانین بازدارنده و حمایتی در برابر قتل و یا تجاوز به کودکان، سیاستهای کشورهای سرمایهدار و ... هر روز افزایش مییابد.