«درد انتظار فرزندان گمشده هلبجە تا مرگ التیام نمییابد»
با آنکە حمله شیمیایی به هلبجە سبب جانباختن هزاران تن شد، اما آزاری دردناک برای ٧۴ خانوادهای شده است که هنوز در آرزوی دیدار بستگان خود هستند.
شیرین صالح
سلیمانی- ملت کورد همواره مورد هجوم مخالفان خود بوده است که بارزترین آن فاجعەی انفال روستاها، شهرها و حمله شیمیایی به هلبجە در صبح روز ١۶ مارس ١٩٨٨ در ساعت ١١ قبل از ظهر توسط رژیم بعث است، حملەای کە غیرقابل تصور بود.
۵ هزار تن کشته و ١٠٠ هزار تن زخمی شدند. ٢١١ کودک از ٧۴ خانواده مفقود و ٩٠٠ تن هنوز تحت تأثیر سلاحهای شیمیایی هستند و پس از سال ٢٠٠٣ تنها ١١ کودک برگشتە و سرنوشت بقیە همچنان نامعلوم است.
شبنم از بمباران ایرانیها جان سالم به در برد، اما جگرگوشەاش را از دست داد
شبنم عبدالله، زن ۵٨ ساله و رئیس سازمان کودکان مفقود شده هلبجە یکی از مادرانی است که همچنان در انتظار فرزندان مفقود شده خود است که سرنوشت آنها در جریان حمله شیمیایی هلبجە نامعلوم است. وی برای عیادت به هلبجە رفت، در ١٣-١۴ مارس ١٩٨٨، زمانی که ایران هلبجە را بمباران میكرد، شبنم بە علت بارداری وضعیت سلامتیاش وخیم شدە وپزشکان هلبجە او را بە بیمارستان سلیمانی منتقل کردە و وی همراە با مادرش به بیمارستان میرود.
شبنم دو فرزندش را پیش خواهرانش گذاشت و به همراه مادرش به بیمارستان رفت و وقتی از پل زلم رد شدند توپ ایرانی در چند متری آنها بە زمین اصابت کرد و بە علت سرعت زیاد خودرو آنها نجات یافتند سپس شبنم و مادرش به زایشگاهی میرسند که قبلاً در محل دانشگاه قدیمی سلیمانی بود تا شب ١۵ تا ١۶ او همچنان درد داشت و نوزاد متولد نمیشد. ساعت ۴ بعدازظهر روز ١۵ مارس مادر شبنم به او گفت که بە هلبجە حملە میشود، شبنم با شنیدن این موضوع به مادرش گفت که باید به هلبجە برگردند چون بچههایش آنجا هستند.
علیرغم اصرار مادرش مبنی بر وضعیت وخیم شبنم برای منصرف کردن وی از رفتن بە هلبجە اما وی قبول نمیکند و در نهایت با مادرش به ترمینال سرکاریز میرود تا به هلبجە بازگردد اما آنجا هم خودرویی وجود ندارد، برای همین شبنم ١٢ النگوی طلایی کە در دست دارد را بە رانندەای پیشنهاد میکند تا وی را بە هلبجە ببرد اما راننده به او میگوید که هیچ کس نمیتواند به هلبجە برود چون وضعیت آنجا وخیم است، شبنم ناامید به بیمارستان باز میگردد، ساعت ١١:٣٠ صبح روز ١۶ مارس و همزمان با حمله شیمیایی به هلبجە، نوزاد شبنم متولد میشود.
سرنوشت هفت تن از خانواده شبنم نامعلوم است
دو فرزند، پنج خواهر و برادر شبنم در جریان حمله شیمیایی مفقود شدند. یکی از صحنههایی که شبنم از آن رنج میبرد این است که در حین رفتن بە بیمارستان سلیمانی، دخترش سارا پیراهن او را میگیرد و گریه میکند و به او میگوید وی را نیز با خود ببرد اما شبنم نتوانست او را با خود بە بیمارستان ببرد و هیچکس هم تصور نمیکرد که هلبجە بمباران شیمیایی شود زیرا هنوز توسط ایران بمباران میشد و مردم برای محافظت از خود به زیرزمین پناە میبردند.
بعد از حمله شیمیایی، شبنم فرزند و بستگانش را از دست داد، ٣۵ سال است که امیدوار است دوباره فرزندان و برادران و خواهرانش را ببیند، او نمیداند آنها را شهید خطاب کند یا مفقود.
شبنم عبدالله سازمانی را برای جستوجوی کودکانی که سرنوشتشان نامعلوم است تأسیس میكند، اما متأسفانه وی همچنان در انتظار است و بە گفتەی خودش تا «مرگ منتظر فرزندان گمشدەام هستم». شبنم برای یافتن فرزندان و بستگان خود اسامی همەی آنها را به افرادی که در خارج از کشور زندگی میکنند داده است تا در صورت خبری از پیدا شدن کودکی مفقود با او تماس بگیرند. او میگوید: «فاجعه شیمیایی تنها با مرگ فراموش میشود». زیرا زخمهای شبنم و پدر و مادرهایی که منتظر فرزندانشان هستند التیام نیافته است، زخم هلبجە زخمی عمیق است.
«شیمیایی هلبجە به عنوان نسلکشی به رسمیت شناخته نشده است»
شبنم عبدالله گفت که حکومت اقلیم کوردستان هیچ کاری برای مطالبات مردم هلبجە کە در شأن آنها باشد انجام نداده است. در حالی که هلبجە هویت خلق کورد است با این حال هیچ خدماتی در این شهر وجود ندارد، نسلکشی به رسمیت شناخته نشده و مجروحان برای مداوا به خارج از کشور اعزام نمیشوند. تعدادی از مجروحان نیز با مبالغ ناچیز در خارج از کشور مداوا میشوند، دولت باید خودش آنها را به خارج از کشور بفرستد تا بعد از ٣۵ سال همچنان افسوس نخورند.
٧۴ خانواده دارای فرزند مفقودی هستند ٢١١ کودک در سازمان کودکان مفقودالاثر هلبجە به ثبت رسیده و هفت نفر از آنها با این سازمان تماس گرفتە و گفتەاند کە اهل هلبجە میباشند، اما به دلیل نبود یک مرکز فعال در اقلیم کوردستان نتوانستهاند آنها را بازگردانند. ٢۵ می هر سال روز جهانی مفقودین است و هلبجە در این روز سهم بزرگی دارد. شبنم بارها خواستار برگزاری نشست خبری در ایران در آن روز با حضور بستگان مفقودین شده است اما متأسفانه این کار انجام نشده است و حکومت در مورد هلبجە سهلانگاری میکند و هیچ پولی برای سازمان در نظر نمیگیرد.
شبنم داوطلبانە فعالیت خود را در سازمان ادامە میدهد، چیزی که برای شبنم و دیگر مادران دردناک است این است که وقتی کسی برمیگردد و میگوید من یک بچه مفقود شده هلبجە هستم، اما معلوم میشود کە این چنین نیست.
«لایحه کودکان گمشده باید اجرا شود»
شبنم عبداللە در ادامە گفت: پیشتر در پارلمان کمیتهای برای یافتن کودکان گمشده وجود داشت من خواستار فعال شدن مجدد این کمیتە هستم. کمیته باید متشکل از نمایندگان دادگستری، وزارت کشور، وزارت بهداشت، وزارت شهدا و نمایندگان سازمان کودکان مفقودالاثر باشد. از ٧۴ خانواده دارای فرزند گمشده نمونه خون گرفته شد تا هر کودک گمشده پیدا شده بتواند نمونه خون خود را مطابقت دهد تا ببیند متعلق به کدام خانواده است نە اینکە همه بچهها را برگرداند و دوباره مفقود شوند زیرا اینها برای ما دردناک است.