چالش‌های پیش‌روی معلمان و دانش‌آموزان تل السمن
کودکان ساکن در اردوگاه تل السمن واقع در شمال استان رقه در شمال شرق سوریه، زمستان را در شرایط دشواری پشت سر می‌گذارند که محدودیت‌های فراوانی را برای فرایند آموزشی آنان ایجاد کرده است.
یسری احمد
رقە- با شروع فصل سرد سال و شرایط دشوار ناشی از آن، میزان رنج و سختی‌های کودکان ساکن اردوگاه تل السمن که از آوارگان شهر تل ابیض می‌باشند، افزایش یافته است. این امر تاثیر منفی بسزایی بر روند آموزشی این کودکان داشته است.
اردوگاه تل السمن در سال ۲۰۱۹ و پس از اشغال شهر تل ابیض/گرِ‌سپی توسط ترکیه، به منظور اسکان آوارگان این شهر تأسیس شده است. این اردوگاه در فاصله ۳۰ کیلومتری استان رقه در شمال شرق سوریه قرار دارد و حدود ۶۶۰۰ نفر از شهروندانی که به اجبار از شهرشان آواره شده‌اند، در آنجا ساکن هستند.
به منظور مقابله با شرایط آوارگی که باعث محرومیت کودکان از حق تحصیل شده بود، مدیریت اردوگاه اقدام به افتتاح چندین مدرسه در داخل اردوگاه نمود تا بتواند علیه بی‌سوادی مبارزه کند. در خصوص وضعیت آموزشی اردوگاه، راهنمای اردوگاه خدیجه جاسم توضیحاتی ارائه نمود: «امسال شاهد تغییرات زیادی بودیم که ما را مجبور به افتتاح یک مدرسه ابتدایی و راهنمایی در اردوگاه کرد تا مشکل افزایش تعداد دانش‌آموزان و تاثیر آن بر روند پذیرش دانش‌آموزان جدید را حل نماید. علاوه بر این، شرایط آب و هوایی نیز به طور مستقیم بر آنها تاثیر می‌گذارد؛ به‌طوری‌که در فصل تابستان دما بسیار بالا بوده و در عین حال امکانات پایه مانند برق و آب موجود نمی‌باشد و در فصل زمستان نیز از سرمای شدید رنج می‌برند.»
به گفته وی، مدیریت اردوگاه طیف وسیعی از مشاوره‌ها، کلاس‌های آموزشی و راهنمایی‌های بهداشتی را به منظور اطلاع‌رسانی به دانش‌آموزان از نظر رعایت نکات بهداشتی و حفظ سلامت جسمانی آنها برگزار نموده است. همچنین والدین نیز در خصوص مسئولیت‌های خود نسبت به فرزندان و همچنین رعایت رفتارهای اخلاقی و پیشرفت تحصیلی آنها به منظور پرورش یک خانواده سالم، مورد آگاه‌سازی قرار گرفته‌اند.
هناء اسماعیل عقرب یکی از معلمان اردوگاە در توضیحات خود اظهار داشت: شرایط آب و هوایی باعث افزایش رنج کودکانی شده است که در چادرهایی از پارچه‌های نازک زندگی می‌کنند که نه از سرمای زمستان محافظت می‌کند و نه از گرمای تابستان. با شروع فصل سرد و هوای سخت آن، کودکان همواره در معرض خطر قرار دارند. هوای طوفانی موجب نگرانی از پاره شدن چادر می‌گردد؛ و همچنین در صورت بارش باران، باعث وقوع سیل و نفوذ آب به داخل چادر و خیس شدن وسایل داخل آن می‌شود.
در خصوص خطرات ناشی از روشن کردن بخاری‌ها در چادرهای قابل احتراق، وی چنین توضیح داد: آتش‌سوزی که سال گذشته رخ داد و منجر به فوت یک دانش‌آموز ۸ ساله و مجروحیت ۴ نفر دیگر گردید، تاثیر منفی بر وضعیت روانی کودکان به جای گذاشت. این حادثه باعث وحشت و ترس در آنان شد به نحوی که همچنان در ذهن آنها نقش بسته و از رفتن به مدرسه واهمه دارند؛ به طوری‌که ترجیح می‌دهند سرما را تحمل کنند تا اینکه بخاری روشن نمایند.
هناء با اشاره به اینکه جهت رفع این مشکلات، لازم است درسی تحت عنوان فرهنگ و اخلاق به برنامه‌های درسی اضافه گردد تا ارزش‌ها و اصول اخلاقی در کودکان نهادینه شود و مسائل و مشکلات خانوادگی و آموزشی آنها به شیوه‌ای صحیح حل و فصل گردد و فضایی امن برای آنان فراهم گردد، اظهار داشت: جنگ‌ها، بمباران‌ها و ویرانی‌های ناشی از اشغال شهر تل ابیض توسط ترکیه و نیروهایش، تاثیرات روانی جدی بر کودکان بر جای گذاشته و موجب بروز رفتارهایی همچون خشونت، سردرگمی، ناآگاهی و عدم درک مناسب در آنها شده است.
این معلم در پایان سخنان خود تاکید نمود: علی‌رغم سختی‌ها و شرایط دشوار ناشی از آوارگی، تعدادی از دانش‌آموزان به برکت تلاش شخصی خود موفق به ادامه تحصیل شده‌اند که نشان از اراده و پایداری آنها با امید بازگشت به سرزمینشان می‌باشد. بسیاری از کودکان دارای استعدادهایی همچون خوانندگی و نقاشی هستند و ما تلاش می‌کنیم از طریق برگزاری برنامه‌های مختلف در اردوگاه، این استعدادها را تقویت و تشویق نماییم.
آفین خلیل ۱۵ ساله اهل شهر تل ابیض، اظهار داشت: با شروع فصل سرما، میزان رنج و سختی ما در چادری که در آن سکونت داریم و برای انجام کلیه امور روزمره از آن بهره می‌بریم، دو چندان می‌گردد... در روزهای بارانی و به دلیل نبود برق، در چادر را باز می‌گذاریم تا روشن شود که همین امر باعث ابتلای ما به بیماری‌های مزمن ناشی از سرمای شدید می‌گردد؛ بنابراین سعی می‌کنیم در خانه بمانیم تا از خود در برابر سرما محافظت نماییم.
وی با آرزوی اینکە شهر تل ابیض آزاد شود و امنیت و ثبات گذشته در آن برقرار گردد چنین سخنان خود را بە پایان رساند: آرزو دارم به خانه و مدرسەی خود که در گذشته امنیت، محافظت و امکانات آموزشی را برای ما فراهم می‌نمود، بازگردیم.
