برژین کارا

مخمور - در سال ١٩٩۴ هزاران نفر به دلیل ظلم و ستم دولت ترکیه مجبور به مهاجرت از منطقه بوتان شدند. روستاهای آنها توسط دولت ترکیە سوزاندە شد، برخی از مردم این مناطق ناچار بە کوچ بە باشور کوردستان شدند و برخی در شهرهای باکور کوردستان بە عنوان مزدور محلی برای دولت استخدام شدند. آنهایی کە کوچ کردند طی مدتی کوتاە در ٨ کمپ مختلف مستقر شدە و ناچار بە ترک آن شدند. اما در این مدت گام بە گام سیستم آموزشی خود را بنیاد نهادند و برای توسعەی آن تلاش کردند.

هنگامی که در سال ١٩٩٨ به اردوگاه مخمور رسیدند نظام آموزشی خود را تاسیس کردند و مدارس خود را ساختند. برای مردم اردوگاه، آموزش و خودسازماندهی آغاز همه چیز بود. اینجا همه مردم، زن، کودک، جوان، پیر و همه افراد باهم مدارس خود را ساخته و تحصیلات خود را آغاز کردند و تا امروز نیز آن را ادامه دادەاند. هر ساله تعداد قابل توجهی دانش‌آموز فارغ‌التحصیل می‌شوند، اما به دلیل اینکه ۴ سال است که ممانعت و تحریم علیه اردوگاه مخمور اعمال می‌شود، دانش‌آموزان از حق تحصیل محروم شدەاند.

بریوان دمیر یکی از معلمین اردوگاه، اهمیت زبان مادری و تأثیر آن بر جامعه، نظام آموزشی‌ای که از ابتدا تاکنون در مخمور ایجاد شده است و همچنین حملات و تحریم‌های دولت ترکیه که با همکاری PDK انجام می‌شود، را مورد ارزیابی قرار داد.

 

«زبان یک هویت ملی و اجتماعی است»

بریوان دمیر در ابتدای سخنان خود به اهمیت زبان مادری پرداخت و گفت: انسان وقتی از زبان مادری حرف می‌زند، با این کلمه مادر را در ذهن فرد تداعی می‌شود، زیرا همه برای اولین بار با زبان مادر خود است که شروع به صحبت می‌کند، بنابراین مادر اساس زبان است. وی اینگونه ادامه داد: همانطور که می‌دانید در طول تاریخ نیز باید بگوییم که کودکان زبان را از مادر یاد گرفتەاند، با فرهنگ و ویژگی‌های مادر بزرگ می‌شوند، زیرا تولد از طریق مادر صورت می‌گیرد. همانطور که فرزند از مادر متولد م‌ شود، زبان نیز با مادر مرتبط است. علاوه بر این، هر قومی، هر ملتی، به زبان مخصوص و مجزای خود صحبت می‌کند، زیرا زبان یک هویت ملی و اجتماعی است. همانطور که اکنون کوردها با زبان کوردی شناخته می‌شوند، یک عرب نیز می‌تواند خود را به زبان عربی تعریف کند و به زبان عربی شناخته می‌شود. به همین دلیل زبان اهمیت زیادی دارد. شناساندن، هویت، تعریف خود و همچنین شناخت از تاریخ خود و زندگی، به زبان خود انسان صورت می‌گیرد.

 

«دولت‌های اشغالگر ابتدا به زبان مادری حمله می کنند»

بریوان دمیر در ادامەی سخنان خود به هجمه علیه زبان مادری پرداخت و گفت: برای اینکه ملتی را از بین ببرند، هویت، فرهنگ، تاریخ، هستی و همەی موجودیتش را از وی سلب کنند، به زبانش حمله می‌کنند. زیرا زبان برای ارتباط، درک و بقا همچون فرهنگ است. به همین دلیل نیز اغلب کشورهای اشغالگر ابتدا به این زبان حمله می‌کنند. زیرا اگر زبان را آسیمیله و نابود کنند، دیگر آن جامعه به رسمیت شناخته نمی‌شود، شناختی از تاریخ خود نخواهند داشت و نمی‌توانند خود را تعریف کنند. بدین ترتیب به زبان حمله می‎کنند. اخیراً ما شاهد این هستیم که گاهی اوقات، مردمی که می‌خواهند در کنسرت‌های کوردی ترانه بخوانند یا وقتی در خیابان‌ها ترانە کوردی می‌‌خوانند، مورد حمله و برخورد نژادپرستانه قرار می‌گیرند. آنها می‌خواهند از نظر زبانی بدین ترتیب محدودیت‌هایی ایجاد کنند و یا حتی به آنها اجازەی تحصیل و آموزش به زبان کوردی را نمی‌دهند.

 

«کسانی که قبلا در مخمور دانش‌آموز بودند، اکنون مدرسند و به زبان مادری دانش‌آموزان را آموزش می‌دهد»

بریوان دمیر در پاسخ به این پرسش که نظام آموزشی اردوگاه آوارگان مخمور از چه زمانی و چگونه آغاز شد، اظهار داشت: پس از آوارگی و مهاجرت، آنها به منظور اینکه زبان و فرهنگ خود را از دست ندهند، شروع به آموزش زبان مادری خود کرده اند. وی اینگونه ادامه داد: به عنوان اهالی اردوگاه، ما نظام آموزشیمان را خود تٲسیس نمودیم، ما اعلام کردیم که زبان برای ما بسیار حائز اهمیت است.

از آنجایی که ما در سال‌های ٩٣-٩۴-٩۵ آواره شدیم، بسیاری از کوردهای ما از شمال کوردستان و بسیاری از مناطق آن به دلیل ظلم و ستم دولت ترکیه به جنوب کوردستان مهاجرت کردند. برای جلوگیری از فنا شدنمان، آسمیله شدن، یا برای اینکه بتوانیم فرهنگ کنونی خود یعنی فرهنگ بوتان را حفظ کنیم، یا فرهنگ کوردستانی خود را بیشتر ادامه دهیم، ما به نوعی تٲسیس نظام آموزشی را آغاز کردیم. آن روزها ما کم سن و سال بودیم، دانش‌آموز بودیم، اما الان به عنوان معلم، شاگرد تربیت می کنیم. پیشتر در اردوگاه‌های دره قیامت، اتروش تا نینوا، با امکانات موجود خود، جوانانی که می‌توانستند به صورت حداقلی بخوانند و بنویسند، حتی تعدادی معلم در آن زمان حروف ابتدایی را به دانش‌آموزان آموزش دادند. به تدریج از حروف و کلمات تا جملات شروع کرده و در نهایت پایەای برای زبان کوردی بنیاد نهادند.

 

«برای رسیدن به سطحی از پیشرفت، خیلی مشقت و سختی کشیدیم»

بریوان دمیر در مورد اوایل تاسیس نظام آموزشی که در مخمور و با اشاره به اینکه با کمک برخی نهادهای حقوق بشری چند مدرسه ساختند، گفت: زمانی که به اردوگاه مخمور آمدیم، سیستم متفاوتی از سوی سازمان ملل، و خیرینی که کمک کردند چند مدرسه ساختیم. در این مرحله زحمات بسیاری کشیدیم اما تا رسیدن به سطحی از پیشرفت، به این شیوه سیستمی ایجاد کردیم و کودکان خود را در یک سیستم مشغول به تحصیل نمودیم. به این ترتیب ما یک سیستم جدید و پیشرفته تر ایجاد کردیم. از نظر تهیه کتاب و نوشت افزار و لوازم دیگر، ما بیش از پیش می‌توانستیم لوازم را تهیه کنیم و به این طریق تا دانش‌آموزان خود را برای کار روی علوم مختلف یاری دهیم. معلمان به طور مداوم مشغول کتاب‌ها بودند، در تابستان کتاب ها را تهیه می‌کردند و همزمان هم آموزش می‌دیدند و هم تدریس می‌کردند و این امر تا امروز نیز به این ترتیب ادامه دارد.

 

«ما از حملات دولت ترکیه رنج می‌بریم»

بریوان دمیر همچنین از حملات دولت ترکیه و تحریم‌های که توسط PDK اعمال می‌شود سخن گفت و اعلام نمود که اشغالگری‌های دولت ترکیه در منطقه بر دانش‌آموزان و معلمان نیز تاثیر می‌گذارد و سخنان خود را اینگونه ادامه داد: به دلیل جنگ روانی، جغرافیایی، داخلی و مهمتر از همه، نفوذ دولت ترکیه در منطقه، این نظام آموزشی در سطحی از پیشرفت مانده است. اکنون هم تحصیل ما ادامه دارد، ما به پایان تحصیلات اهمیت زیادی می‌دهیم و دانش‌آموزان خود را تا پایان دبیرستان آموزش می‌دهیم. اما در سال‌های اخیر ما خیلی با مشقت روبرو می‌شویم، دانشجویان ما در دانشگاه‌ها پذیرش نمی‌شوند. راه دیگری برای اعزام دانشجویان خود به دانشگاه، نه در عراق و نه در اقلیم کوردستان نداریم. به همین دلیل فقط قادر بە پایان دبیرستان هستند. زیرا تأثیرات دولت ترکیه و اشغالگری این دولت در منطقه وجود دارد. از این لحاظ ما به عنوان مردم، دانش‌آموزان و معلمان سختی زیادی را متحمل می‌شویم. در عین حال ٣-۴ سال است محدودیتی بر اردوگاه اعمال می‌شود که موجب مشکلات زیادی از لحاظ بیماری، تحصیل، امکانات معیشتی می‌شود. این موضوع نیز روی دانش‌آموزان و معلمان تأثیر می‌گذارد، حتی از نظر اقتصادی و سیاسی، تأثیر بدی بر روان دانش‌آموزان می‌گذارد.

 

«دولت اشغالگر ترکیه بر سر ما بمب می‌ریزد»

بریوان دمیر در پایان سخنان خود به تاثیر حملاتی که به اردوگاه می‌شود پرداخت و گفت: علی‌رغم اینکه اینجا به عنوان یک کمپ پناهجویان شناختە می‌شود، اما می‌بینیم که سازمان ملل یا افرادی که خود را حقوقدان می‌نامند، هرگز از اردوگاه حمایت نمی‌کنند. به همین دلایل ما اغلب بمباران می‌شویم، هواپیماهای جنگی دولت اشغالگر ترکیه بر سر ما بمب می‌ریزند و تأثیر زیادی به ویژه از نظر روانی روی فرزندان ما دارند. همزمان حملات داعش به منطقه وجود دارد. از نظر جغرافیایی، منطقەای کە ما در آن قرار داریم در خاورمیانه به عنوان منطقەی جنگی شناختە می‌شود. خاورمیانه در میانەی یک جنگ بزرگ و فاجعه قرار دارد. نفوذ و حملات زیادی از سوی دشمن انجام می‌شود.

سیاست‌های فریب جوانان، حملات روانی و جسمی و بمباران، علیه جوانان ادامه دارد. بیشترین حملات علیه سرزمین ما انجام می‌شود و می‌خواهند سرزمین ما را نابود کنند.