Uluslararası çapta düzenlenen ancak Covid-19 pandemisi nedeniyle ertelenmek zorunda kalınan  Bağdat Uluslararası Kitap Fuarı, kitapseverlerle buluştu. 14 ülkeden katılımın olduğu fuara 288 yerli ve yabancı yayınevi katıldı. Çok sayıda yazar kitaplarını okurları ve sevenleri için imzalayarak, kitapseverlerle buluştu. Fuara katılan yazar Zaman El Hassan ile hem son çıkan kitabını, hem de fuarı konuştuk.

XUFRAN EL RADÎ

Bağdat – Irak’ın başkenti Bağdat’ta uluslararası katılım ile her yıl düzenlenen Bağdat Kitap Fuarı, kitapseverlerle buluştu. Her yıl düzenlenen fuar geçtiğimiz yıl pandemi nedeniyle kapılarını açmamıştı. Bu yıl 10 Haziran’da açılan fuarın 20 Haziran tarihine kadar açık kalması planlanıyordu ancak yoğun ilgiden bir gün daha uzatıldığı açıklandı.

Zaman El Hassan, kitabını imzalamak ve okurları ile buluşmak için fuarda hazır bulanan kadın yazarlar arasında yerini aldı. Yeni kitabı “Anekdotlar Köyü’nü” anlatan yazar ile kitabının yanı sıra fuarı ve yeni okuyucularını konuştuk. Zaman El Hassan, sorularımızı yanıtlamaya başlamadan evvel, kitabını bebek beklerken yazmaya başlayıp bitirdiğini söyleyerek, yazarken bu psikolojinin kalemine ve de kitabındaki temaların işlenme biçimine de fazlasıyla yansımasının olduğunu söylüyor. Umut veren, ışık veren bir yapıya sahip satırlara imza atmaya çalıştığının altını çizen Zaman El Hassan, “Kadınların varlığını ve yaşamdaki rollerini kanıtlamaya dair bir yaygara” olarak tanımlıyor kitabını.

Aslında yazar yönü kadar yazmaya olan hevesi, aktivist kişiliği ile de ön plandaki bir kadın olan Zaman El Hassan, muhasebecilik yapıyor. Kadın sorunu ve hakları konusunda aktivist yönü ile tanınıyor ve çok sayıda zanaat ile de uğraşıyor.

“Bunun ağırlığı altında yaşayamazdım”

Henüz otuzlu yaşlarını tamamlamamış olan yazar Zaman Al-Hassan, “Iraklı kadınlar için aydınlık ya da acılı hikayelerin hayal gücüne ulaştığını düşünüyorum. Aydınlıklarımızda da karanlıklarımızda da efsaneler var” diyor.

Yazar neden kadınlar için yazdığını anlatıyor:

“Kadın sorunu, cinsiyet sorununa ilgim yazar kimliğim ile açığa çıkmadı yalnızca biraz daha görünür hale geldi diyebilirim. Iraklı kadınlar, bizim coğrafyamızın kadınları her türlü acıyı yaşar ve hisseder. Kendisi yaşamıyor olsa bile başkalarının yaşadığı acıyı kendisinden bilerek tanır ve bilir. Dünyada kadınlar eziliyor. Ülkemde kadınlar eziliyor. Bunun ağırlığı altında daha fazla yaşayamazdım yazmak benim için bunu akıtmak anlamına geldi.  Dünyadaki özellikle kadına yönelik adaletsizliğin yansımasını satırlara işlemem, bizlerden sonra gelenlere de anlatmam gerektiğini düşünmem beni yazmaya sevk etti.”

Kitaplarında Iraklı kadınlar anlatılıyor

Kitabında özellikle Iraklı kadınların yaşamlarından yola çıkarak koşullarını, karakteristik özelliklerini aktarmaya çalıştığının altını çiziyor Zaman El Hassan, “Özellikle köy kavramını seçtim çünkü şehirlerde yaşadığımız tarih ile köylerde yaşadığımız tarih aynı değil. Binyıllardır köy kültürü ile büyüdük, yaşadık. Kadınları ve sorunlarını da kaleme alırken tercih etmemin nedeni tarihselliği ile ilgiliydi” diyor.

Zaman Al-Hassan, bir yazar olarak hayatının başlangıcına ilişkin olarak, yeteneğinin belirli bir zaman diliminde doğmadığını ve tohumlarının çocukluktan geldiğini, ancak deneylerin ve sürekli okumaların karşılıklı üremesinin sonucu olduğunun altını çiziyor. Profesyonel olarak 2016 yılından bu yana kalemi elinden sırf bu nedenden ötürü düşüremediğini belirtiyor.

"Yazılarımın ve öykülerimin gazete ve dergilerde yayımlanması, eleştirmenlerin ve yazarların görüşleri, yeteneğimi geliştirmeye daha fazla odaklanmam için bana ilham verdi. Edebi üretim, yaşam ve kadın vizyonumu daha fazla ifade ederdi." 

“Fuarın tutkulu takipçilerinden biriyim”

Yazım çalışmalarına başladıktan sonra yakın çevresi ve ailesinden de büyük destek gördüğünü bunun da üreteminde olumlu izler bıraktığını söylüyor. Zaman Al-Hassan, ilk kitabını imzalamak için Bağdat Uluslararası Fuarı'nı seçmesiyle ilgili olarak ise "Her yıl Bağdat Uluslararası Kitap Fuarı etkinliklerinin katılımcılarından ve tutkulu takipçilerinden biriyim ve bu benim için büyük önem taşıyor. Bu kültür buluşmasının bir parçası olmasını istedim" şeklinde konuşuyor.

Pandemi ve ülkesinde yaşanan çatışmalı halin devam ediyor oluşunun yaşamlarını etkilediğini ancak fuar atmosferinin yaşamlarına kısa da olsa soluk kattığını söylüyor Zaman El Hassan, "Her şey güzellik ve ilgi ister ve sergiye giren, edebiyat, kitap kokusu ve bu büyük miktarda yayın ve yazılı zenginlik arasında dolaşan herkes kendini biraz da olsa iyi hissedebiliyor. Kadınlar, gençler, yaşlılar, edebiyatla ilgilenenler ve edebiyatçılar burada. Kitapları sevenler burada ve güzel bir atmosferi var” diyor.

“Beğenildiğini öğrenmek güzel bir duygu”

Kitap fuarının yazarlarla tanışmak ve onları yüz yüze tanımak için bir fırsat olduğuna da inanıyor. "Kitap fuarında olduğu gibi birçok yazarın bu tutkuyla buluşması zor ve bu gerçekten tanıştığımda oldu. Iraklı yazarın Arap edebiyatı ve kültürünün gerçekliğine kadınların katılımıyla ilgilenmesine burada şahit oldum. Birde burada da onay görmek, beğenildiğini öğrenmek güzel bir duygu.”

Iraklı Şair Lamia Amara’yı da unutmadı

Zaman Al-Hassan, birkaç gün önce vefat eden ve Irak hafızasında büyük bir sevgi ve yaratıcılık bırakan Iraklı şair Lamia Amara'yı “Şair Lamiya Amara, zanaatları enerjiye ve imgeye dönüştürebilen ve bir bakıma kadının gücüne örnek verebilen en önemli ve etkili şair olarak kabul edilir” sözleriyle anıyor.

Zaman Al-Hassan, kadın sorunları ve kadının özgürleşme sorunları üzerine çok sayıda önüne  hedef koyudğu yazınsal çalışma olduğunu söylerken, bunları hikayelerle anlatacağının da mesajını veriyor. Edebiyat ile ilgilenen herkesi fuara devat etmeyi de ihmal etmiyor yazar.