SÎBÎLYA EL ÎBRAHÎM

Rakka- Kuzey ve Doğu Suriye’nin kadim şehirlerinden Rakka halkların ve kültürlerin ortak yaşadığı, ürettiği ve paylaştığı bir yer olması bakımından önemli. Rakkalı Şair Celaa Hamzevî, edebiyat ve siyasete olan ilgisinin yanı sıra gönüllü faaliyetlerdeki sorumluluklarıyla da edebiyat ve sanat alanında rol almak isteyen kadınlara da destek veriyor. Kuzey ve Doğu Suriye’nin Rakka Kantonu’nda yaşayan Celaa Hamzevî, bölgenin aşiret ve geleneksel yapısına rağmen edebiyat alanında önemli çalışmalar yürüttü. Rakka’da 17 Nisan 1968 yılında dünyaya gelen Celaa Hamzevî, 2007 yılında kurulan Marî Kültür, Sanat ve Çevre Derneği'nin kurucularından da biri. Dernek çalışmalarının yanı sıra diyabetli çocuklar için de açılan kulübü de yönetti. Celaa Hamzevî, “Ji kê re” isimli ilk şiir kitabını 2007 yılında, ikinci kitabı “Zawîş” kitabını da Rakka kentinin IŞİD çetelerinden özgürleştirilmesinden sonra yayımlandı. 

‘Hayatın ve toplumun kurallarına boyun eğmeyi kabul etmedim’

Konuşmasının başında sanat ve edebiyat çalışmalarına değinen Celaa Hamzevî, "Öncelikle babam hayallerimin peşinden gitmemde bana destek oldu. Birçok edebiyat festivaline, panele ve sanat gecesine katıldım. Toplumda kadınlara yönelik erk bakış açısına rağmen sanat alanındaki hayallerimi gerçekleştirmede ısrar ettim. Erkeklerin egemen olduğu bir toplumda şiirin yükselişi oldukça hassastır. Çünkü ataerkil sistem kadının toplumdaki varlığına karşıdır. Hayatın ve toplumun kurallarına boyun eğmeyi kabul etmedim. Edebiyat ve şiir alanında Suriye'nin birçok şehrinde festivallere katıldım. Dêrazor’da kadın festivaline katıldım ve üç yıl boyunca festivallerde birincilik kazandım” dedi.

‘Kadınlar erkek egemen zihniyetten dolayı çok acı yaşadılar’

Ataerkil sistem nedeniyle kadınların tarihten bugüne birçok zorluk yaşadığını dile getiren Celaa Hamzevî, "Kadınlar, erkek egemen zihniyetten dolayı çok acı yaşadılar. Kadınlar duygularını ifade etmek için şiire yöneldiler, çünkü sanat, kadınların kendilerini ifade ettikleri bir penceredir. Yazdığım yazılardan biri de Suriye sisteminin yönetimi sırasında kadınların yaşadığı zorluklarla ilgili. Şiirlerimde de söylüyorum; bir kadın olduğum için bana ölümü, köle pazarlarında satılmayı, üç kelimelik bir hükümle ölümü reva görüyorlar” ifadelerinde bulundu.

İşgal altında yazılan şiirler

Rakka'nın IŞİD çeteleri tarafından kontrol altına alınmasının ardından kadınların çok acılar yaşadığını kaydeden Celaa Hamzevî, "Bölgenin IŞİD tarafından kontrol edilmesi sırasında kadınlar çok acılar çekti. IŞİD’in bölgeyi kontrol ettiği günlerde kadınların yaşadığı acıları, ardından QSD’nin bölgeyi IŞİD’ten özgürleştirilmesini, sonrasında kadınların yaşamlarındaki değişimleri yazdım. Rakka’yı özgürleştirme hamlesinde öncülük eden kadın savaşçıları her zaman görmeyi umuyordum. Çetelerin şehrimizi işgal etmesi kültür ve edebiyatla ilgilenen insanlar için çok zor bir süreçti, çünkü birçok baskıyla karşı karşıya kaldılar. Bölgenin özgürleştirilmesinden sonra ‘Zawîş’ adlı kitabımı yayınlayabildim. IŞİD tehdidine rağmen direnişçilerin yolunu sürdürme sorumluluğumu üstlendim. Fewziyê El Marî gibi şairleriyle ünlü Rakka'da Kültür Kurulu ile birlikte çok çalışmalar yaptık. Fewziyê El Marî, aynı zamanda Suriye düzeyindeki Edebiyat Forumu'nun kurucularından biridir” diye belirtti.

Dernek kurdular

Marî Kültür, Sanat ve Çevre Derneği'nin faaliyetleri hakkında da bilgi veren Celaa Hamzevî, sözlerine şöyle devam etti: "Tüm sanatçı, yazar ve şairleri çatısı altında buluşturacak, tüm sanatsal çalışmaların yapılabileceği bir dernek kurmayı düşünüyorduk. İşte bu yüzden Marî Kültür, Sanat ve Çevre Derneği'ni kurduk. Dernek 62'den fazla kadın ve erkek sanatçı, heykeltıraş ve yazardan oluşuyor. Bunlar arasında yaşamını yitiren yazar Fewziyê El Marî ve görsel sanatçı Amal Attar da yer alıyordu. Öte yandan Rakka'da sağır, dilsiz ve diyabet hastası sanatçılarda dernekte yer aldı. Bu dernek Marî adıyla tanımlandı. Dêrazor Kantonu’nun Ebûkemal şehrinde bulunan Marî şehri adına. Çünkü bu şehir en eski şehirlerden biriydi ve tüm dünyada meşhur olan bir medeniyete sahipti.”

‘Kadınlar kendilerini sınırlardan kurtarmalı’

Konuşmasının sonunda kadının toplumdaki rolünü desteklediğini dile getiren Celaa Hamzevî, "Yaşıma rağmen kadınların tüm alanlarda, kurumlarda ve siyasi partilerdeki rolünü destekleyecek enerjiye sahibim. Çünkü ben de Gelecek Suriye Partisi'nin üyesiyim. Hedeflerime ulaşmak için mücadele ediyorum. Bütün kadınların kadın kurumlarına gitmesi, kadın düşünceleriyle aydınlanması gerekiyor. Kadınlar kendilerini sınırlardan kurtarmalı ve demokratik bir toplum inşa etme hedefine ulaşmalıdır" çağrısında bulundu.