SANA AL-ALİ

Haber Merkezi- Kuzey ve Doğu Suriye’de 19 Temmuz 2012 devriminden sonra birçok alanda çatışmalar devam ederken, Fırat Kantonu olarak anılan Minbic, Tabqa, Rakka ve Dêrezor kentleri IŞİD çetelerinden özgürleştirilerek, Özerk Yönetim alanlarına katıldı.

Devrimden sonra Özerk Yönetime bağlı birçok kurum açılırken, gençlik ve kadınlar da özgün örgütlülüğü esas aldı. Arap, Kürt, Türkmen, Ermeni, Çerkes, Süryani halkların bir arada yaşadığı bölgede, 1 Haziran 2021 tarihinde Palmira Kraliçesi Zenubya’nın adına Zenubya Kadınlar Topluluğu kuruldu.

Topluluğun merkezi olarak IŞİD işgali sırasında kendisine başkent olarak belirlediği Rakka seçildi.

Zenubya Kadınlar Topluluğu, kadınların siyasi, sosyal, ekonomik her alanda güçlenmesini amaçlayan bir anlayışla kuruldu. Topluluk, kadın mücadelesini birleştirmeyi ve toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamayı amaçlıyor.

Zorluklar ve elde edilen başarılar

Topluluk kurulduğunda, erkek egemen zihniyetin hâkim olduğu toplumun büyük tepkisiyle karşılaştı. Çünkü IŞİD’in toplum üzerinde bıraktığı olumsuz etkiler nedeniyle kadın özgürlükçü düşünceye mesafeli bir yaklaşım vardı.

Aynı zamanda topluluk üyesi kadınlar da birçok kez hedef alındı. Minbic işgal edildiğinde Emine ve Aişe Abdulqadir, Türk devletinin SİHA saldırısıyla katledildi. Topluluk üyesi Qemêr Al-Sud da aynı zihniyetin bir parçası tarafından katledildi.

‘Zenubya özgürlük için gerekliydi’

Zenubya Kadınlar Topluluğu yöneticilerinden Hûd El-İsa, topluluğun kuruluş sürecini anlattı. Hûd El-İsa,“Zenubya Kadınlar Topluluğu, kadınların özgür bir hareketin bayrağı altında birleşmesi için gerekliydi. Başından beri kadınlara ulaşarak onları örgütlemeye çalıştık. Bugün birlik, kadınların hak arayışı ve adaletin sağlanmasında referans haline geldi. Şiddet ve baskıya karşı birçok kadını güçlendirdik; aralarında artık liderler ve karar alıcılar var. Zorluklar bizi yıldırmadı, daha da mücadeleye itti.”

Suriye'nin geçiş sürecinde topluluğun rolü

Topluluk, belirli bölgelerde faaliyet göstermesine rağmen, dünyanın dört bir yanındaki kadınların acılarına duyarsız kalmadı. Afganistan, İran, Türkiye ve özellikle Suriye’deki kadınlara ses oldu. Zenubya Kadınlar Topluluğu, gelecekte tüm Suriye kadınlarını kapsayacak bir yapı oluşturmayı hedefliyor.

Hûd El-İsa, topluluğun çalışmalarına ilişkin, “Suriye ve Ortadoğu’daki kadınlarla dayanışma eylemlerimiz oldu. Dürzi ve Alevi kadınlara yönelik katliamları, işgal altındaki bölgelerdeki kadın tutsaklara yönelik ihlalleri kınadık. Tüm Suriye şehirlerinde ofisler açmak istiyoruz. Amacımız, kadınların yeni Suriye’nin inşasında yer alması ve anayasa sürecine katılmasıdır. Kadının içinde olmadığı bir devrim başarıya ulaşamaz” diyor.

Büşra El-Muhammed de şöyle belirtiyor: “Kadınların taleplerini birleştirmek, anayasa yazım sürecinde yer almalarını sağlamak için mücadele ediyoruz. Adil yasalar, toplumsal sözleşme temelinde yazılmalı.”

Eğitimlerin önemi

Eğitim Komitesi yöneticisi Nûr El-Hefnî, şunları kaydediyor: “Eğitim geleceği belirler. Haklarımızı bilmek başarıya giden yoldur. Değişim kadının kişiliğinde başlamalı. Bu nedenle eleştirel düşünceyi geliştiren eğitim yöntemlerine önem veriyoruz. Toplumunda etki yaratabilen bilinçli bir kadın tabanı oluşturduk. Kadınları toplum liderliği için güçlendirdik.”

Komitelerle bütünleşen yapı

Zenubya Kadınlar Topluluğu, 11 farklı komite ile çok geniş bir alanda faaliyet gösteriyor. Kadının yaşamına dokunan her alanda çalışmaları bulunuyor.

1. Sosyal Komite

Kadına yönelik toplumsal algının değişimi için çalışıyor. Boşanma, velayet, nafaka gibi konularla ilgileniyor. Özellikle erken yaşta evliliklerle mücadele ediyor. Geleneksel “namus” algısına karşı bilinç yükseltiyor.

2. Ekonomi Komitesi

Komite, kadınlar için ekonomik bağımsızlık sağlayacak projeler geliştiriyor. Kooperatifler, el sanatları, tarım ve ticaret alanlarında iş olanakları yaratıyor.

3. Sosyal Adalet Komitesi

Barış komiteleri ve Kadın Evi (Mala Jin) üzerinden adaletin sağlanması için çalışıyor. Şiddet ve ayrımcılığa karşı mücadele ediyor, kadınlara hukuki destek sağlıyor. Suistimaller belgelenip, ilgili makamlara bildiriliyor.

4. Eğitim ve Akademiler Komitesi

Kadının siyasal, kültürel ve entelektüel seviyesini artıracak eğitim programları düzenliyor. Okuma-yazma kursları, farkındalık atölyeleri, zihniyet dönüşümü için çalışmalar yapıyor.

5. Sağlık Komitesi

Savaşın en çok etkilediği alanlardan biri olan sağlık hizmetlerinde kadın odaklı çalışmalar yürütüyor. Kadın sağlığı, kırsal alanlarda sağlık hizmetleri, sağlıkta cinsiyet eşitliği gibi konulara eğiliyor.

6. Kültür ve Sanat Komitesi

Sanat ve kültür, halkların hafızasıdır. Komite, halkların kültürünü ve kadınların edebi mirasını korumayı amaçlıyor. Müzik, edebiyat, tiyatro gibi sanat dallarını destekliyor.

7. Öz Savunma Komitesi

Kadına yönelik şiddeti önlemek için güvenlik ve koruma mekanizmaları geliştiriyor. Şiddete maruz kalan kadınlar için koruma sağlıyor.

Diğer komiteler

• Basın Komitesi: Kadının medyadaki temsilini güçlendirmek, cinsiyetçi algıyı değiştirmek için çalışıyor.
• Diplomasi Komitesi: Ulusal ve uluslararası kadın örgütleriyle ilişkiler kurmak için çalışıyor.
• Şehit Aileleri Komitesi: Şehitlerin ailelerine hem maddi hem manevi destek sunuyor. Kadınları güçlendirici projeler geliştiriyor.

Zenubya Kadınlar Topluluğu, kısa sürede yalnızca bölgesel değil, ulusal düzeyde de önemli bir kadın hareketine dönüşmüş durumda. Kadınların özgürlük, eşitlik ve adalet mücadelesinde yol açıcı bir rol üstleniyor.