Dêrsim- Dêrsim’in Pêrtag (Pertek) ilçesinde, birçok uygarlığa ait kültür katmanlarının üst üste biriktiği ve geçmişi 6 bin 350 yıl öncesine dayanan Tozkoparan Höyüğü’nde 3. etap kazı çalışmalarına başlandı. Önceki kazılarda, Neolitik döneme ait olduğu tespit edilen bir çocuk iskeleti bulunmuştu.

Tozkoparan Höyüğü’nün yüzeyi ve çevresinde yapılan incelemelerde, yakın dönemden Neolitik döneme kadar uzanan çeşitli arkeolojik bulgulara ulaşıldı. Bu bulguların ardından höyük, 2017 yılında birinci derece arkeolojik sit alanı ilan edildi.

Dêrsim Müzesi uzmanlarının yaptığı incelemeler sonucunda, höyüğün doğal faktörler ve insan etkisiyle ciddi şekilde tahrip olduğu belirlendi. Hazırlanan rapor doğrultusunda, höyüğün kurtarma kazısıyla birlikte acilen bilimsel arkeolojik kazıya tabi tutulması gerektiği Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne bildirildi.

Bu gelişmenin ardından, Dêrsim’de ilk kez 2021 yılında bilimsel yöntemlerle arkeolojik kazılar başlatıldı. 2. etap kazılarda, yerleşim alanında milattan önce 5 bin ila 7 bin yıllarına ait, yaklaşık 6 bin 300 yıllık bir çocuk iskeletine ulaşıldı. Bu bulgu, Neolitik döneme ait önemli veriler sundu.

Bugün itibarıyla, Tozkoparan Höyüğü’nde 3. etap kazı çalışmaları davul ve zurna eşliğinde tekrardan başladı.