BAHARİN LEHİB

Afganistan- Son 20 yılda, ABD, NATO ve farklı ülkelerin varlığıyla birlikte, Afganistan özellikle kadınlar açısından yaşanılamaz bir ülke haline geldi. 15 Ağustos 2021’de Taliban’ın Afganistan yönetimini ele geçirmesiyle yaşamın tüm alanları kadınlara kapatılırken, ülkede katliamlar, şiddet, tutuklama, taciz, tecavüz vakalarında artış yaşanıyor.

Afganiye'ye (Fransız askeri kuvvetlerinin 2001'den 2014'e kadar üslendiği Necerab ilçesi ve Kapisa vilayetinin köylerinden biri) bir gezi yaptık. Köy yoluna girdiğimizde önceden de kötü olan bu yolun sel baskınıyla daha kötüleştiğini gördük.

Yolculuğumuz sırasında tanıştığımız köy sakinlerinden Mehrgol Ağa ile son 20 yılda yaşanan baskıları konuştuk. Taliban’ın gelişiyle hayatlarının daha da kötüleştiğini belirten Mehrgol Ağa, “Üç oğlum ve üç kızım vardı. Köyümüzün tamamı Peştunlardan oluşuyor. Taciklerin yaşadığı komşu köylerimizle bağlantı vardı. Aramızda hiçbir sorun yoktu. Yabancılar geldiğinde iki oğlumu benden aldılar” dedi.

 Taliban’ı yakalayamayan iktidar öldürdüğü sivlleri Taliban üyesi gösterdi

"Kimse bizim acımızı, Burma'nın başına neler geldiğini, Taliban'ın yirmi yıl boyunca bölgemizi nasıl yönettiğini sormuyor” sözleriyle konuşmasına devam eden Mehrgol Ağa, “Bölgemizde okul yok ve çocuklarım çiftçilik yapıyordu, topraklarımızla ilgileniyorlardı. Taliban ile hükümet arasındaki savaşın olduğu günlerden birinde Taliban bir saatliğine mağlup oldu ve dağlara kaçtı. Gençlerimiz bölgeyi terk etmedi. Hükümet Taliban'ın ölüm istatistiklerini gösterebilmek için tüm gençlerimize ateş açtı ve aynı gün içerisinde 20’ye yakın kişiyi katletti. İki saat sonra köyü terk ettiler ve Taliban yeniden yönetimi ele geçirdi" ifadelerinde bulundu.

‘Afganistan'da evlat acısı çeken çok sayıda anne var’

Son yirmi yılda Taliban'ın kontrolü altındaki bölgelerde hükümetin birkaç saatliğine iktidarı ele geçirmesinin ardından katliam yaptığına dikkat çeken Mehrgol Ağa, “Kadın-erkek fark etmeksizin herkesi taciz ettiler veya katlettiler ve tekrar Taliban’a teslim oldular. Kontrolü ele geçiren Taliban da yönetimi altındaki mahallelere baskı ve zulmetmeyi bırakmadı. Üçüncü oğlum da tutuklandı ve 7 yıldan fazla bir süre boyunca cezaevinde kaldıktan sonra serbest bırakıldı. Oğlum serbest ama artık psikolojik sorunlarla boğuşuyor. Gece-gündüz uyumuyor ve korku, kaygı, endişe hali yaşıyor. Aslında ben üç oğlumu da kaybettim. Afganistan'da evlat acısı çeken çok sayıda anne var ve ölene kadar da bu acıyla yaşayacaklar” sözlerine dikkat çekti.

‘Kızlarım Taliban üyeleri ile evlenmesin diye küçük yaşta evlendirdim’

Mehrgol Ağa, üç kızının Taliban güçleri ile evlenmeyi reddettiğini söyleyerek, şöyle konuştu: "Taliban komutanlarından biri kızlarımı kendisi ve yakın arkadaşlarıyla evlendirmek istiyordu. Onları kurtarmak için hepsini genç yaşta evlendirmek zorunda kaldım. Şükürler olsun ki, Kabil’e gittiler. Eğitimlerini orada tamamladılar ve sağlık sektöründe çalışıyorlar. Birçok kadına çalışmalarıyla yardım eden kızlarımın mücadeleleriyle gurur duyuyorum. Biz kadınlar birlik olmalıyız, çocuklarımızın elimizden alınmasına izin vermemeliyiz. Katledilen iki çocuğumun acısını hep yüreğimde taşıyacağım. Adı ne olursa olsun ülkeyi satanlar iki oğlumun katilleridirler” diye belirtti.

Görüşme gerçekleştirdiğimiz birçok aile Taliban’a olan nefretini anlatırken, özellikle Kapisa vilayetindeki kadın direnişine desteklerini dile getirdi. Aileler, "20 yıldır Taliban, hükümetler ve Fransız askeri güçleri tarafından zulme uğradığımız doğrudur. Her aile bir veya iki yakınını kaybetti ve şimdi o aileler de Taliban baskısı altında. Ama ilimizde Taliban yönetimine karşı korkusuzca mücadele eden, direnen cesur kadınlar ve erkekler var” diyerek, onlarla gurur duyduklarını belirtti.