RONÎDA HACÎ

Hesekê — Kuzey ve Doğu Suriye’de Özerk Yönetim, ulus-devlet yapılarından farklı olarak yönetim gücünü toplumdan alan komünler, meclisler ve konseyler temelinde örgütleniyor. Komünler, doğrudan toplumun iradesini temsil ederek, demokratik ve sosyalist toplumun temelini oluşturuyor.

Her komün, eşbaşkanlık sistemi ve kadın, gençlik, kültür, ekonomi, öz savunma, sağlık gibi komitelerden oluşuyor. Kuzey ve Doğu Suriye’nin farklı bölgelerinde yüzlerce komün faaliyet gösteriyor. Örneğin, Hesekê’de 270, Til Temir’de ise 156 komün bulunuyor.

Geçmişte, köylerde yaşanan sorunlar köyün büyükleri tarafından çözülür, toplumsal ihtiyaçlar yardımlaşmayla karşılanırdı. Ancak egemen sistemler bu dayanışma kültürünü zayıflatarak toplumu bireyselleştirdi. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın paradigmasında ise komün çalışmaları toplumun temel yapı taşı olarak görülüyor ve herkesin aktif katılımının gerektiği vurgulanıyor. Komün sistemi, 2014’te Rojava Devrimi’nden sonra toplumu gerçek doğasına döndürmek ve dayanışmayı güçlendirmek amacıyla kuruldu.

Komün örgütlülüğünün önemine değinen kadınlar, salt yaşamı kolaylaştırmak için değil zihniyet değişiminde de komünlerin önemli olduğunu vurguladı.

‘Son süreçte komünler savunma görevini üstlendi’

Til Temir Kent Meclis Eşbaşkanı Gulîxan Sofî, komünlerin demokratik ulus sisteminin özü olduğunu belirterek, “Komün sistemi Rojava Devrimi’nde toplumu sağlıklı şekilde örgütlemek için kuruldu” dedi.

Türk devletinin saldırılarının komün örgütlülüğünü etkilediğini belirten Gulîxan Sofî, komünlerin mahalleleri koruma ve savunmadaki rolüne dikkat çekerek, “Son süreçte komünler savunma görevini üstlendi. Herkes mahallelerini korumakla yükümlü oldu. Komünler aktifleştirilirse toplum daha iyi örgütlenir ve sorunlar çözülebilir. Şu anda komünleri yeniden kurmak için çalışmalar yürütülüyor. Toplumsal Sözleşme sonrası komün sayısının ve komite çeşitliliğinin artırılması kararlaştırıldı” ifadelerini kullandı.

‘Komünler sistemimizin temelidir’

Hesekê’deki Şehit Mustafa Komünü Eşbaşkanı Zekiya Mihemed ise komünlerin sadece hizmet kurumu olarak görülmesinin yanlış olduğunu vurguladı. Zekiye Mihemed, “Komünler sistemimizin temelidir. Her kurumun üyesi kendisini komününe ait hissetmeli ve aktif rol almalıdır. Bazı komiteler güçlü, bazıları ise zayıf durumda. Komünün gerçek anlamı tam olarak anlaşılmadı henüz” diye konuştu.

'Eğitim komitesi komünlerde esas ve önemlidir'

Kongra Star Eğitim Komitesi üyesi Leyla Hesen ise eğitim komitesinin komünlerdeki önemine değindi. Leyla Hesen, “Komünal yaşam olmadan toplumda ahlak ve dayanışma zayıflar. Kadın sorunları, gençlerin örgütsüzlüğü ve uyuşturucu gibi tehditlerle mücadelede komünlerin aktifleştirilmesi şarttır. Komünler güçlendikçe kurum faaliyetleri de daha başarılı olur. Biz eğitim komitesi olarak doğru zihniyet değişimini sağlamaya çalışıyoruz. Komünler dayanışma ve güç oluşturur” dedi.