سنه- مراسم روز جهانی کوهستان با هدف بزرگداشت و حفاظت از کوهستان و بررسی انواع تخریب‌ها و اهمیت صیانت از آن، روز چهارشنبه ۲۱ آذر، با حضور بزرگان و پیشکسوتان عرصه کوهنوردی در کانون کوهنوردان شهر سنه برگزار شد. این مراسم به همت کانون کوهنوردان کوردستان از ساعت ۱۶ تا ۱۸ برگزار گردید.

تعامل و همگرایی؛ حفاظت و حراست بیشتر از محیط زیست

مسئول کانون کوهنوردان کوردستان در این مراسم اظهار داشت: «روز جهانی کوهستان در جهان پایه‌گذاری شده تا دریابیم که تعادل در کوهستان به تعادل در زمین می‌انجامد. باید از خود بپرسیم تاکنون برای حفظ کوهستان چه کرده‌ایم و کسانی که مسئولیتی دارند، چه میراثی برای آیندگان بر جای گذاشته‌اند.»

در این مراسم، علاوه بر یادآوری نکات فراوان در خصوص حفاظت از طبیعت، به این نکته مهم نیز اشاره شد که این تلاش‌ها تنها با دلسوزی مردم به ثمر نمی‌رسد، بلکه مسئولان نیز باید در حفظ آن کوشا باشند و از سیاست‌های نادرست که به نابودی کوهستان منجر می‌شود، پرهیز کنند. همچنین، تلاش‌های فعالان محیط زیست در سال‌های اخیر مورد بحث قرار گرفت و برنامه‌هایی همچون زاگرسانه که در بسیاری از شهرهای روژهلات هم‌اکنون در حال اجراست، حاصل این تلاش‌ها دانسته شد. با این حال، این اقدامات را کافی ندانسته و صلاح حقیقان در این باره گفت: «هدف کوهنورد تنها رسیدن به قله نیست، بلکه کار کردن در مسیر، بزرگترین دستاورد است. باید تلاش کنیم با تعامل و همگرایی، حفاظت و حراست بیشتری از طبیعت انجام دهیم. تنها چیزی که در این لحظه برای ما باقی مانده همگرایی، دلسوزی، اتحاد و صداقت است؛ زیرا اگر این‌ها را از ما بگیرند، دیگر چیزی برای از دست دادن نداریم.»

استفاده از یک فضای سبز حق ما و فرزندانمان است

وی همچنین از بین رفتن برف‌چاله‌ها به عنوان یک خطر جدی یاد کرد و افزود: «زمانی در شهر سنه سه برف‌چاله در آبیدر داشتیم که در برف‌چاله بزرگ، تا آخر تابستان برف باقی می‌ماند، اما اکنون این برف‌چاله محو شده است. در چل‌چمه و شاهو نیز از خرداد تا سال بعد برف وجود داشت و ما شاهد آن بودیم، اما همه این‌ها نابود شده‌اند. در مناطق دیگر مانند آرارات، اشترانکوه، ئاگرین و قندیل نیز وضعیت مشابهی است و اکنون برف آنها تا سال بعد نمی‌رسد. هجوم دنیای صنعتی، جاده‌سازی‌های گردشگری به دست مردم نبود، اما اکنون مردم نیز با استفاده از آفرود به تخریب آن پرداخته‌اند. بسیاری از مسائل مانند نام گردشگر، کوه‌پیما و ... باعث افزایش تخریب‌ها و تولید زباله شده است.»
در این جلسه همچنین تاکید شد که باید هر یک از ما از آب و خاک خود مراقبت کرده و تا زمانی که زنده‌ایم، قدر یکدیگر را بدانیم. به مناسبت این روز، بر لزوم افزایش تعامل و همگرایی تاکید شد و ضرورت کنار گذاشتن منیت‌ها و فردیت‌ها برای حفظ محیط زیست مطرح گردید.

همچنین بیان شد که قلع و قمع کردن درختان، آتش‌سوزی‌ها، از بین بردن بلوط‌ها، زمین‌خواری و مسائل مشابه، حق استفاده از فضای سبز را از ما گرفته است؛ در حالی که این فضای سبز و طبیعت سالم، حق تک‌تک ماست و باید از حق خود و فرزندانمان دفاع کنیم. در ادامه از کوهنوردان خواسته شد تا از روشن کردن آتش در کوه جلوگیری کنند، زیرا روشن کردن آتش به هیچ وجه متعلق به جامعه کوهنوردان نیست و باید اخلاق‌مداری را در اولویت قرار داد.

زاگرس؛ منشاء زندگی و آبادانی

سلام، اسماعیل سرخ، یکی از پیشکسوتان کوهنوردی، در این برنامه گفت: «زاگرس بسیار بخشنده است و اگر زاگرس نبود، فلات ایران خشک و مانند اتیوپی می‌بود. هرجا که آب هست، تمدن و زندگی جاری است. از جنوب ایران مانند کرخه و کارون، زاینده‌رود و سیروان، زرینه‌رود، سیمینه‌رود و صدها رودخانه و چشمه، ۳۴ هزار روستا و نصف کشاورزی ایران و نصف جمعیت ایران مستقیماً از آب زاگرس استفاده می‌کنند. زاگرس اسم اصیل کوردی است و از دو بخش تشکیل شده است: زاده‌روز. ما در البرز صدها کوه بلند می‌بینیم که سرچشمه آب هستند، اما هیچ کدام به فلات ایران نمی‌ریزند و همه در شمال ایران به دریای خزر می‌ریزند. اینجاست که بخشندگی و بزرگی زاگرس را می‌بینیم. زاگرس در شمال و شرق ایران با منطقه‌ای خشک همسایه است و در غرب و جنوب غربی با منطقه‌ای گرم و نیمه‌بیابانی و در آخرین استان‌ها با مناطق نیمه‌بیابانی و گرمسیر دریای عمان همسایه است. اگر زاگرس نبود، در حقیقت فلات ایران فلاتی خشک و شبیه بیابان‌های اتیوپی می‌بود.»

این کوهنورد افزود: «در هر قدم در کوهستان، قدرتی نهفته است که پیوندی عظیم با افتخار و سربلندی دارد. در شعر شاعران، در خاطرات اجدادمان، در زندگی پر از شکوه و در زندگی پدرانمان که با شرف زندگی کرده‌اند، همه قدرتی نهفته است که ما را به سمت خود می‌کشاند. در هر پیروزی و شکست، در آزادگی و سرفرازی، کوه در نهاد ما می‌درخشد. من در تمام سال‌های کوهنوردی هیچ وقت برای سلامتی کوهنوردی نکرده‌ام، بلکه برای عشق بزرگی که به این آب و خاک دارم، به کوه رفته‌ام.»

در این برنامه، ضمن اشاره به اهمیت زاگرس در آبادانی ایران، به این نکته نیز اشاره شد که ملت کورد تنها ملتی است که در خاورمیانه همیشه صلح‌طلب و آشتی‌خواه بوده است. با وجود آیین‌ها و ادیان مختلف در این سرزمین، آنان همیشه برای آیین دیگران احترام قائل بوده و هیچ‌گاه تعصب کورکورانه نداشته‌اند. ملتی که رنگ در زندگی آنها همواره نمایان است، هلپرکی و آواز و موسیقی در وجودشان به شکلی شگفت‌انگیز جلوه‌گر است و این‌ها نمادهایی برای آشتی و صلح‌طلبی هستند.

در ادامه گفته شد که اگرچه کورد بودن رنج و آزار است، اما با تمام این سختی‌ها، شرافت و وجدان است. همچنین، اگرچه غم زاگرس یک یا دو نیست، بزرگ‌ترین آن به فرسایش خاک و جاده‌سازی‌ها مربوط می‌شود. در همین راستا، به وجود کولبرها و افزایش چشمگیر آنها نیز اشاره شد که این وضعیت، حق ملت کورد نیست و جواب بخشندگی زاگرس به حساب نمی‌آید. زیرا اگر حتی ایران ویران شود، کورد آن را آباد می‌کند.

در ادامه، از کوهنوردان حرفه‌ای که زندگی خود را وقف کوه و انسان کرده‌اند، تقدیر به عمل آمد. زنان و مردان کوهنوردی که ردپای انسانیت و بزرگی آنها در کوه‌های زاگرس به جا مانده است و نسل‌های آینده باید جا پای آنها بگذارند. از این میان، می‌توان به دکتر خسروی، پزشک انسانی که کمک‌های زیادی به مردم کرده، همچنین به پیشکسوتان کوهنوردی و زنان تابوشکنی همچون روناک زمانی و شهلا عبدی اشاره کرد که از آنها تقدیر شد.

روناک زمانی، به عنوان اولین زن فاتح کوه ماناسلو، ضمن تشکر از تمام کسانی که او را حمایت کرده‌اند، گفت: «طبیعی است که کارهای بزرگ همیشه حاشیه دارند. برای کسانی که من را سرزنش کردند، دیدن این قله را آرزو کردم، زیرا می‌دانم آنها آرزوی رسیدن به این قله را دارند.» وی همچنین به عنوان یک مددکار اجتماعی از تمام انسان‌های بزرگی که در اینجا حضور دارند و برای جوانان الگو می‌شوند، قدردانی کرد. وی افزود: «جوانانی که در حاشیه جامعه متحمل انواع آسیب‌ها می‌شوند، باید از الگوهایی چون شماها حمایت کنند.» در پایان، او ابراز امیدواری کرد که در آینده ورزشکاران و کوهنوردان ایرانی حضور پررنگ‌تری در عرصه‌های جهانی داشته باشند.

همچنین از شهلا عبدی، کوهنورد حرفه‌ای که با وجود محروم بودن از نعمت بینایی، توانسته است بلندی‌های زیادی را فتح کند، تقدیر به عمل آمد.