هشت مارس و نوروز نشان از اتحاد و همبستگی زنان و خلق
سرکوب و فشار دولت‌ها و فاشیسم نتوانست مانع برگزاری هشت مارس و نوروز شود و بە گفتەی بسە شاماری برگزاری باشکوە این مناسبت‌ها حاوی پیام اتحاد و همبستگی زنان علیە سرکوب بود.
سمیرا صلواتی
مرکز خبر - علیرغم سرکوب و فشار دولت‌های حاکم در منطقە‌ی خاورمیانە و با وجود همەی خشونت‌هایی کە علیە زنان وجود دارد، هشت مارس بە گونەای باشکوە توسط زنان و مردان آزادیخواە برگزار شد. زنان ضمن تجلیل از مبارزات زنان با آنها تجدید پیمان کردند و عزم راسخ خود را برای ادامەی مبارزات نشان دادند. از سویی برگزاری نوروز نیز بە فرصتی برای اعلام مبارزە علیە سرکوب و استبداد تبدیل شد و رغم همەی سرکوب‌ها خلق کورد در مناطق مختلف کوردستان از جملە باکور و روژهلات کوردستان کە تحت حاکمیت دولت‌های استبدادی و فاشیستی است بە گونەای با شکوە جشن نوروز را برگزار کردند.
خبرگزاری زن در رابطە با مبارزات زنان در هشت مارس و مبارزات خلق کورد در جشن نوروز با بسە شاماری مصاحبەای انجام داد و اهداف و پیام‌های حضور پر رنگ زنان و خلق در این مناسبت‌ها را مورد بررسی قرار داد.
«با پیدایش ذهنیت مردسالار سیاست تبدیل به ابزار قدرت شد و مسیر ضداخلاقی پیش گرفت»
بسە شاماری نخست با اشارە به حضور پررنگ زنان در اعتراضات و مراسم‌ها به طور مستمر و همیشگی اشاره‌ای کوتاه به سیاسی بودن این در صحنه بودن و معنای حقیقی و ماهوی این بودن و اعتراض کردن داشتە و می‌گوید: اگر نگاهی اجمالی به تاریخ مدرن بشریت بیندازیم، دوران بسیار طولانی اداره‌ی جامعه و امور به دست زنان بوده است و از آن در متون بی‌طرف تاریخی از دوران زن – مادر نام بردە می‌شود.
بە گفتەی وی سیاست محور فرهنگ مادر – زن سیاستی بود با اتکا بر آزادی و برابری و عدالت و صیانت از ارتش‌های معنوی جامعه شکل گرفته بود و هرگز با پدیدەی قدرت آلودە نشد. با پیدایش ذهنیت مردسالار سیاست تبدیل به ابزاری جهت دستیابی به قدرت شد و به این ترتیب مسیر ضداخلاقی و انحرافی را در پیش گرفت. اشاعه‌ی هر چه بیشتر اجحاف، ناعدالتی، ضدیت با زن، ضدیت با طبیعت و ... از دیگر پیامدهای این سیاست بود کە جهانی نابرابر و غیر قابل زیست را ایجاد کردە است.
وی در ادامەی سخنان خود بە رابطەی بین سیاست و معضلات اجتماعی موجود پرداختە و معتقد است کە اگر بە مسائل سیاسی توجە نشود نمی‌توان مسائل و معضلات اجتماعی را مشاهدە کرد و اگر سیاست بر محور مادر – زن باشد در تمام عرصه‌های زندگی تاثیر خواهد گذاشت.
با توجە بە نحوەی برگزاری ٨ مارس و مقابلەی پلیس با آن می‌گوید: «به زعم سرکوب مداوم و محدودیت‌های قانونی و مقابله‌ی پلیس با ٨ مارس در ایران، روز جهانی زن در بسیاری از شهرها توسط زنان و مردان آزادیخواه به اشکال گوناگون انجام شد. البته نه به عنوان روز تجلیل از مقام زن، بلکه همچون گرامیداشت مبارزات زنان همچنان که در سرتاسر جهان و بین‌المللی بدان نگریسته می‌شود.»
وی شیوەی برگزاری مراسم و تجلیل روز زن را با توجه به جو امنیتی حاکم جای بسی مباهات می‌داند.
بسە شاماری با اشارە بە برگزاری هشت مارس در ترکیە علیرغم سرکوب شدیدی کە در گذشتە شاهد آن بودەاند، می‌گوید: «به نظر من این مراسم‌ها پیام بسیار گویایی را داشت، که با وصف جو اختناق و زور و سرکوب که به تمام زنان روا داشته شد، آن روز را با همدلی، همکاری و برنامه‌ریزی مشترک به فعالیت‌های خودشان ادامه دادند و در میدان‌ها ماندند.» بە گفتەی وی «انعکاس آن توجه جهانیان را به سیاست‌های داخلی کشور ترکیه که مدعی آزادی و دمکراسی است ولی در بطن خودش فاشیسمی عریان را دارد، به سمع عموم و در معرض دید تمام جهان قرار داد.»
وی در ادامەی سخنان خود بە برگزاری مراسم هشت مراسم در دیگر کشورها همانند کشورهای عربی و افغانستان تحت حاکمیت طالبان پرداختە و آن را نشان از بیداری جامعەی زنان می‌داند. «این نشان از بیداری جامعه‌ی زنان در این برهه‌ی تاریخ است که طبق مصاحبه و محاسبات سیستم پول و سرمایه، نباید چیزی جز مشتی عروسک بزک‌شده از این انسان‌نماها و یا نصف جامعه‌ی نادیده گرفته شده باقی می‌ماند.»
بە گفتەی وی برگزاری این مراسم‌ها همچون سیلی محکمی بر صورت سیستم حاکم و پول و سرمایه است که زنان را ابزاری برای سود بیشتر برای فروش کالا و دستگاه تولید سربازان مطیع تبدیل کرده و انتظار ندارد زنان عصیانگر پا بر زمین بکوبند و مدعی باز پس گرفتن حق بر حق خود باشند. زنان با برگزاری هشت مارس اعلان اتحاد کردند.
تاثیر مبارزات زنان کورد بر مبارزات دیگر زنان
وی با اشارە بە اینکە تاثیر مبارزات زنان کورد بر دیگر زنان مسئلەای نیست سادە از کنار آن گذشت، می‌گوید: «زنان کورد در خاورمیانه در صد سال گذشته تاریخچه‌ی مبارزاتی قابل خوانشی را از خود به جا گذاشته‌اند، ولی بعد از حماسه‌ی کوبانی و به زانو درآوردن داعش توسط گریلاهای کورد، شهرت زنان کورد آوازه‌ای جهانی به خود گرفت. مدافعین محیط زیست، حقوق زن، انترناسیونالیست‌های مبارز از همه جا به روژآوا رفته و در صفوف بزرگترین ارتش زنان جا گرفته و در سطح بسیار وسیعی آن ایدئولوژی را به جهانیان شناساندند که امروز بعد از گذشت قریب ده سال هر روز بیش از پیش از تاثیرات این مبارزات زنانه با محوریت شعار "زن – زندگی – آزادی" را شاهد هستیم.»
وی بە نمونەهایی از شکل‌گیری پلتفرم‌ها و تشکل‌های فمنیستی با اتحاد بیشتر و با آموزش علم زن‌شناسی اشارە کردە و تشکیل این تشکل‌های متحد را تحت تاثیر مبارزات زنان کورد و آموزش‌های آنان در حوزەی علم زن‌شناسی می‌داند.
مبارزین شجاع افغانستان از جمله دیگر زنانی هستند کە بسە بە مبارزات آنان پرداخت و می‌گوید: «زنان افغانی از همان روزهای اول روبروی طالبان ایستادند و با ندایی رسا گفتند: "شما هیچ تغییری نکردید، ولی ما تغییر کردیم" و بلافاصله بعد از آن فوج عظیمی از نشست‌ها را در کلاب‌هاوس‌ها و شبکه‌های مجازی دیدیم که یکی پس از دیگری بیرون می‌آمدند و با بغضی در گلو و صدایی لرزان می‌گفتند: "ما دختران افغانی را می‌خواهیم در شکل دختران کوبانی ببینیم".»
وی تاکید می‌کند؛ «بازتاب جنبشی بر محوریت سیاست مادر – زن بر پایه‌ی اخلاقی و بدور از جنگ قدرت پایه و شکل گرفته است و بازتاب آن را در اقصی نقاط جهان می‌توانیم ببینیم.»
«مردم با مشارکت در جشن نوروز نشان دادند کە متحدند و خواستار هویت خود هستند»
بسە شاماری با توجه به پیشوازی گرم در اقصی نقاط جهان بە ویژە در کوردستان و روژهلات کوردستان، تحت حاکمیت ایران و دیگر نیروهای اقتدارگرا و تمام محدودیت‌ها، برگزاری این مراسم‌ها را والا خواندە و می‌گوید: «قدردان حضور باشکوه‌شان هستم چرا که امسال جشن نوروز مصادف بود با ثبت ۵٠مین سالی که این ملت بزرگ برای اولین بار تقویمی را از خود و مبارزاتش دارد، ۵٠ سال از رشادت و خودگذشتگی را به طور مکتوب در این تقویم جای داده است. ۵۰ سال از روزی گذشته که مردم آنچنان در برخی از این چهار منطقه آسمیله شده بودند که پوشش، لباس و گویش کوردی ضدارزش پنداشته می‌شد.»
با اشارە بە اینکە جشن نوروز امسال مقارن بود با تحولات عظیمی که مدتهاست در خاورمیانه و کوردستان در جریان است، می‌گوید: «اکنون اتفاقات به نقطه‌ی اوج خود رسیده است و سازمان‌ها و تشکلات سیاسی نیز احتیاج داشتند یک نظرسنجی از ملت خودشان داشته باشند و چه وقت بهتر از نوروز! به نظر من مردم با حضور پرشور و شکوهشان جوابگوی این پیام بودند و در تمامی شهرها و روستاها اعلام حمایت کردند.»
«مردم در واقع با حضور پرشکوهشان نشان دادند که متحدند و خواستار هویت خودشان بوده و طالب آزادی و برابری هستند. این ندا، ندای واضحی بود از آگاهی به وضعیت موجود و اعلام همکاری و پاسخی بود به حکومت‌های دیکتاتوری که مدعی باز پس گرفتن تمام حقوق بر حق خودشان هستند.»
وی معتقد است سال‌های سال است کە هر دو حکومت ایران و ترکیه مدعی هستند احزاب کورد در میان خلق هوادار و جایگاهی ندارند. خلق کورد با حضور در نوروز نشان دادند که احزاب متشکل از فرزندان آنها هستند و خواسته‌ی احزاب آزادیخواه خواسته‌ی آنهاست. همچنین با اتحاد خود و با چشم بستن بر تمام فشارها نشان دادند که به آن درجهای از پختگی رسیده‌اند که متحدانه بە فراخوانی که نانوشته بود، پاسخ دهند.
«سیستم در حال پوست‌اندازی و جهان بە انتظار رویت نظم جدیدی است»
با بیان اینکە قرن حاضر در واقع دستاوردهای بهتر و یا بیشتر از قرن گذشته بە ویژە برای مردم محروم و فرودست و در راس آن زنان نخواهد داشت، می‌گوید: «بعد از جنگ بیولوژیک کووید و جنگ روسیه و اوکراین، در حال حاضر خطر قحطی، تورم، افزایش قیمت کالاهای ضروری، فجایع زیست‌محیطی و در راس و بطن آن نظم نوین چاره‌ای جز گسترش مبارزات و ارتقای آگاهی شخصی و جمعی، تشکیل کمیته و شوراهای همکاری، پیوستن به انجمن‌های فعالین محیط زیست و مدافعین بشر و نیروهای مسلح برای تقابل با اینهمه اجحاف و نابرابری را برای مردم نگذاشته و خوشبختانه این نسخه دیرزمانیست که در منطقه‌ی کوردستان بکار گرفته شده است.»
وی افزود با اشارە بە اینکە «امروز جهان شاهد بیداری مردم در دیگر قاره‌ها نیز هست»، رصد کردن مردم اروپا و مبارزاتشان را حائز اهمیت دانستە کە نوک تیز پیکان اعتراضاتشان بە سوی سیستم حاکم می‌باشد و جهت تقویت مبارزات منطقه‌ای موردی مهم است.»
وی این دوران را دوران حساسی می‌داند کە سیستم در حال پوست‌اندازی و جهان بە انتظار رویت نظم جدیدی است. همچنین تاکید می‌کند آگاهی مردم در سطح بسیار بالایی‌ست و دسترسی به اخبار و تحلیل کسانی که روحشان را به صاحبان سرمایه نفروخته‌اند، آسان است، در نتیجه امکان ایجاد زیرمجموعه‌ی مشترک در مبارزات موجود است.
بسە در ادامەی سخنان خود با اشارە بە تشکیل پلتفرم دموکراتیک فراملیتی زنان و اهداف آن می‌افزاید: «پلتفرم دموکراتیک فراملیتی زنان در آستانه‌ی برگزاری مراسم روز ٨ مارس در سال گذشته تشکیل شد. ارگانی تحلیلی که هدفش گردآوردن تمام زنان به دور محور مشخص حق‌طلبی، آزادی وبرابری با زیرمجموعه‌ی مشخصی که آنهم زن‌بودن است. بدون در نظر گرفتن هر آنچه که اسباب تفرقه و ناهمگونی را فراهم کرده در فرم ملیت، قومیت، زبان، آیین، محل سکونت و مرزهای القایی و اجباری.»
٨ مارس سال گذشته، از طریق دوستان در روژآوا پیشنهاد جالبی ثبت و درج شد و بعد از آن سازمان‌های سوسیالیستی به آن خط اشاره نمودند که دستاورد روز زن باید تنها به یک روز محدود نماند. از ٢۵ نوامبر تا ٨ مارس را همچون ۱۰۰ روز و با ۱۰۰ دلیل بنیان گذاشته و گفتند ما ١٠٠ دلیل داریم که هر روز را تبدیل به روز زن نماییم.
وی تاکید می‌کند قرن حاضر و مشکلات عدیده‌ایی که هر روز با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم، نشان از پشت سر نگذاشتن بحران و مشکلات است و بحرانی به غایت بزرگتر را رونمایی می‌کنند و باید تنها به اتحاد و یکپارچگی در روز نوروز بسنده نکرده، چرا کە نوروز تنها نمادی از اتحاد بود بە این معنی کە اگر بخواهیم تسخیر کنیم میدان‌ها، خیابان‌ها و کوه ودشت‌ها را، به آسانی می‌توانیم این کار را انجام دهیم.
علیرغم همەی تلاش‌ها و فشارها حکومت نتوانست نوروز را کنترل کند و بسە با اشارە بە این مسئلە می‌گوید: «اگر در سال‌های گذشته در روستاها و در کوه‌ها و دامنه‌ی دشت‌ها بود، امسال مردم در هر محله برنامه‌ی نوروزی اجرا می‌کردند. این نشان داد که در مقابل حکومت و در مقابل هم تهدیدها و هم مسائلی که تطمیع‌پذیر بوده، چطور راسخ ایستادند.»
بە گفتەی وی «مردم و با پیشقراولی زنان نشان دادند که در صحنه هستند، نمی‌ترسند و به آن بلوغ سیاسی رسیدند که برای رسیدن به هدف خودشان متوجه شده‌اند که آزادی هزینه دارد و برای این هزینه‌دادن آماده‌اند. به احزاب سیاسی پیام دادند.»
وی روشنی آتش و هلهلەی اطراف آن و رقصی که از فلسفه‌ی بسیار سنگینی برخوردار است را ندایی بە احزاب می‌داند و می‌گوید: «به نظر من به آن درجه از ضرورت رسیده که برای منافع مردم و در راس آن زنانی که به درازای تاریخ و حداقل ۵٠ سال گذشته شاهد بوده‌ایم که تحت چه شرایطی بودند و امروز آن فراخوان چطور جوابگو بوده و چطور تمام صحنه را با حضور پرشکوه و گرم خودشان پر می‌کنند.»