چشم‌انداز، سال مقاومت علیە حملات ترکیە در کوردستان

سال ٢٠٢١ خلق کورد با چالش‌ها و حوادث متفاوتی روبرو شد، حوادثی کە زنان را نیز تحت تاثیر قرار دادە و با وجود این بە مبارزە و مقاومت خود ادامە دادند. حملات ترکیە علیە کوردستان یکی از این حوادث بود کە زنان پیشگام مبارزە علیە اشغال‌گری بودند.

 

لاوین محمود

سلیمانی- مهم‌ترین حوادث و دستاوردهای زنان کورد کە حاصل مبارزە و مقاومت آنان در سال ٢٠٢١ است را در این چشم‌انداز با شما بە اشتراک خواهیم گذاشت.

-٩ ژانویە مراسم گرامیداشت جانباختگان قل‌عام پاریس کە طی آن سە زن انقلابی کورد ساکینە جانسز، فیدان دوغان و لیلا شایلمز در پاریس ترور شدند، برگزار شد. مراسم در شهرها و روستاهای کوردستان از جملە هولیر(اربیل) رانیە، سلیمانی و چندین شهر دیگر برگزار شد و زنان در این مراسم با شهیدان تجدید عهد کردند.

-کمپین "صد دلیل برای دادگاهی کردن دیکتاتور اردوغان" از  ٢۵ نوامبر ٢٠٢٠ از سوی جنبش زنان کورد آغاز شد. زنان باشور (جنوب) و روژهلات (شرق) کوردستان، ژانویەی ٢٠٢١ جمع‌آوری امضا را برای کمپین آغاز کردند تا بدین شیوە جنایت‌هایی کە علیە جامعە و خلق کورد انجام می‌شود را فاش کنند.

-فوریەی ٢٠٢١ حملات ترکیە علیە کوهستان‌های گارە در بادینان آغاز شد، این حملات اعتراضات گستردەای از بخش‌های مختلف کوردستان بە همراە داشت. خلق کورد در باشور و روژآوای کوردستان با راهپیمایی و تجمع این حملات را  محکوم کردند کە زنان پیشگام این اعتراضات بودند، اما مقامات باشور کوردستان واکنشی بە این حملات و تجاوزات نداشتند، پس از ١٠ روز مقاومت گریلاهای آزادی حملات درهم شکست.

 -بازداشت و دستگیری فعالین مدنی، معلمین و روزنامەنگاران بهدینان از جملە دیگر موضوعات گرم سال ٢٠٢١ بود. براساس آماری کە منتشر شدە است از ژوئیە ٢٠٢٠ تا  ٢۶دسامبر ٢٠٢١ ، ٧۶ فعال و روزنامەنگار بازداشت شدەاند اما بە گفتەی فعالین تعداد بیش از این است.

آزادی‌خواهان، فعالین و اقشار مختلف باشور کوردستان با گردهمایی و راهپیمایی بازداشت فعالین را محکوم و خواهان آزادی آنان شدند. با این وجود ۵ فعال و روزنامەنگار بە ۶ سال زندان محکوم شدند.

-در ماە آوریل نیز تجمعات اعتراضی علیە انزوای تحمیل شدە بر رهبر خلق کورد عبداللە اوجالان در زندان امرالی آغاز شد، همچنین بار دیگر دولت ترکیە حملات خود را  از ٢٣ آوریل علیە مناطق تحت حفاظت میدیای کوردستان بە ویژە کوهستان‌های گارە، آواشین و زاپ آغاز کرد.

همچنین برخلاف قوانین بین‌المللی، دولت ترکیە در سال جاری محیط‌زیست کوردستان را هدف حملات خود قرار داد  و با قطع درختان و ایجاد آتش‌سوزی در این مناطق باعث نابودی بخشی از طبیعت بکر کوردستان شد. تنها در مناطقی از استان دهوک بیش از ۵ هزار هکتار از اراضی کشاورزی نابود شد.

استفادە از سلاح شیمایی نیز از دیگر جنایت‌های دولت ترکیە علیە خلق کورد در باشور کوردستان بود، براساس آمار نیروهای مدافع خلق، تنها در طول ۶ ماە بیش از ٣٢٣ حملە با سلاح شیمایی علیە باشور کوردستان انجام شدە است، در این حملات ٣٣ گریلا جانباختەاند کە ٩ نفر از آنان زن بودند.

گریلاهای آزادی مقاومت بی‌نظیری در برابر این حملات داشتند و شهروندان نیز با تجمعات اعتراضی و راهپیمایی حمایت خود را از آنان اعلام کردند.

-٢٨ مە سازمان زنان آزاد کوردستان، پنجمین کنگرەی خود را برگزار  کرد. طی این کنگرە ٢١ زن بە عنوان کمیتەی رهبری سازمان زنان آزاد کوردستان انتخاب و اعضای بخش‌های مختلف از جملە رسانە، آموزش و روابط عمومی نیز تعیین شدند. برنامە و اهداف دو سال آیندە نیز مشخص گردید.  

 

-در ماە ژوئن مادران صلح طی تجمعی بیانیەی خود را علیە اشغالگری ترکیە منتشر کردند. در این بیانیە از پارلمان عراق خواستە شد تا علیە تجاوزات ترکیە واکنش نشان دهد و اجازە ندهند خون جوانان کورد بیش از این ریختە شود. برهمین اساس مجموعەای دیدار و گفت‌وگو با احزاب و سازمان‌های مختلف انجام شد. ١٧ سازمان و نهاد مدنی نیز در بیانەای از شکایت خود از دولت ترکیە خبر دادند. در این بیانیە از حملات و تجاوزات ترکیە علیە محیط‌زیست بە عنوان "ژینوساید طبیعت" یاد شد.  

با حضور بیش از ٢٠٠ شخصیت شناختە شدەی کوردستان کنفرانسی علیە اشغالگری ترکیە در زووم برگزار شد، هنرمندان، روزنامەنگاران و فعالین مدنی و اعضای احزاب سیاسی نیز حضور داشتند. همزمان با حضور هزاران نفر از جملە هنرمندان و فعالین سیاسی و مدنی، تجمع اعتراضی برگزار و در راهپیمایی حملات ترکیە علیە کوردستان محکوم شد و خواستار واکنش جدی و سریع حکومت اقلیم کوردستان بە این حملات شدند.

١٠٩ نویسندە و فعال آزادیخواە از کوردستان و عراق طی یادداشتی از سازمان ملل و سازمان منع سلاح‌های شیمایی OPCW خواستند تا تحقیقات خود را در زمینەی حملات انجام شدە با سلاح شیمایی توسط دولت ترکیە آغاز کنند.

-١۶ ژوئن، هئیت بین‌المللی صلح و آزادی بە منظور ایجاد صلح و اتحاد خلق کورد علیە حملات اشغالگری دولت ترکیە بە باشور کوردستان آمدند، این هیئت در شهر هولیر بازداشت شدند و اجازە نیافتند تا فعالیت خود را انجام دهند. این هئیت در شهر سلیمانی در کنفرانسی خبری خواستار اتحاد و همبستگی خلق کورد شدند و حزب دموکرات کوردستان عراق را نیز مورد انتقاد قرار دادند.

هیئت، از تندیس شهیدان هلبجە بازدید کردند و دیدارهایی با شبکەی سازمان‌های کوردستان، سازمان زنان آزاد کوردستان، مادران صلح و احزاب سیاسی داشتند و بر ایجاد صلح تاکید کردند.

-٢١ ژوئیە بار دیگر مادران صلح هرچهار بخش کوردستان در باشور کوردستان گردهم آمدند و خواستار صلح و آرامی شدند. آنها بر فعالیت‌های خود تاکید کردند شاید بدینگونە احزاب سیاسی و حکومت را وادار بە واکنش کنند.

٣٠ ژوئیە با شعار "با اتحاد زنان، انقلاب دموکراتیک ایجاد خواهیم کرد" دومین کنفرانس زنان خاورمیانە و شمال آفریقا در  بیروت پایتخت لبنان  برگزار شد.  ٩ زن از باشور کوردستان نیز در این کنفرانس حضور یافتند. پس از دو روز کنفرانس پایان یافت و نتایج کنفرانس اعلام شد، در آن بر مشکلات و مسائل زنان در کشورهای مختلف تاکید شد. وضعیت زنان منطقە در شرایط بحرانی و جنگ مورد بررسی قرار گرفت. همچنین کمیتەای ایجاد شد تا بدینگونە بتوانند تصمیمات اتخاذ شدە در کنفرانس را اجرایی کنند.

- ٣٠ اوت، هئیتی از سازمان زنان آزاد کوردستان بە مناسبت هفتمین سالگرد حملەی داعش علیە شنگال بە این شهر رفتند، در راە بازگشت از سوی نیروهای امنیتی PDK بازداشت شدند. دستگیری آنان واکنش‌های گستردەای در پی داشت.

طی مدت بازداشت این زنان حق ملاقات و حتی داشتن وکیل را نیافتند و پس از بیش از یک ماە دو زن بازداشتی خولە محمد و سیران احمد آزاد شدند و جوانا عبدالباقی رونامەنگار نیز پس از ٧١ آزاد شد.

-٢٧ سپتامبر هئیتی از نمایندگان حزب دموکراتیک خلق‌ها HDP  بە باشور کوردستان آمدە و با احزاب سیاسی کوردستان دیدارهایی داشتند و در این دیدارها بر اتحاد و همبستگی  احزاب سیاسی بە ویژە برای شرکت در انتخابات عراق تاکید کردند.

- ماە اکتبر انتخابات عراق برگزار شد و در این انتخابات مردم عراق با حضور کمرنگ خود پای صندوق‌های رای ناامیدی خود را از انجام اصلاحات ابراز داشتند چرا کە تنها ۴١٪ مردم در این انتخابات رای دادند. برای نخستین بار در این انتخابات زنان توانستند بدون استفادە از سیستم سهمیە و با رای مردم بە پارلمان راە یابند. تعداد کرسی زنان از ٨٣ بە ٩٧ افزایش یافت و ٣٨٪ کرسی‌های پارلمان را بە خود اختصاص دادند.

اواخر سال ٢٠٢١ وضعیت شهروندان بحرانی‌تر شد، بحران اقتصادی، کمبود خدمات رفاهی، عدم پرداخت حقوق کارمندان و مسائل دیگری همانند آن اعتراضات گستردەی شهروندان و اقشار مختلف کوردستان را در پی داشت. کارمندان، معلمین، فارغ‌التحصیلان دانشگاەها، دانشجوایان و همەی اقشار مختلف با تجمعات اعتراضی خود خواستار اصلاحات شدند.

 

مهاجرت از دیگر مسائل مهم کوردستان بود، بیش از ۴ هزار مهاجر در جنگل‌های بلاروس بە سوی مرزهای اروپا راهپیمایی کردند و از کشورهای ارپایی خواستار حق پناهندگی شدند. سرما و وضعیت بد آب و هوا، کمبود خوراک و غذا باعث جانباختن ١٣ مهاجر شد و تعدادی نیز توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.

ماە نوامبر طی چندین مرحلە تعدادی از مهاجرین بە باشور کوردستان بازگرداندە شدند، اکنون نیز سرنوشت بسیاری دیگر از آنان نامعلوم است.