قارچ دنبلان یا دنبلان کوهی که در زبان لاتین به نام Truffle mushroom  شهرت دارد، دارای خواص دارویی و تغذیه‌ای زیادی است. گیاه دنبلان یکی از غنی‌ترین گیاهان خوراکی در جهان است.

 

سارا ارومیه

 دنبلان سیاه، دنبلان کوهی سیاه، قارچ دنبلان کوهی، دنبلان سیاه، قارچ ترافل برخی از نام‌هایی هستند که بر دنبلان کوهی نهاده شده است.

 دنبلان کوهی گیاهی است از شاخەی قارچ‌های کیسه‌ای و از زیرشاخەی قارچ‌های فنجانی که از تیره‌ی دنبلانان می‌باشد. دنبلان در ردەی پزیزومیست و راستەی پزیزالس جای دارد.

 رنگ دنبلان کوهی در گونه‌های متفاوت از قرمز تیره تا بنفش، خاکستری، سفید و سیاه دیده می‌شود. دنبلان، قارچی زیر زمینی است که مصرف خوراکی در صنایع غذایی دارد. دنبلان کوهی سیاه از انواع لذیذتر قارچ است که در طبیعت به صورت خودرو رشد می کند.

 

دربارەی قارچ دنبلان کوهی

دنبلان یا ترافل یک نوع قارچ زیرزمینی است که با ریشه‌ی بعضی از درختان سخت چوب مانند بلوط، فندق، کاج، ولیک، صنوبر، افرا و غیره رشد می‌کند. البته گونه قهوه‌ای و سفید این نوع قارچ در صحراها و دشت‌ها هم رشد می‌کند. این گونه‌ها به گونه‌های صحرایی مشهورند و با ریشه‌ی بعضی از گیاهان یک ساله و یا بوته‌ها و درختچه‌های چندساله مانند انواع گونه‌های ''هلیانتموم'' هم‌زیست می‌شوند.

قارچ ترافل از نظر ترکیبات غذایی و خواص دارویی از دیرباز مورد توجه مردمان کشورهای مختلف بوده است و باورها و اعتقادات‌ زیادی در مورد خواص درمانی انواع گونه‌های آن در بین ملت‌های مختلف مرسوم بوده است.

به لحاظ شکل ظاهری، دنبلان کوهی شباهت بسیاری با سیب زمینی دارد ولی هم خواص قارچ دنبلان و هم قیمت دنبلان کوهی بسیار بیشتر از سیب‌زمینی است. دنبلان کوهی در طبیعت به اندازه‌های کوچک و بزرگ دیده می‌شود و همەی قارچ‌ها به یک اندازه‌ی مشخص رشد نمی‌کنند. کشت قارچ دنبلان زیرزمینی خوراکی (توبر) منجر به برداشت گونه‌ی بزرگ‌تر می‌شود.

 

قارچ دنبلان از چە زمانی مورد استفادەی بشر بوده است

زمان آشنایی بشر با دنبلان کوهی به طور دقیق مشخص نیست و همواره منشا رویش دنبلان سیاه با نوعی راز آمیخته بوده است. برخی از مورخین رعد و برق، حرارت و باران را در رشد دنبلان کوهی دخیل می‌دانند ولی برخی دیگر این قارچ را ریشه‌های ناهنجاری تلقی می‌کنند.

شاید بتوان شهرت جهانی قارچ دنبلان کوهی را مربوط به دوران رنسانس دانست. در قرن شانزدهم میلادی قارچ دنبلان سیاه بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت و در دربار پادشاه فرانسه به‌عنوان چاشنی غذایی در آشپزی به کار گرفته شد. در دهه‌ی ۱۷۸۰ دنبلان کوهی سیاه تنها در غذای اشراف استفاده می‌شد و قیمت گران بهایی داشت.

 (ابوعلی سینا) ترافل را به‌عنوان درمانی برای ضعف، استفراغ، درد و التیام زخم‌ تجویز می‌کرد. به نظر می‌رسد اعتقاد به ‌قدرت قارچ‌ها در سراسر ادیان در آن زمان رایج بوده است. به‌عنوان‌مثال، پاپ گریگوری چهارم(رئیس کلیسای کاتولیک از ۸۲۷ تا ۸۴۴) در جنگ علیه سیسیل به سربازانش گفته است که برای قوی بودن در مبارزه ترافل بخورید.

 

کاربردهای قارچ دنبلان

بیشترین میزان مصرف قارچ دنبلان در رستوران‌ها، فرآورده‌ها وصنایع غذایی، تهیه انواع سس‌ها، روغن‌های معطر و داروسازی است.

دنبلان از شاخەی قارچ‌های کیسه‌ای و زیرشاخه‌ی قارچ‌های فنجانی و از خانواده‌ی دنبلان‌ها می‌باشد که با مساعد شدن هوا و به‌دلیل بارش‌های بهاره جمع‌آوری، خرید و فروش ومصرف این قارچ‌ها رونق می‎‌یابد.

تحقیقات دارویی و پزشکی و تجربیات مردم از قدیم نشانگر این است که دنبلان غذای نیرو بخش و مقوی بوده و تغذیەی آن بویژه در فصل بهار انسان را از انواع بیماری‌ها دور نگه می‌دارد و در کاهش قند خون مبتلایان به دیابت نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.

دنبلان در درمان بیماری‌های چشمی، جوان‌سازی، درمان بیماری‌های کبد، درمان سرما‌خوردگی، درمان یبوست و نفخ معده و غیره مفید بوده و در تهیەی روغن‌های معطر و داروهای درمانی از آن استفاده می‌کنند.

دنبلان یا ترافل قارچی است با خاصیت دارویی و خوراکی که از نظر تغذیه‎ای دارای بیش از ۱۵ نوع پروتئین و ویتامین است. در قارچ دنبلان هیچ نوع دستکاری ژنتیکی توسط انسان انجام نشده و کود شیمیایی درآن نیز به هیچ‌وجه بکارگرفته نشده که این امر در سایه‌ی مدفون شدن آن در زیر خاک به فاصله‌ی تقریبا ۳۰ سانتی‌متر از روی خاک است.

این قارچ در گونه‌های مختلف به رنگ‌های قرمزتیره، خاکستری، سفید، بنفش و سیاه است و در اندازه‌های کوچک و بزرگ شبیه فندق و سیب‌زمینی است.

 

خواص بی‌نظیر این قارچ

۱-  رفع سفیدی مو

قارچ ترافل دارای آنتی اکسیدان‌های بسیار قوی است که باعث دفع سریع سلول‌های مرده و چربی‌های مضر پوست سر می‌شود و همین امر باعث تقویت سلول‌های پیاز مو می‌شود. یکی از عواملی که باعث سفیدی زودرس مو در جوانی می‌شود، کمبود ویتامین ١٢ B است، که قارچ ترافل سرشار از انواع ویتامین‌های گروه  A، B ، C و از جمله ویتامین ١٢B  می‌باشد.

 

۲-  تقویت بینایی

خواص بی‌نظیر این قارچ برای از بین بردن بیماری‌های چشمی موثر است و سبب تقویت اعصاب چشم می‌شود.

 

٣-  تقویت سیستم ایمنی بدن

این نوع قارچ می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و تأثیرات مثبتی بر روی بدن بگذارد. در بسیاری از بیماری‌ها که در اثر ضعف سیستم ایمنی بدن به آن مبتلا می‌شود باعث درمان می‌شود.

 

۴-  از بین برندەی چربی کبد

در سم‌زدایی کبد این بیماری بسیار موثر می‌باشد برای درمان بیماری‌های قلبی عروقی بسیار موثر می‌باشد. این قارچ کبد را تحریک نموده و باعث می‌شود در ترشح آنزیم‌هایش کنترل داشته باشد و کلسترول را کاهش دهد. همچنین باعث دفع سریع چربی‌های مضر کبد می‌شود.

 

۵-  جوان و زیباسازی پوست

یکی از خواص بی‌نظیر قارچ ترافل افزایش گردش خون در پوست و در نتیجه بهبود تغذیه‌ی پوست می‌باشد. همچنین وجود مقادیر بالای آنتی اکسیدان‌ها در آن به‌همراه مواد مغذی، باعث دفع سلول‌های مردەی پوست و کاهش و از بین رفتن چین و چروک صورت شده و به جوان‌سازی پوست کمک فراوانی می‌کند. رادیکال‌های آزاد از عوامل مضری هستند که در تسریع پیری و ایجاد چروک در پوست بسیار موثرند و قارچ ترافل به خوبی با آن‌ها مبارزه می‌کند و اثرات مخرب آن‌ها را از بین می‌برد.

 

۶-  منبع سرشار از پروتئین

۲۰ تا ۳۰ درصد ترافل از انواع پروتئین‌ها تشکیل شده است. متخصصان می‌گویند که ترافل منبع خوبی برای انواع پروتئین‌ها است که شامل تمام آمینواسیدهای ضروری برای بدن است. کسانی که در رژیم غذایی خود چربی و کربوهیدرات مصرف نمی‌کنند، به ویژه آن‌هایی که رژیم غذایی شرقی دارند و یا گیاه‌خوار هستند،  ترافل یک مادەی غذایی بسیار مفید است زیرا ترافل یک منبع عالی برای پروتئین است و کمبود پروتئین گیاه‌خواران را جبران می‌کند.

 

۷-  منبع خوب کربوهیدرات

اگر چه ترافل­‌ها در مقایسه با سایر سبزیجات حاوی مقادیر زیاد کربوهیدرات نیستند، اما مقدار کربوهیدرات متوسطی را فراهم می‌کنند. ترافل‌­ها عمدتأ از کربوهیدرات­‌هایی تشکیل شده‌اند که شامل سلولز قارچی موسوم به گلیکوژن و کیتین است. ترافل­‌ها غذاهای دارای شاخص گلیسمی کم هستند که به این معنی است که باعث افزایش قابل توجهی در میزان قند خون نمی‌شوند. به همین دلیل، آنها برای افراد مبتلا به دیابت ضرری ندارند.

 

۸-  کنترل چربی و فشار خون

از آن‌جا که یکی از عوامل فشار خون بالا، انسداد مجاری خون‌رسانی به بدن در اثر افزایش چربی‌های مضر خون است. درست مثل سبزی، ترافل برای افرادی که نمی‌توانند و نمی‌خواهند بیش از حد چربی مصرف کنند، مناسب است. هنگامی که خشک می‌شود، دارای فقط ۲ تا ۸ درصد چربی است که بیشتر، ترکیبات چربی و چربی خونی مانند اسیدهای چرب، استرول، فسفولیپید، گلیسیرید و اسید لینولئیک دارند.

 

۹-  درمان افسردگی و استرس

بیماری‌های روانی از جمله افسردگی و استرس می‌توانند زندگی عادی فرد را دچار اختلال کنند. قارچ ترافل دارای موادی است که باعث تحریک ترشح هورمون شادی‌آور شده و در نتیجه می‌تواند با افسردگی و استرس مبارزه کند. اگر ذهنی پر از افکار به هم ریخته دارید و می‌خواهید آرامش‌تان را باز گردانید، بهتر است هرچه سریع‌تر به سراغ قارچ ترافل بروید.

ترافل‌ها در تولید داروهای افسردگی مفید هستند. یک پلی هیدروکسی استرول گلیکوزید شناخته شده با نام تیوبروساید با چهار ارگوستن از ترافل‌ها به‌دست آمده است. این ترکیبات، ماده اصلی هورمون‌های استروئیدی یا عناصر ساختاری بیوموژن‌های سلولی محسوب می‌شوند که در درمان افسردگی بسیار مفید است.

 

١٠- ترافل، سلامت قلب را بهبود می‌بخشد

روغن ترافل، که اکثرا از روغن زیتون و ترافل تهیه شده است، دارای سطوح بالای چربی‌های غیر اشباع شده است و می‌تواند با کاهش کلسترول-LDL(شکل “بد” اسیدهای چرب) سطح کلسترول را متعادل کند. این می‌تواند منجر به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی مانند آترواسکلروز، حملات قلبی و سکته مغزی شود. علاوه بر این، شکل خالص این روغن با کاهش فشار خون مرتبط است که می‌تواند باعث کاهش فشار روی عروق خونی و شریان‌ها شود.

 

۱١- کاهش التهاب

ترافل دارای خواص ضد التهابی قوی است و آن را برای درد مفاصل و آرتریت، و همچنین برای بهبود دستگاه گوارش، عفونت‌های تنفسی و سوزش پوست به کار می‌برند.

 

١٢- افزایش گردش خون

ترافل و روغن ترافل هردو باعث افزایش گردش خون در بدن می‌شوند که این خود باعث جلوگیری از لخته شدن خون در رگ‌ها می‌شود. متخصصان علم پزشکی ترافل را برای گردش خون بسیار  مفید و محافظ سلامت قلب می‌دانند. گردش خون بالا احتمال ابتلا به لخته شدن خون در بدن را کاهش می‌دهد، در عین حال اطمینان از رسیدن اکسیژن کافی به تمام سلول‌ها و تحویل منابع به قسمت‌های مختلف بدن می‌شود.

 

١٣-  کمک به بیماران دیابتی

روغن زیتون دارای توانایی ثابت شده برای کاهش سطح قند خون است که خبر خوبی برای بیماران دیابتی یا افرادی است که در معرض خطر بالای این بیماری هستند. با توجه به این که روغن ترافل معمولا از روغن ترافل یا روغن زیتون با طعم ترافل ساخته شده است، این روغن می‌تواند تاثیر مثبت روی کنترل قند خون را نیز داشته باشد.

 

۱٤-  پیشگیری و ریشه کن کردن شش نوع سرطان!

ترافل‌ها غنی از آنتی اکسیدان‌ها هستند و با پیشگیری از تشکیل تومور ارتباط مستقیم دارند. تا جایی که انواع روغن ترافل معمولا در فروشگاه‌هایی یافت می‌شود که برای پیشگیری از بیماری مزمن و کاهش خطر ابتلا به سرطان مفید هستند.

مصرف دایم ترافل سیاه فرانسوی(تیوبر میلانوسپورم) ۶نوع سرطان از جمله سرطان‌های لوزالمعده، مری، کبد، معده، سرطان سینه در زنان و سرطان پروستات در مردان را کلا ریشه‌کن خواهد کرد. قیمت هر یک آمپولی که از این نوع ترافل تولید می‌شود چیزی حدود ۱۲٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان قیمت دارد که برای درمان انواع سرطان‌ها تولید می‌شود.