HIV و HPV؛ بحران خاموش در سایه سیاستهای ناکارآمد
شیوع بیماریهای مقاربتی مانند HIV و HPV در نتیجه سیاستهای ناکارآمد و کاهش دسترسی به خدمات پیشگیری و درمان در حال افزایش است.
فروزان احمدنیا
بیماریهای مقاربتی (STDs) شامل عفونتهایی هستند که از طریق تماس جنسی منتقل میشوند. دو نمونه از این بیماریها، ایدز (HIV) و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) هستند.
ایدز (HIV)
ایدز توسط ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) ایجاد میشود. این ویروس به سیستم ایمنی بدن حمله میکند و در صورت عدم درمان، میتواند منجر به سندرم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) شود. علائم اولیه ایدز ممکن است شامل تب، گلو درد، و خستگی باشد. با پیشرفت بیماری، سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و فرد مستعد ابتلا به عفونتها و بیماریهای دیگر میشود.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
HPV یک ویروس شایع است که میتواند باعث زگیلهای تناسلی و برخی انواع سرطانها شود. این ویروس از طریق تماس جنسی منتقل میشود و بسیاری از افراد ممکن است بدون علامت باشند. برخی از گونههای HPV با افزایش خطر ابتلا بە سرطان دهانه رحم و سایر سرطانها مرتبط هستند.
-استفاده از کاندوم میتواند خطر انتقال این بیماریها را کاهش دهد. همچنین واکسنهایی برای پیشگیری از HPV وجود دارد که میتواند از ابتلا به برخی گونههای این ویروس جلوگیری کند.
تاثیر HIV و HPV بر زنان
HIV
- عفونتهای تناسلی و بیماریهای التهابی لگن: زنان مبتلا به HIV بیشتر در معرض عفونتهای تناسلی و بیماریهای التهابی لگن قرار دارند. این عفونتها میتوانند باعث درد، تب و مشکلات باروری شوند.
- انتقال به نوزاد: زنان باردار مبتلا به HIV میتوانند ویروس را به نوزاد خود در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی منتقل کنند. با این حال، با درمانهای مناسب، خطر انتقال به نوزاد به طور قابل توجهی کاهش مییابد.
- سلامت عمومی: HIV میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند، که این امر زنان را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونتهای دیگر و برخی سرطانها قرار میدهد.
HPV
- زگیلهای تناسلی: HPV میتواند باعث ایجاد زگیلهای تناسلی شود که ممکن است دردناک یا ناراحتکننده باشند.
- تغییرات پیشسرطانی و سرطان دهانه رحم: برخی گونههای HPV میتوانند باعث تغییرات سلولی در دهانه رحم شوند که در صورت عدم درمان ممکن است به سرطان دهانه رحم منجر شوند. این سرطان یکی از شایعترین سرطانها در زنان است.
- واکسیناسیون: واکسن HPV میتواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به گونههای پرخطر این ویروس را کاهش دهد و از سرطان دهانه رحم پیشگیری کند.
پیشگیری و مراقبت
- استفاده از کاندوم: استفاده از کاندوم میتواند خطر انتقال HIV و HPV را کاهش دهد.
- واکسیناسیون: واکسن HPV برای زنان و مردان جوان توصیه میشود تا از ابتلا به گونههای پرخطر این ویروس جلوگیری شود.
- آزمایشهای منظم: زنان باید به طور منظم آزمایشهای پاپ اسمیر و HPV را انجام دهند تا تغییرات سلولی در دهانه رحم به موقع شناسایی و درمان شوند.
آمار HIV و HPV در ایران
HIV
طبق آخرین آمار، حدود ۲۴ هزار و ۷۶۰ نفر در ایران تست HIV مثبت داشتهاند، اما تخمین زده میشود که تعداد واقعی مبتلایان حدود ۴۴ هزار نفر باشد. از این تعداد، حدود ۱۹ درصد را زنان تشکیل میدهند، اما این درصد در آمار ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۳ به ۳۲ درصد رسیده است. همچنین، ۷۳ درصد از مبتلایان به HIV در گروه سنی ۲۰ تا ۴۵ سال قرار دارند.
HPV
آمار دقیقی از تعداد مبتلایان به HPV در ایران وجود ندارد، اما این ویروس به عنوان یکی از شایعترین عفونتهای مقاربتی شناخته میشود.
دلایل افزایش بیماریهای مقاربتی
۱- روابط جنسی محافظتنشده: یکی از مهمترین عوامل افزایش بیماریهای مقاربتی، روابط جنسی محافظتنشده است. استفاده نکردن از کاندوم در روابط جنسی میتواند خطر انتقال بیماریها را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
۲- عدم آگاهی کافی: بسیاری از افراد از روشهای پیشگیری و خطرات بیماریهای مقاربتی آگاهی کافی ندارند. این عدم آگاهی میتواند منجر به رفتارهای پرخطر و افزایش شیوع بیماریها شود.
٣- محدودیت دسترسی به وسایل پیشگیری: در برخی موارد، محدودیت دسترسی به وسایل پیشگیری مانند کاندوم میتواند به افزایش بیماریهای مقاربتی منجر شود. این موضوع به ویژه در مناطقی که سیاستهای افزایش جمعیت اجرا میشود، مشاهده شده است.
۴- انتقال از طریق خون آلوده: انتقال بیماریهای مقاربتی از طریق خون آلوده نیز یکی از عوامل مهم است. این موضوع به ویژه در مواردی که از سوزنهای مشترک برای تزریق مواد مخدر استفاده میشود، اهمیت دارد.
۵- انتقال از مادر به فرزند: برخی از بیماریهای مقاربتی میتوانند از مادر به فرزند در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی منتقل شوند. این موضوع میتواند به افزایش شیوع بیماریها در نسلهای بعدی منجر شود.
ارتباط با سیاستهای حکومتی
سیاستهای حکومتی نیز میتواند بر شیوع بیماریهای مقاربتی تأثیرگذار باشد. به عنوان مثال:
- سیاستهای افزایش جمعیت: محدودیت دسترسی به وسایل پیشگیری مانند کاندوم به دلیل سیاستهای افزایش جمعیت میتواند منجر به افزایش بیماریهای مقاربتی شود.
- آموزش و آگاهی عمومی: عدم توجه کافی به آموزش و آگاهی عمومی در مورد بیماریهای مقاربتی و روشهای پیشگیری میتواند به افزایش شیوع این بیماریها منجر شود.
- خدمات بهداشتی و درمانی: دسترسی محدود به خدمات بهداشتی و درمانی مناسب برای تشخیص و درمان بیماریهای مقاربتی میتواند به افزایش شیوع این بیماریها کمک کند.
برای کاهش شیوع بیماریهای مقاربتی، آموزش و آگاهی عمومی نقش بسیار مهمی دارد. همچنین، دسترسی آسان به وسایل پیشگیری و انجام تستهای منظم میتواند به کاهش خطر انتقال این بیماریها کمک کند.