انقلابی در تغذیه؛ بررسی فواید جلبکهای دریایی توسط دانشمندان زن
جلبکهای دریایی به سبب دارا بودن خواص بهداشتی چشمگیری چون افزایش توانایی سیستم دفاعی بدن، بهبود فرایندهای گوارشی، کاهش التهابات و نقش مؤثر در پیشگیری از بیماریهای پایدار، اهمیت فراوانی یافتهاند.
رجا خیرات
مراکش - پژوهشگران زن در مراکش، اقدام به راهاندازی یک طرح پیشگامانه نمودهاند که هدف آن، به اشتراکگذاری دانش و تجارب علمی دستاول خود، اندوخته شده در طول بیش از یک دهه و نیم تحقیق در زمینه فواید و کاربردهای جلبکهای دریایی، با سایر زنان شامل پژوهشگران، دانشجویان و خانهداران است.
اعضای تعاونی «جلبکهای هوشمند»، که مجموعهای از پژوهشگران و کارشناسان در حوزههای متنوع علمی را شامل میشوند، اقدام به راهاندازی یک کمپین آگاهیرسانی نمودهاند. هدف از این کمپین، معرفی و آشناسازی زنان با طیف وسیعی از تحصیلات و زمینههای اجتماعی با مزایای تغذیهای جلبکهای دریایی و تأثیرات مثبت آنها بر سلامتی، همچنین ارزش بالای تغذیهای که این جلبکها از طریق ویتامینها، پروتئینها، فیبرها، و ید به ارمغان میآورند، میباشد. تاکید ویژهای نیز بر لزوم مصرف و ادغام این محصولات به عنوان مکملهای غذایی در رژیم غذایی مراکشی به عمل آمده است.
غزلان عواد، رهبر تعاونی «جلبکهای هوشمند»، بیان داشت که این تعاونی از مجموعهای از پژوهشگران و کارشناسان در رشتههای متنوع علمی تشکیل شده است، که شامل جلبکشناسی با تمرکز بر جلبکهای دریایی، علوم آب و محیط زیست، شیمی، و سایر حوزههای تخصصی میشود. هدف آنها از راهاندازی این پروژه، به اشتراکگذاری دانش و تجربیات علمی و عملی خود با استفاده از محصولات محلی مراکش برای مصرف روزانه با دیگر زنان است.
غرلان عواد تأکید کرد که جلبکها در بازارهای مراکش به وفور یافت میشوند؛ با این حال، نود درصد این محصولات وارداتی هستند. این موضوع محرکی شد تا آنها تولید محلی جلبکها را در دستور کار قرار دهند، جلبکهایی که از مناطقی جمعآوری میشوند که تقریبا بیست سال پیش توسط پژوهشگران زن مراکشی متخصص در حوزه جلبکشناسی و اعضای این تعاونی مورد بررسی قرار گرفته بودند تا از سلامت و عدم آلودگی منطقه اطمینان حاصل شود.
وی در ارتباط با اهداف این طرح که توسط تعاونی به اجرا درآمده است، توضیح داد که گنجاندن جلبکهای دریایی در دستور غذایی مراکش به عنوان نقطه آغازین پروژه در نظر گرفته شده است. تیم تعاونی به کشف و آموزش مزایای بهداشتی ناشی از مصرف جلبکهای دریایی پرداخته، از آنجایی که استفاده از این مکملهای غذایی به عنوان یک پدیده نوظهور در فرهنگ غذایی مراکش محسوب میشود.
به منظور افزایش آگاهی عمومی پیرامون ارزش و مزایای جلبکها، اعضای تعاونی رویکردی نوین اتخاذ کردند: آموزش گروههایی از زنان در شبکههای اجتماعی. این روش با هدف دعوت زنان ساکن شهرهای مراکش برای پیوستن به این حرکت و درک بهتر اهمیت استفاده از جلبکها طراحی شده است. انتظار میرود که این تلاشها منجر به گسترش تجربه و اشتراکگذاری آن با زنان دیگر در سراسر شهرهای مختلف مراکش شود.
غزلان عواد بر این نکته تاکید ورزید که مراکش، با داشتن سواحلی به طول تقریبی ٣۵٠٠ کیلومتر، مابین دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس، محاصره شده از دریاهای غنی از جلبکهای دریایی است. این سواحل خانه بیش از ۵۵٠ گونه جلبک سبز، قرمز، و قهوهای هستند، که در میان این تنوع، بیش از بیست نوع از آنها در زمینههای تغذیه و زیبایی کاربرد دارند.
غرلان عواد شرح داد که در اولین فاز برنامهریزی شده، تمرکز بر روی ارتقاء آگاهی و شناخت اهمیت جلبکهای دریایی است. در مرحله دوم، مجموعهای از دستورالعملهای غذایی شامل جلبک برای غذاهای مخصوص مراکشی ارائه میگردد و زنان مراکشی تشویق به آزمایش این دستورالعملها خواهند شد. نهایتاً، در مرحله پایانی، محصولات با رویکردی که به حفظ اعتماد میان تولیدکننده و مصرفکننده اهمیت میدهد، به بازار عرضه میشوند.
عواد تأکید کرد که فاز آگاهسازی در آستانه اتمام قرار دارد، و از محققین دانشگاهی خواسته شده است که توضیحات خود را با زبانی ساده و دور از اصطلاحات علمی مبهم ارائه دهند. این رویکرد به منظور اطمینان از این است که زنان دارای سطوح تحصیلی متفاوت قادر به درک و ارزشگذاری بر اهمیت و مزایای تغذیهای جلبکهای دریایی باشند.
عواد بر این موضوع تأکید کرد که تیم تعاونی با موفقیت توانسته است یک مجموعه متنوع از دستورالعملهای آشپزی کاملاً مراکشی را تهیه کند، که این امر به خودی خود قابل توجه است چرا که استفاده از جلبکهای دریایی بیشتر با فرهنگ آسیایی شناخته میشود.
این دستاورد تعاونی را بر آن داشت تا جلبکها را در تهیه نان، شیرینیها، انواع سالادها و سایر غذاهای سنتی مراکشی به کار ببرند، به ویژه برای کودکان، با توجه به این که این غذاها طعمی مشابه با میوههای دریایی دارند.
غزلان عواد در تشریح ارزشمندی جلبکهای دریایی، بر غنای آنها از املاح معدنی، پروتئینها، ویتامینها، فیبرهای غذایی و ید تأکید ورزید. او خاطرنشان ساخت که کمبود ید در بین بسیاری از زنان، مشکلاتی را برای عملکرد غده تیروئید به وجود میآورد. به علاوه، این جلبکها به عنوان مکمل غذایی، برای بهبود سلامت کودکانی که مایل به مصرف ماهی نیستند، مفید شناخته شدهاند. این امر از آن رو اهمیت دارد که جلبکهای مذکور قابلیت ادغام با برخی از غذاهای سنتی مراکشی را دارا هستند، به ویژه آن دسته از غذاهایی که در طعمدهی با ماهی سازگاری دارند.
عواد بر خواص متعدد بهداشتی جلبکهای دریایی تأکید ورزید و اذعان داشت که این جلبکها در تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، مقابله با التهاب، کاهش خطر ابتلا به بیماریهای طولانیمدت نقش بسزایی دارند. علاوه بر این، به نقش مهم این جلبکها در حفظ سلامت پوست، ناخن و مو اشاره کرد.
غزلان عواد تأکید کرد که فعالیتهای آگاهیرسانی تعاونی در خصوص اهمیت استفاده از جلبکهای دریایی همچنان ادامه دارد و برنامهریزی شده است تا این کمپینها به زودی در بین دانشآموزان و دانشجویان در مراکز و مؤسسات آموزشی گسترش یابند.
غزلان عواد شرح داد که در تعاونی، یک تیم متخصص مسئولیت استخراج انواع جلبکها از دریا را برعهده دارد. پس از استخراج، این جلبکها به آزمایشگاههای تخصصی منتقل شده و فرآیند خشکسازی را طی میکنند. در نهایت، جلبکها به صورت پودر یا برگهای خشک در بطریها و کیسهها بستهبندی میشوند، تا به عنوان مکملهای غذایی غنی از ویتامینها، املاح معدنی، پروتئین و سایر مواد مغذی به کار روند.