زیر بار درد و بی‌توجهی؛ فراخوان‌ برای پایان دادن به خشونت جنسی در سودان

به مناسبت روز جهانی پایان دادن به خشونت جنسی در مواقع درگیری، سازمانی در سودان خواستار انجام تحقیقات درباره جرائم خشونت جنسی ارتکابی شد و تأکید کرد زنان باید در کمیته‌ها حضور داشته باشند چرا که آنان ستون‌های مقاومت و کلیدهای تغییرند.

سودان – هر سال در ۱۹ ژوئن، روز جهانی پایان دادن به خشونت جنسی در منازعات است. هدف این امر، بزرگداشت قربانیان و رهایی‌یافتگان از این خشونت و نیز درخواست برای پاسخگویی و رسیدگی قانونی است. و امسال، جشن این روز در حالی برگزار می‌شود که زنان در سودان انواع خشونت جنسی را تجربه می‌کنند و زیر بار درد، انگ، و تجاهل زندگی می‌کنند.

در سایه‌ی این درگیری تمام‌عیار، جرائم خشونت جنسی سیستماتیک با مبنای جنسیتی در حال افزایش‌اند. همچنین عدم پاسخگویی و فرار عاملان از مجازات، شاخصه‌ای برجسته از تمامی درگیری‌های مسلحانه در کشور از زمان استقلال بوده است؛ این امر ناشی از نبود عدالت، قوانین بازدارنده، مصونیت گسترده برای متجاوزان و بی‌نظمی امنیتی بی‌سابقه در سودان است.

در سال ۲۰۲۵، خشونت جنسی در سودان به سطوح بی‌سابقه‌ای رسیده است. بدن زن سودانی به میدان جنگی بدل شده که در آن کرامت زیر پا می‌افتد، حقوق پایمال می‌شوند، و از بدن‌ها به‌عنوان سلاحی برای تحقیر، ایجاد رعب و تسلیم استفاده می‌شود. این الگوی رو به افزایش و سیستماتیک در مناطق درگیری به‌ویژه در دارفور، خارطوم، کُردفان، نیل آبی و الجزیره به‌روشنی دیده می‌شود.

سازمان «آینده برای آگاهی و توسعه» از طریق فعالیت میدانی و شبکه‌های خود در جوامع متاثر، در سال گذشته شاهد نقض‌های جنسی سیستماتیک در مراکز اسکان، کمپ‌ها، مسیرهای عمومی و داخل خانه‌ها بوده است. همه این موارد در سکوت و کوتاهی سطح بین‌المللی و داخلی نسبت به مقابله با این جرائم روی داده و عدم مجازات مجرمان همچنان ادامه دارد.

و به مناسبت روز جهانی مقابله با خشونت جنسی، این سازمان بیانیه‌ای صادر کرد که در آن تاکید شده: «نقض‌های جنسی جمعی در هنگام فرار به کمپ‌های اسکان یا در محل کار و مزارع رخ داده است. ما امروز پرچم خطر را بالا برده و خواهان اقدام فوری از سوی نهادهای داخلی و بین‌المللی برای حفاظت از زنان و دختران از این جهنم ادامه‌دار هستیم.»

در این بیانیه، سازمان بر ضرورت آغاز تحقیقات مستقل و بی‌طرفانه درباره همه جرائم خشونت جنسی در بستر درگیری، مشارکت زنان در این کمیته‌ها، تضمین عدم مصونیت مجرمان و حسابرسی تمام مسئولان مستقیم و غیرمستقیم تاکید کرده است. همچنین درخواست شده حمایت جامع از رهایی‌یافتگان انجام شود – از جمله مراقبت‌های پزشکی، پشتیبانی روانی، حمایت حقوقی، ادغام اجتماعی و فعال‌سازی سازوکارهای حفاظت جمعی برای زنان و دختران در مناطق آواره و جوامع آسیب‌دیده. حمایت از برنامه‌های توانمندسازی اقتصادی زنان نجات‌یافته، از طریق آموزش، تأمین مالی و ارتقای مهارت به‌عنوان بخشی از مسیر بازیابی و کرامت، مورد تأکید قرار گرفته است.

این بیانیه می‌افزاید: زنان در سودان صرفاً قربانی نیستند، بلکه ستون‌های مقاومت و کلیدهای تغییرند. بنابراین، حمایت و توانمندسازی آنان اساس ساخت صلح عادلانه و پایدار است که خشونت جنسی را در سودان برای همیشه پایان دهد. «ما در سازمان آینده برای آگاهی و توسعه، به مناسبت روز جهانی پایان خشونت جنسی در شرایط درگیری، تأکید می‌کنیم که به محکوم کردن خشونت جنسی اکتفا نمی‌کنیم؛ بلکه تعهدمان را برای مستندسازی، طرفداری، حمایت و همکاری با همه نهادها برای توقف این خونریزی مداوم که از قابلیت‌های جامعه می‌کاهد، تجدید می‌کنیم. با همکاری هم برای سودانی امن، عادلانه و عاری از خشونت جنسی تلاش می‌کنیم.»