«توانمندسازی زنان تونس در مناطق روستایی یک حق قانونی و مشروع است»
انجمن حمایت از ابتکارات در بخش کشاورزی سالهاست که در مورد اهمیت مالکیت زنان تونسی بر زمینهای کشاورزی، به ویژه در مناطق روستایی، که اکثر آنها با دستمزد کم روی زمین کشاورزی کار میکنند و قادر به مالکیت نیستند، کار میکند.
زهور المشرقی
تونس – سلوی کنو سبیعی، رئیس انجمن حمایت از ابتکارات در بخش کشاورزی با تأیید براینکه هدف اولیه فعالیتهای این انجمن حمایت از دسترسی زنان به ویژه در مناطق روستایی برای به دست آوردن حق مالکیت زمین است، گفت: این وظیفهای است که انجمنها و دولت باید در آن مشارکت داشته باشند تا دسترسی زنان بر زمینهای کشاورزی تضمین شود.
روز سهشنبه ١ آبانماه، انجمن حمایت از ابتکارات در بخش کشاورزی در یک کنفرانس مطبوعاتی پروژههای خود را که سالها برای تحقق آن تلاش کرده است، یعنی آموزش ٣٠ زن برای میانجیگری بین زنان روستایی و خانوادههایشان برای مالکیت بر زمینهای کشاورزی را ارائه کرد.
انجمن حمایت از ابتکارات در بخش کشاورزی کار خود را بر اساس یکی از توصیههای مطالعهای که در سال ٢٠٢٠ تحت عنوان «به منظور تضمین حق دسترسی زنان به ارث در بخش روستایی» انجام داده است، آغاز کرد که عبارت است از اتخاذ «میانجیگری» که زنان روستایی را قادر میسازد تا زمین و ارث خود را بدون توسل به قوه قضاییه و با حفظ روابط خانوادگیشان به دست آورند.
این انجمن دورههای آموزشی را برای حدود ٣٠ زن در زمینه «میانجیگری» به منظور کمک به زنان برای دسترسی به ارث یا مالکیت زمین بدون توسل به دعوی قضایی آغاز کرد و از ابتدای سال ٢٠٢۴ تاکنون میانجیگرها بر ١٢ کارگاه آموزشی نظارت داشتهاند که هر کارگاه وظیفهی میانجیگری ١۵ تا ٢۵ زن درگیر موضوع مالکیت بر زمینهای کشاورزی را بر عهده داشتهاند.
هدف اصلی کار میانجیگران و کارگاەها تغییر ذهنیت، مالکیت زنان، سوق دادن آنها به سمت سرمایهگذاری در بخش کشاورزی و موفقیتآمیز کردن یک یا چند آزمایش در مناطق مداخلهای است تا زنان را تشویق کنند تا با آنها همگام شوند.
در کارگاههایی تشکیل شده، میزان رنج زنان از فقر را در نتیجه محرومیت از ارث و زمین کشاورزی به خوبی نمایان کرد. این کارگاهها در مناطقی از جمله سیدی بوزید، قفصه، قبلی، قصرین، ایالت سوسه و قیروان، بنزرت و نابل و باجه برگزار شد و فرصتی را برای زنان فراهم کرد تا اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند و تجربیات موفقیت آمیز خود را با هم رد و بدل کنند و به آنها انگیزه بدهند که از خانوادههایشان بخواهند همانند پسرانشان به آنها هم زمین کشاورزی بدهند و از کمکهای بلاعوض و وامهایی آنها را قادر میسازد در بخش کشاورزی سرمایهگذاری کنند و وضعیت مالی خود و خانوادههایشان را بهبود ببخشند، استفاده کنند.
پس از برگزاری کنفرانس مطبوعاتی، فیلمی که نگاهی اجمالی به مشکل دسترسی زنان به مالکیت زمین است، ارائه شد، همچنین گروهی از پیامها که اهمیت دسترسی زنان به مالکیت زمین و نقشی که آنها میتوانند برای خانوادههایشان به واسطهی سرمایهگذاری در بخش کشاورزی کسب کنند، را نشان میداد، ارائه شد.
سلوی کنو سبیعی، رئیس انجمن حمایت از ابتکارات در بخش کشاورزی، گفت که آگاهی هر دو جنس در جامعه روستایی در مورد مالکیت زمین توسط زنان و درک توانایی آنها برای بهرهمندی از آن برای کشاورزی وجود دارد. اما علیرغم این آگاهی نسبی، زمانی که پس از فوت والدین یک مورد عادی ارث بردن زنان وجود داشته باشد، همچنان راه هموار میشود تا به دور از تبعات قضایی، یک تقسیم عادلانه بین جنسیتها باشد.
وی با تاکید بر اینکه زنان حق دارند زمین کشاورزی داشته باشند تا به آنها خدمت کنند و از یک قطعه زمین مناسب برای کشاورزی برخوردار شوند که دارای شرایط لازم برای افتتاح یک پروژه کشاورزی از جمله در دسترس بودن آب و سایر موارد اولیه باشد، خاطرنشان کرد: انجمن و شرکای آن با تغییر ذهنیتها و رفتارها برای این حقوق تلاش میکنند تا به اهمیت توانمندسازی زنان در محیط روستایی ایمان بیاورند و حق مالکیت آنها را به دست آورند.
وی با اشاره به ضرورت تلاش برای آموزش زنان برای شکستن حصار ترس و مطالبه حقوق قانونی و مشروع خود تاکید کرد که زنان تنها ۵ درصد از کل بهرهبرداران زمینهای کشاورزی را تشکیل میدهند و زنان دهقان کمتر از ٨ درصد از کل زمینهای کشاورزی را در اختیار دارند و این موضوع عمیقاً به موضوع ارث مربوط میشود، زیرا درصد زنانی که به طور کامل از ارث در زمینهای کشاورزی محروم هستند یا از حقوق خود در برابر وارثان مرد صرفنظر میکنند، ۵٨ درصد را تشکیل میدهند، این در حالی است که زنان نیز همپای مردان در کارهای کشاورزی کار میکنند. علیرغم اینکه زنان روستایی چه کارگر و چه به عنوان کمک کننده به خانوادههایشان بیشترین سهم را در دستیابی به امنیت غذایی و تامین غذا در سطح خانواده و کشور بر عهده دارند، اما ٢٢ درصد آنها با گرسنگی و سوء تغذیه مواجه هستند.
سلوی کنو سبیعی برای متقاعد کردن مردم در روستاها در مورد اهمیت توانمندسازی دخترانشان برای دریافت ارث، انجمنی را با حضور ٣٠ زن به عنوان میانجیگری تشکیل داده است تا زنان بتوانند بدون مراجعه به قوه قضائیه زمین به دست آورند و این پروژه توسط زنانی انجام میشود که به حق ارث زنان اعتقاد دارند و تأکید میکنند که این پروژهای است که خانوادهها را تشویق میکند تا بدون وجود دستگاه قضایی ارث را به صورت عادلانه نقسیم کنند.
وی با اشاره به اهمیت مالکیت زمین برای زنان برای برخورداری از وامهای کشاورزی، به ویژه اینکه زنان برای توانمندسازی اقتصادی خود به مالکیت زمین به عنوان شرط اساسی نیاز دارند، بر لزوم به اشتراک گذاشتن داستانهای زنانی که از ارث برخوردار هستند، تاکید کرد تا دیگر زنان نیز ترغیب شوند حقوق خود را مطالبه کنند و در ادامه گفت که این وظیفهی انجمنها و دولت است که اطمینان حاصل کنند که این امر حصول خواهد شد.
منانه زیتونی، کارشناس اقتصاد کشاورزی و عضو انجمن حمایت از ابتکارات در بخش کشاورزی نیز گفت: زنان در مناطق روستایی برای رسیدن به سهم الارث خود برای دستیابی به زمینهای کشاورزی با مشکلات زیادی مواجه هستند. علیرغم اینکه دعاوی حقوقی مستلزم هزینه زیاد و مدت زمان طولانی است که این امر نیز مانع از احقاق حقوق آنها میشود، زنان در جامعه روستایی از ترس دیدگاههای اجتماعی و رفتارهای خانوادگی که ممکن است در صورت طلب ارث آنها را از خود دور کند، از درخواست ارث شرم دارند.
وی با اشاره بر اهمیت میانجیگری برای زنان روستایی برای پیشبرد توانمندسازی زنان برای مالکیت زمین، گفت: این موضوع انجمن را بر آن داشت تا زنانی را انتخاب کنند که این وظیفه را در حوزههای مختلف انجام دهند و زنانی را که بر روی زمین کار میکنند و از آن لذت نمیبرند، تشویق کند، «میانجیگر رابط بین زنان و خانوادههایشان خواهد بود تا آنها را در مورد اهمیت دادن ارث به دخترانشان و اجازه دادن به آنها برای مالکیت زمینی که میتوانند در آن سرمایهگذاری کنند، متقاعد کند.»