سنا رضایی

سنه- تصمیم حزب کارگران کوردستان (پ‌ک‌ک) برای امحای سلاح، بازتاب‌های متفاوتی در پی داشت. برخی آن را گامی جسورانه و رو به جلو برای تحقق صلح دانستند، در حالی که گروهی دیگر، اسلحه را نماد قدرت این جنبش می‌دانستند و امحای آن را نشانه‌ای از پایان راه تلقی کردند.

در میان این دیدگاه‌های متضاد، با چند تن از زنان روژهلات به گفتگو نشستیم تا نگاهی زنانه به این تحولات داشته باشیم.

 

فلسفه اوجالان و قدرت زنانه؛ مسیر تحول در روژهلات

سیمین یزدانی، یکی از زنان اهل روژهلات، باور دارد که این تصمیم نه‌تنها تبلور خواست صلح است، بلکه ریشه در اندیشه‌ای دارد که سال‌ها پیش توسط عبدالله اوجالان پایه‌ریزی شد. او می‌گوید: «عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد، از ابتدا نشان داد که هدف، صلح است و اگر جنگی بوده، تنها در مقام دفاع تحمیل شده است. من روزی از زن بودنم نفرت داشتم، چون آن را نشانه ضعف می‌دانستم. اما با اندیشه‌های اوجالان آشنا شدم و فهمیدم زن بودن نه تنها ضعف نیست، بلکه سرچشمه‌ای از قدرت است.»

سیمین ادامه می‌دهد: «من در خانواده‌ای با فرهنگ متوسط بزرگ شدم؛ تصمیم‌های مهم زندگی‌ام، از تحصیل تا پوشش و ازدواج، همگی توسط پدر و مردان خانواده گرفته می‌شد. هنوز هم بسیاری از زنان در روستاها و حاشیه شهرها چنین وضعیتی دارند. اما در دوران دبیرستان، با اوجالان آشنا شدم. نخستین جمله‌ای که از او خواندم این بود: "تا زن آزاد نشود، جامعه آزاد نمی‌شود." این جمله مثل نوری در تاریکی ذهنم بود، همه آن تعاریف تحقیرآمیز از زن بودن را کنار زد. فهمیدم من ضعیف نبودم، بلکه چشم و گوشم را بسته بودند.»

او با تأکید بر تأثیر عمیق اندیشه‌های اوجالان بر زندگی‌اش می‌گوید: «با آشنایی با ایدئولوژی او، زندگی‌ام را از نقطه‌ای که متوقف شده بود، از نو آغاز کردم. بسیاری از زنان شاید نام او را نشنیده باشند، اما با فلسفه‌اش زندگی کرده‌اند. این یعنی پیروزی. ممکن است مادران و زنانی که عزیزان‌شان را در این راه از دست داده‌اند، ناراحت باشند، اما باوری که به اوجالان دارند، تسکین‌بخش است.»

سیمین تأکید می‌کند که هدف، صلح است نه جنگ: «ما برای صلح جنگیده‌ایم؛ شهید داده‌ایم، زندانی شده‌ایم، اما جنگ برای جنگ هرگز خواست ما نبوده. این‌که امروز به‌جای ادامه درگیری، به استقبال صلح می‌رویم، نشانه بلوغ و آگاهی است.»

او در پایان می‌گوید: «در گفتار و کردار اوجالان و پیروانش، خشونت جایی ندارد. باور آن‌ها بر احترام به انسان، حیوان و طبیعت استوار است. آن‌ها برای قدرت نجنگیده‌اند و نمی‌جنگند. اگر طرف مقابل قدمی برای صلح بردارد، پاسخ‌شان استقبال خواهد بود؛ و این، منطق و انسان‌محوری این جنبش را نشان می‌دهد.»

هرگز از تصمیم پ‌ک‌ک برای امحای سلاح ناراحت نشدم؛ برعکس، از این جسارت در تغییر مسیر و پایان مبارزه مسلحانه، عمیقاً خوشحالم. این تصمیم، شایسته ستایش است؛ چرا که از خودگذشتگی می‌طلبد و جسارتی را نشان می‌دهد که در طول تاریخ، کمتر شاهد آن بوده‌ایم.

همین جسارت بود که به زنان نیز منتقل شد؛ جسارت بیان خود، شناخت قدرت زنانه، ایستادگی در برابر ظلم و مقاومت در برابر سنت‌های ارتجاعی. در واقع، زیستن آزادانه چیزی دور از دسترس نیست، کافی‌ست جرات تجربه‌اش را داشته باشیم.

من این اقدام را ارج می‌نهم؛ چرا که تغییری تاکتیکی در راه رسیدن به همان هدفی‌ست که برایش سال‌ها جنگیده‌اند. این تغییر را تسلیم نمی‌دانم، بلکه آن را نشانه آگاهی، بلوغ و شجاعت می‌دانم.

همان‌گونه که خود، از زنی اسیر سنت به زنی مستقل بدل شدم و این تحول را مدیون اندیشه‌ای می‌دانم که بنیانش صلح است، باور دارم که حتی مادرانی که فرزندانشان را در این مسیر از دست داده‌اند، باید به ثمر رسیدن این راه افتخار کنند. خون آن شهیدان بی‌ثمر نریخت؛ بلکه امروز، میوه‌های آن درخت دیده می‌شود.

در پایان، رو به زنان می‌گویم: بیایید زندگی را با تمام زنانگی‌مان، آزادانه زندگی کنیم.

 

امحای سلاح و جرات صلح؛ پیام زنان روژهلات

سروه عبدی، یکی از زنان اهل مریوان، در گفت‌وگو با خبرگزاری ما می‌گوید: «من مخالف جنگ نیستم، زیرا زندگی ما زنان سراسر جنگ است. هرجا لازم باشد باید سلاح به دست بگیریم، اما سلاح ما تنها اسلحه نیست؛ با اندیشه، سیاست، قلم و هوشمان می‌توانیم دشمن را به مبارزه بطلبیم.»

او ادامه می‌دهد: «وقتی اسلحه دیگر جوابگو نباشد، ما با روش‌های دیگر و بر اساس شرایط پیش می‌رویم. اگر تاکنون اسلحه مؤثر بوده، ممکن است دیگر این‌گونه نباشد، و ما به این تصمیم اعتماد کامل داریم.»

سروه با تأکید بر تجربه خود می‌گوید: «من به عنوان زنی که در ایران نه فقط جنس دوم، بلکه جنس آخر محسوب می‌شوم، خوب می‌دانم زن از لحظه تولد جنگجو به دنیا می‌آید. ما به زنان آگاه و مقاوم نیاز داریم؛ زنانی که تسلیم شرایط نمی‌شوند و خود شرایط را می‌سازند.»

او در پایان درباره تصمیم پ‌ک‌ک می‌گوید: «امحای سلاح از سوی پ‌ک‌ک برای ما زنان درس بزرگی بود. آن‌ها تا زمانی که لازم بود با اسلحه جنگیدند و حالا با اراده خود، سلاح را زمین گذاشتند. ما این حرکت را شجاعانه می‌دانیم و به آن افتخار می‌کنیم. امیدوارم زنان سراسر جهان این حرکت را الگو قرار دهند و همان‌گونه که در راه آزادی مبارزه می‌کنند، جرات صلح و دوستی را نیز داشته باشند.»

سروه عبدی تأکید می‌کند: «از دل فلسفه عبدالله اوجالان، جرات زن بودن را یافتیم. از دل این فلسفه، ژن ژیان آزادی سر برآورد و در سراسر دنیا منتشر شد. ما از دل همین فلسفه به صلح باور داریم و برای صلح می‌جنگیم. ما مخالف جنگیم و برای انسان و زندگی ارزش قائلیم.»