تالاب‌های ایران در آستانە نابودی؛ محرمانە شدن اطلاعات
فعالان محیط زیست با اشاره به وضعیت نامناسب تالاب‌ها در ایران، بر سو استفاده برخی سازمان‌ها تاکید و اعلام کردند که اطلاعات مربوط به تالاب‌ها را در اختیار فعالان محیط زیستی قرار نمی‌دهند.
مرکز خبر- در حالی که ایران بیش از ٣ درصد از مساحت کل تالاب‌های جهان و بیشترین تنوع تالاب را دارا می‌باشد اما بیشتر تالاب‌های ایران در فهرست خطر قرار گرفته‌اند.
این در حالی است که اولین معاهده بین‌المللی محافظت از تالاب‌ها در رامسر و در بهمن ١٣۴٩ منعقد شد. با این وجود، فعالان محیط زیست، طی سال‌های اخیر در خصوص در خطر قرار گرفتن بسیاری از تالاب‌های بزرگ و مهم ایران هشدار داده‌اند.
در حالی که مقامات ایران خشکسالی و تغییرات اقلیمی را عامل از بین رفتن تالاب‌ها عنوان کرده‌اند، فعالان محیط زیست نیز بر سدسازی‌های بی‌رویه و بهره‌برداری‌های نامناسب برخی سازمان‌ها از تالاب‌ها تاکید کرده‌اند.
گل‌خانم باقری‌نیا، دبیر حقوقی شورای هماهنگی تشکلهای محیط زیستی کشور، در این خصوص بیان کرده است: در دو سال اخیر، وزارت نیرو اقدام به سند زدن رودخانه‌ها و برخی تالاب‌ها به نام خود کرده، تعدادی را هم به نام خود زده است.
وی ضمن تاکید بر اهمیت انجام پژوهش و نیز اهمیت «مطالبه‌گری» فعالان محیط زیست، اعلام کرد سازمان‌های مربوطه اطلاعات وضعیت تالاب‌ها را در اختیار آنها قرار نمی‌دهند. او در این رابطه بیان کرده است: ما به‌عنوان کنشگران محیط زیست مطالبه‌گری و دیده‌بانی می‌کنیم؛ برای همین مطالبه‌گری باید به عرصه‌های دولت ورود کنیم. یکی از دلایلی که ما را در این جلسات راه نمی‌دهند این است که اطلاعاتی به ما نرسد. کارهای پژوهشی که انجام نمی‌شود اما اگر هم انجام شود، سر از ناکجا آباد در می‌آورد. این اطلاعات که مخفی و طبقه‌بندی نیست، اما نمی‌دانم چرا در اختیارمان قرار داده نمی‌شود. حتی در سایت‌هایشان هم این اطلاعات پیدا نمی‌شود. در سایت‌ها باید نتیجه پژوهش‌ها منتشر شود نه جزئیات نشست و سخنرانی‌ها.
گل‌خانم باقری‌نیا، با بیان اینکه «بیش از ۵۵ سال است که در زمینه نوع پوشش گیاهی، تنوع زیستی، نوع پرندگان آبزی تالاب‌ها و... اطلاعاتی وجود ندارد؛ اگر هم باشد، محرمانه است»، افزود: جای شرمساری است که کشوری که اولین معاهده در زمینه تالاب‌ها را نوشته، نتوانسته تالابهایش را نجات دهد.
همچنین، نسیم طواف‌زاده، فعال محیط زیست و کارشناس ارشد مدیریت اکوسیستمی، در خصوص وضعیت نامناسب تالاب انزلی هشدار داد.
وی با اشاره به «افزایش سطح رسوبات» در این تالاب، افزود: جنگل‌تراشی‌های بالا، ورود سموم، کشاورزی‌های ناپایدار در منطقه و آفت‌ها هم موجبشده رشد پهنه گیاهی تالاب به نسبت افزایش پیدا کند. وقتی رشد پهنه گیاهی را داریم، توازن بههم میخورد و وقتی توازن بههم بخورد، داستانهای عدیدهای را ایجاد میکند. علاوه بر آن براساس شیرابههای دفنگاه که در مجاورت تالابند، افزایش سطح رسوبات بهدلیل بار آلودگیها را داریم. بزرگترین دفنگاههایی که تالاب انزلی را تحتتاثیر قرار میدهند، دفنگاه سراوان در مرکز شهر رشت و دفنگاه بشمن است. آورد رودخانه‌ها بهسمت تالاب بر اثر سیلابهای دورهای اتفاق میافتد و مراتع بالادست تخریب می‌شود.
با این وجود، آنچه حائز اهمیت است اینکه «تا امروز ۶٠ درصد از تالاب‌های ایران غبارخیز شدهاند؛ حالا هم تعداد مناطق غبارخیز افزایش یافته، هم شدت گردوغبار در این مناطق بیشتر شده است و از مجموع ۵/٣ میلیون هکتار مساحت تالاب‌ها، حدود یک میلیون و ۴۶۰ هزار هکتار آن یعنی حدود ۴۲ درصد مناطق غبارخیز بودند.»