مرکز خبر- پیشنهادی از سوی برزیل و چین برای ایجاد سازمانی برای رسیدگی به مسائل مربوط به بهداشت در سراسر جهان ارائه شد. پیشنهاد ارائه شده در سال ١٩۴۵ بیان می کرد که این نهاد باید کاملاً مستقل از هر قدرت دولتی باشد و به طور مساوی بر مسائل مربوط به سلامت در کل جهان تمرکز کند. در سال ١٩۴۶، تأسیس سازمان بهداشت جهانی در نیویورک تصویب شد و سرانجام در ٧ آوریل سال ۱۹۴۸ میلادی در نیویورک، نخستین اساسنامه کنفرانس بین‌المللی بهداشت از سوی سازمان بهداشت جهانی تدوین گردید. در ژوئن ۱۹۴۸، نخستین مجمع عمومی سازمان بهداشت جهانی با حضور نمایندگان بیش از ۶۱ کشور جهان در ژنو تشکیل شد و ۷ آوریل را به نام روز بهداشت نام‌گذاری کردند و یکی از ١١ کمپین رسمی بهداشت جهانی است.

 

اهمیت روز جهانی بهداشت

هر ساله در ٧ آوریل، روز جهانی بهداشت توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) و سایر سازمان‌های مرتبط با سلامت در سراسر جهان برگزار می‌شود.

هدف اصلی از برگزاری این روز خاص، ارتقای آگاهی مردم نسبت به اهمیت سلامت است. نه تنها جسمی، بلکه مراقبت از سلامت روانی و عاطفی افراد به همان اندازه مهم است و برای جلب توجه مردم به سمت رفاه کامل، روز جهانی بهداشت در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود. ایجاد آگاهی در مورد مسائل بهداشتی در مردم مناطق فقیر در سراسر جهان نیز از اهداف اصلی جشن روز جهانی بهداشت است.

سازمان بهداشت جهانی و کشورهای جهان رویدادهای بین‌المللی، منطقه‌ای و محلی را در چنین روزی بررسی می‌کنند. دولت‌ها و سازمان‌های غیردولتی مختلف به روز جهانی بهداشت، منافع و دستاوردهای آن برای بهداشت عمومی اذعان دارند. آن‌ها فعالیت‌های مربوطه مانند شورای جهانی بهداشت را ساماندهی کرده و حمایتشان را از آن‌ها در رسانه‌ها اعلام می‌کنند.

 

شعار روز جهانی بهداشت ٢٠٢٣: سلامتی برای همه

سازمان بهداشت جهانی همه ساله در روز جهانی بهداشت با هدف افزایش توجه و آگاهی عموم مردم و تمرکز اقدامات و فعالیت‌ها یکی از موضوعات مبتلا به جوامع را انتخاب می‌کند و به آن می‌پردازد. به عنوان مثال برای سال ۲۰۱۷ موضوع افسردگی را با شعار «بیایید صحبت کنیم» انتخاب کرد.

در سال ٢٠٢٢ نیز، شعار «سیاره ما، سلامت ما» را برگزید و هدف از آن جلب توجه جهانی به سمت اقدامات فوری لازم برای حفظ سلامت انسان‌ها و کره زمین و ترویج تشکیل جوامعی حول محور نیک‌زیستی در بحبوحه پاندمی، سیاره آلوده و افزایش بیماری‌هایی مانند سرطان، آسم و بیماری‌های قلبی بود.

سازمان جهانی بهداشت، در سال ٢٠٢٣، شعار «سلامتی برای همه» را برای این روز برگزیده است و هدف از آن «تقویت مراقبت‌های بهداشتی اولیه برای ایجاد سیستم‌های تاب آور است».

 

وضعیت سلامت در ایران

ارتقای سلامت، دربرگیرنده‌ی ٣ فاکتور آموزش سلامت، حفاظت از سلامت و پیشگیری از بیماری است. حال آنکه سلامت در چندین زمینه‌ی جسمی، روانی، اقتصادی، اجتماعی و... قابل بررسی است. سلامت جسمی و روانی از جمله مقوله‌های مهم در بحث سلامت هستند.

سلامت جسمی، به میزان قدرت و توانمندی بدن جهت انجام کارهای روزمره و دور ماندن بدن از بیماری‌ها و همچنین میزان توان آن در ذخیره انرژِی برای انجام فعالیت های ضروری و در کل تناسب جسمی اطلاق می گردد.

سلامت روان شامل «بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ادراک شده، خودمختاری، توانمندی، وابستگی بین نسلی و خود شکوفایی توانایی‌های فکری و عاطفی فرد و همچنین موارد دیگر است.

با این حال، در ایران با توجه به شرايط موجود و حاکم بر جامعه سلامت شهروندان در تمامی زمینه‌ها به خطر افتاده است. بیکاری، بحران‌های شدید اقتصادی، اعتیاد و... سبب بروز مشکلات جدی و به خطر انداختن سلامت روان و جسم مردم شده است. دولت حاکم در ایران نیز کمترین اهمیتی برای سلامت مردم قائل نبوده و با در تنگنا قرار دادن مردم در عرصه‌های مختلف زندگی، خود عاملی مهم برای به مخاطره انداختن سلامت مردم محسوب می‌شود.

در ساده‌ترین شکل ممکن، گرانی‌ها و تورم افسارگسیخته در ایران سبب شده تا مردم در صورت بروز بیماری از مراجعه به پزشک خودداری کنند.

از طرفی افزایش شدید قیمت‌ها به ويژه در تهيه‌ی محصولات خوراکی و بهداشتی لازم و ضروری، مصرف مواد مغذی و دارای انواع ویتامین‌ها را به شدت کاهش داده است که در نتیجه‌ی آن سیستم ایمنی بدن تضعیف شده و بروز انواع بیماری به خصوص بیماری  جسمی بیش از پیش ممکن می‌شود.

بیکاری، اعتیاد و مسائلی از این قبیل سلامت روانی مردم را نیز به شدت به خطر انداخته است. همچنین سلامت اجتماعی مردم ایران با توجه به تعریف صاحب نظران ایران در تمامی ابعاد به هیچ وجه رعایت نمی‌شود.

اگرچه برای سلامت اجتماعی تعریف و شاخص‌گذاری یکسان جهانی وجود ندارد، متناسب با هر منطقه شاخص‌های خاصی به کار رفته است. از دیدگاه صاحب نظران ایران شاخص‌های سلامت اجتماعی عبارت است از: «نبود فرد فقیر، خشونت، تبعیض جنسی، بیکاری و تبعیض قومی- نژادی- منطقه‌ای؛ کنترل رشد جمعیت؛ برابری همگان در برابر قانون؛ رعایت پیمان حقوق بشر و سایر پیمان‌های مرتبط با حقوق انسان؛ آموزش اجباری و رایگان تا پایان دوره راهنمایی؛ دسترسی همگان به خدمات سلامت؛ وجود امنیت و آزادی عقیده؛ احساس رضایت از زندگی؛ زیرپوشش بیمه بودن تمامی مردم؛ توزیع عادلانه درآمدها (حق افراد داده شود و همه برای کسب درآمد فرصت برابر داشته باشند)؛ مشروعیت حکومت نزد مردم؛ انتخاب حاکمان به شیوه مردم سالارانه و نظارت مردم بر آنها».

حاکمیت ایران بر اساس قوانین مردسالارانه مدیریت و اجرا می‌شود و آزادی عقیده در دولت ایران تنها یک شعار است و مردم با عقیده‌ای مخالف با دولت ولو مذهبی بودن اعتقادات مذهبی نیز از امنیت برخوردار نخواهند بود.

این تنها مورد قابل بحث نیست و آنچه عیان است ثبت و اجرای قوانین ضد انسانی و ضد حقوق بشری است که تمامی مردم ایران را با هر فکر و اعتقادی شامل شده است.

در نتیجه، وضعیت «بهداشت» به طور کل در ایران بسیار ضعیف است و دولتمردان تنها به فکر دستیابی به قدرت و سو استفاده از منابع و امکانات موجود برای برای خود و وابستگانشان هستند.